అడెనోమైయోసిస్: లక్షణాలు, రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్స - Adenomyosis: Key Symptoms, Diagnosis, and Treatment Options

అడెనోమైయోసిస్ అనేది గర్భాశయంలోని ఎండోమెట్రియల్ కణజాలం లోపల ఉండి, గర్భాశయం యొక్క కండరాల గోడలోకి (మైయోమెట్రియం) పెరిగినప్పుడు ఏర్పడే పరిస్థితి. ఇది గర్భాశయం చిక్కగా మరియు విస్తరిస్తుంది, తద్వారా పొత్తికడుపు లేదా పెల్విక్ నొప్పి, దీర్ఘకాలిక ఋతు రక్తస్రావం, గడ్డకట్టడం, బాధాకరమైన కాలాలు మరియు మరెన్నో ఏర్పడవచ్చు.

మహిళల్లో అడెనోమైయోసిస్ యొక్క ఖచ్చితమైన ప్రాబల్యం తెలియదు, అయితే ఇది సాధారణంగా మెనోపాజ్ తర్వాత పరిష్కరిస్తుంది. తీవ్రమైన బాధాకరమైన చక్రాలతో ఉన్న కౌమార దశలో సుమారు 2 శాతం నుండి 5 శాతం మంది అడెనోమైయోసిస్ కలిగి ఉన్నారని పరిశోధకులు పేర్కొన్నారు. అడెనోమైయోసిస్ యొక్క కారణాలు మరియు లక్షణాలను మరియు వ్యాధిని నయం చేసే చికిత్సా పద్ధతులను ఇప్పుడు పరిశీలిద్దాం.

అడెనోమైయోసిస్ యొక్క లక్షణాలు  Symptoms of Adenomyosis

అడెనోమైయోసిస్ ఎల్లప్పుడూ లక్షణాలను కలిగించదు కానీ తేలికపాటి అసౌకర్యంతో మీ రోజువారీ జీవితాన్ని అంతరాయం కలిగించవచ్చు. వాపు లేదా గాయం, హార్మోన్ల మార్పులు మరియు జన్యుశాస్త్రం కారణంగా అడెనోమైయోసిస్ సంభవించవచ్చు. మీరు మీ పొత్తికడుపులో ఒత్తిడి లేదా సున్నితత్వాన్ని అనుభవించవచ్చు మరియు మీ గర్భాశయం పెద్దదిగా ఉంటుంది.

కొన్ని సాధారణ కారణాలు:

• భారీ ఋతు రక్తస్రావం
• దీర్ఘకాలిక కటి నొప్పి
• తీవ్రమైన తిమ్మిరి
• ఉబ్బరం
• రక్తస్రావం సమయంలో రక్తం గడ్డకట్టడం
• విస్తరించిన గర్భాశయం

అడెనోమైయోసిస్ హార్మోన్-సెన్సిటివ్ లేదా ఈస్ట్రోజెన్-ఆధారితమైనది మరియు చికిత్స చేయకపోతే ఎండోమెట్రియోసిస్ అభివృద్ధి చెందుతుంది. 16 పరిశోధన అధ్యయనాల యొక్క గుణాత్మక విశ్లేషణ ప్రకారం, అడెనోమైయోసిస్ లక్షణాలను అనుభవించిన 20-88.8 శాతం మంది మహిళలు ఈ పరిస్థితిని కలిగి ఉన్నారు, సగటున 30-35 శాతం మంది ఈ పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నారు. చాలామంది మహిళలు 32-38 సంవత్సరాల మధ్య రోగ నిర్ధారణను పొందుతారు.

అడెనోమైయోసిస్ కారణాలు, ప్రమాదకారకాలు:  Causes, risk factors of Adenomyosis

కారణం తెలియనప్పటికీ, అడెనోమైయోసిస్ గురించి అనేక సిద్ధాంతాలు ఉన్నాయి, వీటిలో ఇవి ఉన్నాయి:

• గర్భాశయ గోడలోని అదనపు కణజాలాలు (పుట్టుకతో ఉంటాయి మరియు యుక్తవయస్సులో పెరుగుతాయి)
• ప్రసవం తర్వాత గర్భాశయంలో వాపు (ఇది గర్భాశయంలోని కణాల సాధారణ సరిహద్దులను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది)
• ఎండోమెట్రియల్ కణాల ఇన్వాసివ్ పెరుగుదల
• మైయోమెట్రియంలోని మూల కణాలు

అయినప్పటికీ, శారీరకంగా చురుకుగా ఉండటం రక్త ప్రవాహాన్ని మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది, ఇది అడెనోమైయోసిస్ యొక్క నివారణలో మరింత సహాయపడుతుంది. అడెనోమైయోసిస్, ఎండోమెట్రియోసిస్ మరియు గర్భాశయ ఫైబ్రాయిడ్లు ఒకే విధమైన పదాలు, ఇవి సులభంగా గందరగోళానికి గురవుతాయి. అన్నీ స్త్రీల పునరుత్పత్తి మార్గంలో జరిగే రుగ్మతలే. అవి ఇతర చికిత్సలు అవసరమయ్యే విభిన్న పరిస్థితులు. ఈ 3 మధ్య ప్రాథమిక వ్యత్యాసం ఇక్కడ ఉంది:

• అడెనోమియోసిస్ గర్భాశయ గోడ అంతటా ఎండోమెట్రియల్ కణజాలం యొక్క చొరబాటు ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది.
• ఎండోమెట్రియోసిస్ అనేది గర్భాశయం వెలుపల ఉన్న ఎండోమెట్రియల్ కణజాల పెరుగుదలను సూచిస్తుంది, ఇది ఫెలోపియన్ ట్యూబ్‌లు, అండాశయాలు, యోని లేదా ప్రేగులను సమర్థవంతంగా ప్రభావితం చేస్తుంది.
• గర్భాశయ ఫైబ్రాయిడ్లు, దీనికి విరుద్ధంగా, గర్భాశయంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో అభివృద్ధి చెందే క్యాన్సర్ లేని కణితులు.

అడెనోమియోసిస్ నిర్ధారణ  Diagnosis of Adenomyosis

డయాగ్నస్టిక్ అసెస్‌మెంట్‌లో సాధారణంగా వైద్యుడు నిర్వహించే వైద్య పరీక్ష మరియు ఇమేజింగ్ టెక్నిక్‌ల ఉపయోగం ఉంటుంది. మీ గర్భాశయం విస్తరించిందా లేదా స్పర్శకు సున్నితంగా ఉందా అని నిర్ధారించడానికి డాక్టర్ పెల్విక్ పరీక్షను నిర్వహిస్తారు. కొన్ని సందర్భాల్లో, అడెనోమైయోసిస్ ఉన్న వ్యక్తులు సగటు పరిమాణం కంటే రెండుసార్లు లేదా మూడు రెట్లు గర్భాశయాన్ని కలిగి ఉండవచ్చు. రోగనిర్ధారణ మూల్యాంకనం సమయంలో అల్ట్రాసౌండ్ లేదా ఎమ్మారై (MRI) స్కాన్‌ల వంటి ఇమేజింగ్ విధానాలు నిర్వహించబడతాయి.

పెల్విక్ పరీక్ష               Pelvic Examination

డాక్టర్ అడెనోమైయోసిస్‌ను అనుమానించినట్లయితే, గర్భాశయం యొక్క విస్తరణ లేదా సున్నితత్వాన్ని పరిశోధించడానికి మొదటి దశ శారీరక పరీక్ష.

అల్ట్రాసౌండ్                  Ultrasound

ట్రాన్స్‌వాజినల్ అల్ట్రాసౌండ్ అనేది త్వరిత మరియు సులభమైన పరీక్ష, ఇది డాక్టర్ పరిస్థితిని నిర్ధారించడానికి మరియు ఇతర లక్షణాలను తోసిపుచ్చడానికి సహాయపడుతుంది. ఇది వైద్యుని కార్యాలయంలో నిర్వహించబడుతుంది మరియు మీ అంతర్గత అవయవాలు మరియు పెల్విక్ అనాటమీ (గర్భాశయం వంటివి) యొక్క కదిలే చిత్రాలను అభివృద్ధి చేయడానికి ధ్వని తరంగాలను ఉపయోగిస్తుంది. అల్ట్రాసౌండ్‌తో అడెనోమైయోసిస్‌ని నిర్ధారించడం సవాలుగా అనిపించవచ్చు; అందువల్ల, మీ వైద్యుడు మరింత అధునాతన ఇమేజింగ్‌ని సిఫారసు చేయవచ్చు.

ఎమ్మారై (MRI) స్కాన్    MRI Scan

అడెనోమయోసిస్‌ని నిర్ధారించడానికి ఇష్టపడే ఇమేజింగ్ పరీక్ష MRI స్కాన్, ఇది అంతర్గత అవయవాలకు సంబంధించిన వివరణాత్మక చిత్రాలను రూపొందించడానికి రేడియో మరియు మాగ్నెట్ వేవ్‌ల కలయికను ఉపయోగిస్తుంది. ఎమ్మారై (MRI) సమయంలో, గర్భాశయం యొక్క నిర్దిష్ట రేడియోలాజికల్ లక్షణాలు అడెనోమైయోసిస్ ఉనికిని సూచిస్తాయి. వీటిలో ఎండోమెట్రియం (గర్భాశయ కుహరం యొక్క లైనింగ్) మరియు మైయోమెట్రియం మధ్య ప్రాంతం యొక్క గట్టిపడటం ఉండవచ్చు.

ఈ ప్రక్రియను చేయించుకోవడానికి, స్కానింగ్ మెషీన్‌లోకి సజావుగా జారిపోయే మెటల్ టేబుల్‌పై నిశ్చలంగా పడుకోవాలి. మీరు రాబోయే ఎమ్మారై (MRI) అపాయింట్‌మెంట్‌ని కలిగి ఉన్నట్లయితే, గర్భం దాల్చే అవకాశం ఏదైనా ఉంటే వైద్యుడికి తెలియజేయడం చాలా ముఖ్యం. అదనంగా, తుపాకీ గాయం నుండి ఏదైనా మెటల్ ఇంప్లాంట్లు, ఎలక్ట్రికల్ పరికరాలు, కుట్లు లేదా మెటల్ శకలాలు డాక్టర్ మరియు ఎమ్మారై (MRI) టెక్నీషియన్‌కు బహిర్గతం చేయాలని నిర్ధారించుకోండి.

సోనోహిస్టెరోగ్రఫీ             Sonohysterography

అడెనోమియోసిస్‌తో సంబంధం ఉన్న లక్షణాలను అంచనా వేయడానికి ఉపయోగించే మరొక సాంకేతికత సోనోహిస్టెరోగ్రఫీ. సోనోహిస్టెరోగ్రఫీలో, డాక్టర్ అల్ట్రాసౌండ్ ఇవ్వబడినందున ఒక చిన్న గొట్టం ద్వారా గర్భాశయంలోకి సెలైన్ ద్రావణాన్ని ఇంజెక్ట్ చేస్తారు.

అడెనోమైయోసిస్ చికిత్స                  Treating Adenomyosis

అడెనోమైయోసిస్ యొక్క తేలికపాటి రూపాలు ఉన్నవారికి ఎటువంటి వైద్య చికిత్స అవసరం లేదు. అయినప్పటికీ, లక్షణాలు మీ రోజువారీ కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగిస్తే మాత్రమే వైద్యులు చికిత్స ఎంపికలను సిఫారసు చేయవచ్చు. అడెనోమైయోసిస్ యొక్క లక్షణాలను తగ్గించడానికి ఉద్దేశించిన కొన్ని చికిత్స ఎంపికలు:

శోథ నిరోధక మందులు    Anti-inflammatory medications

ఇబుప్రోఫెన్ వంటి యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ మందులు పీరియడ్స్ సమయంలో రక్త ప్రవాహాన్ని తగ్గిస్తాయి మరియు తీవ్రమైన తిమ్మిరి నుండి ఉపశమనం పొందుతాయి. ఈ మందులను తీసుకునే ఫ్రీక్వెన్సీపై డాక్టర్ మీకు సలహా ఇస్తారు. మీ పీరియడ్స్ ప్రారంభమైన 2 నుండి 3 రోజుల ముందు యాంటీ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ మందులు తీసుకోవడం మరియు మీ పీరియడ్స్ సమయంలో మందులతో కొనసాగడం ఒక అవకాశం. మీరు గర్భవతి అయితే, శోథ నిరోధక మందులు తీసుకునే ముందు వైద్యుడిని సంప్రదించండి. కొనసాగుతున్న త్రైమాసికంపై ఆధారపడి, వారు ఈ మందులను నివారించాలని సిఫారసు చేయవచ్చు.

ఎండోమెట్రియల్ అబ్లేషన్   Endometrial ablation

ఎండోమెట్రియల్ అబ్లేషన్ అనేది ఎండోమెట్రియంను నాశనం చేయడానికి లేదా తొలగించడానికి పద్ధతి మరియు పద్ధతులను కలిగి ఉంటుంది. ఇది చాలా తక్కువ రికవరీ సమయంతో జరిగే ఔట్ పేషెంట్ ప్రక్రియ. కానీ అడెనోమైయోసిస్ కండరాలను మరింత లోతుగా ఆక్రమిస్తుంది కాబట్టి ఈ ప్రక్రియ కొంతమందికి మాత్రమే పని చేస్తుంది. ప్రసవాన్ని పూర్తి చేసిన లేదా గర్భం దాల్చడానికి ఆసక్తి లేని వ్యక్తులకు మాత్రమే ఇది సిఫార్సు చేయబడింది.

హార్మోన్ల చికిత్సలు            Hormonal treatments

హార్మోన్ల చికిత్సలు మీ లక్షణాలను తీవ్రతరం చేసే ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలను నియంత్రించే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. ఈ చికిత్సలు గర్భనిరోధక మాత్రలు వంటి నోటి గర్భనిరోధకాలు, ల్యూప్రోలైడ్ (లుప్రాన్) వంటి గోనడోట్రోపిన్-విడుదల చేసే హార్మోన్ అనలాగ్‌లు మరియు ఇంజెక్షన్, మాత్ర లేదా గర్భాశయ పరికరం (IUD) వంటి ప్రొజెస్టిన్-మాత్రమే గర్భనిరోధకాలు వంటి వివిధ ఎంపికలను కలిగి ఉంటాయి. స్కైలా మరియు మిరెనా వంటి ప్రొజెస్టిన్ IUDలు నిర్దిష్ట బ్రాండ్‌పై ఆధారపడి 3 నుండి 7 సంవత్సరాల వరకు వ్యవధిని కలిగి ఉండవచ్చని ప్రణాళికాబద్ధమైన పేరెంట్‌హుడ్ పేర్కొంది.

గర్భాశయ ధమని ఎంబోలైజేషన్    Uterine artery embolization

గర్భాశయ ధమని ఎంబోలైజేషన్ నిర్దిష్ట ధమనులను ప్రభావిత ప్రాంతానికి రక్తాన్ని సరఫరా చేయకుండా నిరోధిస్తుంది. రక్త ప్రసరణ ఆగిపోయినప్పుడు అడెనోమియోమా తగ్గిపోతుంది. ఈ ప్రక్రియ ఆసుపత్రిలో నిర్వహించబడుతుంది మరియు సాధారణంగా గర్భాశయ ఫైబ్రాయిడ్లకు చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఇది రాత్రిపూట బస చేయడాన్ని కలిగి ఉంటుంది మరియు ఇది గర్భాశయంలో మచ్చలు ఏర్పడదు ఎందుకంటే ఇది కనిష్టంగా ఇన్వాసివ్‌గా ఉంటుంది.

అల్ట్రాసౌండ్-గైడెడ్ ఫోకస్డ్ అల్ట్రాసౌండ్ సర్జరీ       Ultrasound guided focused ultra sound surgery

అల్ట్రాసౌండ్-గైడెడ్ ఫోకస్డ్ అల్ట్రాసౌండ్ సర్జరీ లక్ష్యంగా ఉన్న కణజాలాన్ని నాశనం చేయడానికి మరియు వేడిని సృష్టించడానికి ఖచ్చితంగా కేంద్రీకృతమైన అధిక-తీవ్రత తరంగాలను కలిగి ఉంటుంది. అల్ట్రాసౌండ్ చిత్రాలను ఉపయోగించి వేడిని నిజ సమయంలో పర్యవేక్షించబడుతుంది. ప్రారంభ అధ్యయనాలు మరియు పరిశోధనలు ఈ ప్రక్రియ అడెనోమైయోసిస్ యొక్క లక్షణాల నుండి ఉపశమనం పొందడంలో ప్రభావవంతంగా ఉన్నట్లు చూపించాయి.

హిస్టెరెక్టమీ        Hysterectomy

అడెనోమైయోసిస్‌కు గర్భాశయాన్ని తొలగించడం ద్వారా మాత్రమే పూర్తిగా చికిత్స చేయవచ్చు, ఇది గర్భాశయం యొక్క మొత్తం తొలగింపుతో కూడిన బలమైన శస్త్రచికిత్సా ప్రక్రియ. ఈ ఐచ్ఛికం సాధారణంగా తీవ్రమైన కేసులు మరియు భవిష్యత్తులో పిల్లలను కలిగి ఉండకూడదనుకునే వ్యక్తుల కోసం ప్రత్యేకించబడింది. అండాశయాల ఉనికి అడెనోమైయోసిస్‌ను ప్రభావితం చేయదని గమనించడం ముఖ్యం. వాటిని తొలగించడం అవసరమా అని మీ డాక్టర్ మీతో చర్చిస్తారు, ప్రత్యేకించి మీరు ఋతుక్రమం ఆగిపోయినట్లయితే లేదా ఇతర కారణాల వల్ల వాటిని అలాగే వదిలేయండి.

అడెనోమైయోసిస్ యొక్క సంభావ్య సమస్యలు   Potential complications of Adenomyosis

అడెనోమైయోసిస్ యొక్క లక్షణాలు మీ జీవనశైలిని ప్రతికూలంగా ప్రభావితం చేస్తాయి. కొందరు వ్యక్తులు పెల్విక్ నొప్పి మరియు అధిక రక్తస్రావం అనుభవించవచ్చు, అది వారి రోజువారీ కార్యకలాపాలను ఆస్వాదించకుండా నిరోధిస్తుంది. అడెనోమైయోసిస్ ఉన్న వ్యక్తులు రక్తం కోల్పోవడం మరియు రక్తహీనత ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటారు, ఫలితంగా శరీరంలో ఇనుము లోపం ఏర్పడుతుంది. తగినంత ఇనుము లేకుండా, శరీరం యొక్క కణజాలాలకు ఆక్సిజన్‌ను తీసుకువెళ్ళే తగినంత ఎర్ర రక్త కణాలను (RBC) తయారు చేయడంలో శరీరం విఫలమవుతుంది. దీనివల్ల తలతిరగడం, అలసట, మూఢత్వం వంటివి కలుగుతాయి. అడెనోమైయోసిస్ డిప్రెషన్, ఆందోళన మరియు చిరాకుతో కూడా ముడిపడి ఉంటుంది.

డాక్టర్‌తో ఎప్పుడు మాట్లాడాలి     When to consult a doctor

అడెనోమైయోసిస్‌ను అనుమానించే ఎవరైనా దానిని నిర్ధారించుకునేందుకు వైద్యులను సంప్రదించాలి. మరీ ముఖ్యంగా అడెనోమైయోసిన్ లక్షణాలు కనిపించిన పక్షంలో వారు వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించి వారితో మాట్లాడాలి. ఒక వ్యక్తి తీవ్రమైన గర్భాశయ తిమ్మిరి లేదా అధిక కాలాలను ఎదుర్కొంటుంటే, వారు తప్పనిసరిగా వారి ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాతని కలవాలి. ఈ లక్షణాలు ఇతర తీవ్రమైన పరిస్థితులను ప్రేరేపించగలవు కాబట్టి, డాక్టర్ మూల కారణాన్ని గుర్తించడానికి తప్పనిసరిగా నిర్ధారణ పరీక్షలను సిఫార్సు చేస్తారు.

చివరగా.!

అడెనోమైయోసిస్ అనేది ప్రాణాంతకం కాని పరిస్థితి, ఇది రుతువిరతి ముందు గణనీయమైన అసౌకర్యం మరియు సమస్యలను కలిగిస్తుంది. ఇది చివరికి దానంతట అదే అదృశ్యం అవుతుంది, మీరు అడెనోమైయోసిస్ లేదా ఎండోమెట్రియోసిస్ కలిగి ఉన్నారని మీరు అనుమానించినట్లయితే వైద్య సలహాను పొందడం చాలా అవసరం. లక్షణాలను నిర్వహించడానికి వివిధ చికిత్సలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

అడెనోమైయోసిస్‌కు ఉత్తమ చికిత్స ఏదో తెలుసా.. అది గర్భాశయాన్ని తొలగించడం. అడెనోమైయోసిస్‌ను ఆపడానికి ఏకైక మార్గం శస్త్రచికిత్స చేసి గర్భాశయాన్ని తొలగించడం మాత్రమే. కాగా, అడెనోమైయోసిస్‌కు సహజ చికిత్సలు ఏమైనా ఉన్నాయా అంటే ఖచ్చితమైన చికిత్స లేదన్న సమాధానాలు వినిపించినా.. ఆయుర్వేదంలో మాత్రం సహజ చికిత్సలు ఉండి ఉంటాయి. అయినప్పటికీ, అడెనోమియోసిస్ నొప్పిని తగ్గించడానికి పసుపును యాంటీ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ ఏజెంట్‌గా ఉపయోగించడం వంటి అనేక ఇంటి నివారణలు లక్షణాలను నిర్వహించగలవు.