చర్మ క్యాన్సర్, ఇది మనుషులలో సంక్రమించే ఇతర క్యాన్సర్ల మాదిరిగానే చర్మ కణాలలో ఉద్భవించే ఒక రకమైన క్యాన్సర్. ఇది విశ్వవ్యాప్తంగా అత్యంత సాధారణ రూపం. ప్రస్తుతం దేశంలో తన ప్రభావాన్ని అంతకంతకూ పెంచుకుంటోన్న ఈ క్యాన్సర్ దేశ ప్రజలను కలవరపాటుకు గురిచేస్తోంది. ఇది మన దేశంలోనే కాదు యావత్ ప్రపంచాన్ని కుదిపేస్తున్న సమస్య. ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెరుగుతున్న చర్మ క్యాన్సర్ పై ఆందోళన రేకెత్తుతుండగా, మరో వైపు ప్రతి సంవత్సరం పెరుగుతున్న కేసులు కలవరపరుస్తున్నాయి. ప్రతి సంవత్సరం 10 లక్షలకు పైగా కొత్త మెలనోమా కేసులు దేశంలో నమోదవుతున్నాయని గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి. అయితే చాలా చర్మ క్యాన్సర్ను ముందుగానే గుర్తించినప్పుడు చికిత్స చేయవచ్చు. అదృష్టవశాత్తూ, చర్మ క్యాన్సర్ వచ్చే ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా తగ్గించే అనేక నివారణ చర్యలు, జాగ్రత్తలు ఉన్నాయి. ఈ వ్యూహాలను అనుసరించడం ద్వారా, ప్రాణాంతక వ్యాధి నుండి మిమ్మల్ని, మీ ప్రియమైన వారిని రక్షించుకోవచ్చు.
స్కిన్ క్యాన్సర్కు ప్రధాన కారణం సూర్యుడి నుండి వచ్చే అతినీలలోహిత (UV) రేడియేషన్ లేదా టానింగ్ బెడ్ల వంటి కృత్రిమ మూలాలకు ఎక్కువ కాలం, అసురక్షిత బహిర్గతం. చర్మ కణజాలంలో అసాధారణ కణాల పెరుగుదలతో కూడినదే చర్మ క్యాన్సర్ కారకం. సాధారణంగా, పాత వాటి స్థానంలో కొత్త చర్మ కణాలు ఏర్పడతాయి, అవి చనిపోతాయి. కాగా, సూర్యుడి నుండి వచ్చే అతినీలలోహిత (UV) కాంతికి గురైనప్పుడు, ఈ ప్రక్రియ సరిగ్గా పని చేయనప్పుడు కణాలు మరింత వేగంగా గుణించబడతాయి. ఈ కణాలు నిరపాయమైనవి కావచ్చు, అంటే అవి వ్యాప్తి చెందవు లేదా ఇతరులకు హాని కలిగించవు. అవి ప్రాణాంతకమైనవి కూడా కావచ్చు. చర్మ క్యాన్సర్ దాని ప్రారంభ దశల్లో గుర్తించబడకపోతే, అది చుట్టుపక్కల కణజాలం లేదా మీ శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు వ్యాపిస్తుంది. కాగా, అన్ని రకాల చర్మ క్యాన్సర్లు ఒకేలా ఉండవు, ఎందుకంటే అవి వివిధ రకాల చర్మకణాల నుండి ఉత్పన్నమవుతాయి, విభిన్న లక్షణాలను ప్రదర్శిస్తాయి.
చర్మ క్యాన్సర్ రకాలు Types of skin cancer
చర్మ క్యాన్సర్లో మూడు ప్రధాన రకాలు ఉన్నాయి, వీటిలో ఇవి ఉన్నాయి:
1. బేసల్ సెల్ క్యాన్సర్ (BCC): Basal cell carcinoma
బేసల్ సెల్ కార్సినోమా అనేది చర్మ క్యాన్సర్ అత్యంత సాధారణ రకం, ఇది అన్ని చర్మ క్యాన్సర్ కేసులలో 80 శాతం వరకు ఉంటుంది. ఇది దిగువ ఎపిడెర్మిస్లో కనిపించే బేసల్ కణాలలో అభివృద్ధి చెందుతుంది. BCC సాధారణంగా ముత్యాలు లేదా మైనపు బంప్, ఫ్లాట్, మాంసం-రంగు లేదా గోధుమ రంగు మచ్చ వంటి గాయం లేదా నయం చేయని పుండుగా కనిపిస్తుంది. ఇది చాలా అరుదుగా మెటాస్టాసైజ్ అయితే (శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు వ్యాపిస్తుంది), ఇది స్థానికంగా హానికరం, చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే వికృతీకరణకు కారణమవుతుంది.
2. పొలుసుల కణ క్యాన్సర్ (SCC): Squamous cell carcinoma
స్క్వామస్ సెల్ కార్సినోమా పొలుసుల కణాలలో ఉద్భవించింది, ఇది బాహ్యచర్మంపై పొరలను కలిగి ఉంటుంది. SCC తరచుగా ఎరుపు, పొలుసుల పాచ్, నయం చేయని పుండుగా లేదా కేంద్ర మాంద్యంతో పెరిగిన పెరుగుదలగా కనిపిస్తుంది. BCCతో పోలిస్తే SCC చికిత్స చేయని పక్షంలో ఇది వ్యాప్తి చెందే అవకాశం ఎక్కువ. మెటాస్టాసిస్ను నివారించడానికి ముందస్తుగా గుర్తించడం, చికిత్స చేయడం చాలా ముఖ్యం.
3. మెలనోమా Melanoma
మెలనోమా అనేది చర్మ క్యాన్సర్ అత్యంత ప్రమాదకరమైన రకం, ఇది మెలనోసైట్లలో ఉద్భవిస్తుంది, ఇది మెలనిన్ (చర్మ వర్ణద్రవ్యం) ఉత్పత్తి చేయడానికి బాధ్యత వహిస్తుంది. ఇది ఇప్పటికే ఉన్న పుట్టుమచ్చల నుండి అభివృద్ధి చెందుతుంది లేదా కొత్త, అసాధారణంగా కనిపించే పుట్టుమచ్చగా కనిపిస్తుంది. మెలనోమా తరచుగా ABCDE నియమాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది: అసమానత, సరిహద్దు అసమానత, రంగు వైవిధ్యం, 6 మిమీ కంటే పెద్ద వ్యాసం, అభివృద్ధి చెందుతున్న లక్షణాలు. ముందుగా గుర్తించి చికిత్స చేయకపోతే, మెలనోమా మెటాస్టాసైజ్ అయి ప్రాణాపాయంగా మారుతుంది.
4. మెర్కెల్ సెల్ కార్సినోమా: Merkel Cell Carcinoma:
మెర్కెల్ సెల్ కార్సినోమా అనేది చర్మంలో స్పర్శ అనుభూతికి కారణమయ్యే మెర్కెల్ కణాల నుండి ఉత్పన్నమయ్యే అరుదైన కానీ ఉగ్రమైన చర్మ క్యాన్సర్. ఇది సాధారణంగా చర్మంపై దృఢమైన, నొప్పిలేకుండా నోడ్యూల్గా కనిపిస్తుంది. మెలనోమా తరహాలో, ఇది శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు త్వరగా వ్యాపిస్తుంది, తక్షణ చికిత్స అవసరం.
5. ఇతర అరుదైన చర్మ క్యాన్సర్లు: Other Rare Skin Cancers:
పైన పేర్కొన్న చర్మ క్యాన్సర్ రకాలతో పాటు చర్మసంబంధమైన లింఫోమా, డెర్మాటోఫైబ్రోసార్కోమా ప్రొటుబెరాన్స్, కపోసి సార్కోమా వంటి ఇతర అరుదైన చర్మ క్యాన్సర్లు కూడా ఉన్నాయి. ఈ క్యాన్సర్లు సాపేక్షంగా అసాధారణమైనవి, ప్రత్యేక లక్షణాలు, చికిత్సా విధానాలను కలిగి ఉంటాయి.
చర్మ క్యాన్సర్ లక్షణాలు Symptoms of skin cancer
చర్మ క్యాన్సర్ అత్యంత సాధారణ హెచ్చరిక సంకేతం చర్మంపై మార్పు, ఏదైనా కొత్త పెరుగుదల లేదా ఇప్పటికే ఉన్న వాటి పెరుగుదల లేదా పుట్టుమచ్చలో మార్పులు చర్మ క్యాన్సర్ సంకేతాలు కావచ్చు. చర్మ క్యాన్సర్ లక్షణాలు ఇలా ఉంటాయి:
- ఒక కొత్త పుట్టుమచ్చ. లేదా మోల్ పరిమాణం, ఆకారం లేదా రంగులో మారడం లేదా రక్తస్రావం కావడం.
- ముఖం, చెవులు లేదా మెడపై మైనపు గడ్డ.
- ఫ్లాట్, పింక్ లేదా రెడ్ కలర్ ప్యాచ్ లేదా బంప్.
- చర్మంపై మచ్చల మాదిరిగా కనిపించే ప్రాంతాలు.
- పుండ్లు కరుకుగా కనిపిస్తాయి.
- గాయాలు లేదా పుండ్లు మానివేయడం.
- దురద కలిగించే కఠినమైన, పొలుసుల గాయం.
ABCDE సంకేతాల కోసం ఇలా పరిశీలించాలి: Here are the signs of the ABCDE to watch for:
- అసమానత: క్రమరహిత ఆకారం.
- అంచు: అస్పష్టంగా లేదా సక్రమంగా ఆకారంలో ఉన్న అంచులు.
- రంగు: ఒకటి కంటే ఎక్కువ రంగులు కలిగిన పుట్టుమచ్చలు.
- వ్యాసం: పెన్సిల్ ఎరేజర్ కంటే పెద్దదిగా పుట్టుమచ్చ.
- పరిణామం: విస్తరించడం, ఆకారం, రంగు లేదా పరిమాణంలో మార్పు.
చర్మ క్యాన్సర్ ప్రమాద కారకాలు: Risk factors of skin cancer:
చర్మ క్యాన్సర్తో సంబంధం ఉన్న ప్రమాద కారకాలను ముందస్తుగా గుర్తించడం నివారణ, చికిత్సలకు చాలా అవసరం, వాటిని అర్థం చేసుకుని ప్రమాద కారకాలను తెలుసుకోవాలి. అవి:
- UV ఎక్స్పోజర్: సూర్యుని నుండి అతినీల రేడియేషన్ లేదా చర్మశుద్ధి పడకలు దీర్ఘకాలం బహిర్గతం చేయడం చర్మ క్యాన్సర్కు ప్రాథమిక ప్రమాద కారకం.
UV రేడియేషన్ చర్మ కణాలలోని డీఎన్ఏను దెబ్బతీస్తుంది, ఇది క్యాన్సర్ పెరుగుదలను ప్రేరేపించగల ఉత్పరివర్తనాలకు దారితీస్తుంది. - ఫెయిర్ స్కిన్: ఫెయిర్ స్కిన్, లేత-రంగు జుట్టు, నీలం లేదా ఆకుపచ్చ కళ్ళు ఉన్న వ్యక్తులు తమ చర్మాన్ని UV రేడియేషన్ నుండి రక్షించడానికి తక్కువ మెలనిన్ కలిగిఉంటారు, తద్వారా వారు చర్మ క్యాన్సర్కు ఎక్కువ ప్రభావవంతమై ఉంటారు.
- కుటుంబ చరిత్ర: చర్మ క్యాన్సర్ కుటుంబ చరిత్ర వ్యాధిని అభివృద్ధి చేసే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది, ప్రత్యేకించి దగ్గరి బంధువు మెలనోమా కలిగి ఉంటే.
- పుట్టుమచ్చలు: అనేక పుట్టుమచ్చలు లేదా అసాధారణంగా కనిపించే పుట్టుమచ్చలు చర్మ క్యాన్సర్, ముఖ్యంగా మెలనోమా ప్రమాదాన్ని సూచిస్తాయి.
- బలహీనమైన రోగనిరోధక వ్యవస్థ: అవయవ మార్పిడి గ్రహీతలు లేదా HIV ఉన్నవారు వంటి రాజీపడిన రోగనిరోధక వ్యవస్థ కలిగిన వ్యక్తులు చర్మ క్యాన్సర్కు గురయ్యే ప్రమాదం ఉంది.
- వయస్సు: చర్మ క్యాన్సర్ ముప్పు వయస్సుతో పెరుగుతుంది, ముఖ్యంగా BCC, SCC వంటి మెలనోమా కాని చర్మ క్యాన్సర్లు వయస్సు సంబంధితంగా దాడి చేస్తాయి.
- మునుపటి చర్మ క్యాన్సర్: మునుపు చర్మ క్యాన్సర్తో బాధపడుతున్న వ్యక్తులు మరొక చర్మ క్యాన్సర్ను అభివృద్ధి చేసే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
చర్మ క్యాన్సర్కు ఆరోగ్య జాగ్రత్తలు: Health precautions for skin cancer:
చర్మ క్యాన్సర్ అనేది నివారించదగిన వ్యాధి, ఈ నివారణ చర్యలను అమలు చేయడం, అవగాహన పెంచడం, అవసరమైన జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం ద్వారా, ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా తగ్గించవచ్చు. చర్మాన్ని రక్షించుకోవడం జీవితకాల నిబద్ధత, ఈ సాధారణ దశలు మీ శ్రేయస్సు, దీర్ఘాయువుపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతాయి. సూర్యరశ్మి నుండి సురక్షితంగా ఉండండి, చర్మ ఆరోగ్యానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వండి!
నివారణ పద్ధతులు: Prevention Methods:
చర్మ క్యాన్సర్ను నివారించడం అనేది రక్షణ చర్యలు, స్వీయ-పరీక్ష, రెగ్యులర్ చెక్-అప్లు, ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి ఎంపికలు, పర్యావరణ అవగాహన కలయికను కలిగి ఉంటుంది.
సూర్య రక్షణ: Sun Protection:
సమర్థవంతమైన సూర్య రక్షణ చర్మ క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది. ఇందులో ఇవి ఉన్నాయి:
- సన్స్క్రీన్: ఆరుబయటకు వెళ్లే ముందు కనీసం SPF 30తో కూడిన విస్తృత-స్పెక్ట్రమ్ సన్స్క్రీన్ను అప్లై చేయడం, ప్రతి రెండు గంటలకోసారి లేదా ఈత కొట్టడం లేదా చెమట పట్టిన తర్వాత మళ్లీ అప్లై చేసుకోవాలి.
- రక్షిత దుస్తులు: పొడవాటి చేతుల దుస్తులు, వెడల్పు అంచులు ఉన్న టోపీలు, UV రక్షణతో సన్ గ్లాసెస్ ధరించడం ముఖ్యం.
- నీడను కోరుకోవడం: సూర్యకిరణాలు బలంగా ఉన్నప్పుడు ఉదయం 10 గంటల నుండి సాయంత్రం 4 గంటల మధ్య సూర్యరశ్మిని పరిమితం చేయడం.
- చర్మశుద్ధి పడకలను నివారించడం: చర్మశుద్ధి పడకల నుండి కృత్రిమ UV రేడియేషన్ సహజ సూర్యకాంతి వలె హానికరం.
స్వీయ పరీక్ష: Skin Cancer Self-Examination:
చర్మం క్రమం తప్పకుండా స్వీయ-పరీక్షలు చర్మ క్యాన్సర్ను సూచించే మార్పులను గుర్తించడంలో సహాయపడతాయి. ABCDE నియమం ఉపయోగకరమైన గైడ్:
- అసమానత: పుట్టుమచ్చలో సగం లేదా పుట్టుమచ్చ మరొకదానితో సరిపోలడం లేదు.
- సరిహద్దు అసమానత: అంచులు అసమానంగా లేదా గీతలుగా ఉంటాయి.
- రంగు: టాన్, బ్రౌన్, బ్లాక్, లేదా ఎరుపు, తెలుపు లేదా నీలం వైవిధ్యాలతో రంగు ఏకరీతిగా ఉండదు.
- వ్యాసం: పుట్టుమచ్చ వ్యాసం 6 మిల్లీమీటర్ల కంటే పెద్దది (సుమారు పెన్సిల్ ఎరేజర్ పరిమాణం).
- అభివృద్ధి చెందుతున్నది: మోల్ పరిమాణం, ఆకారం, రంగు లేదా ఆకృతిలో మారుతుంది.
సాధారణ తనిఖీలు: Skin Cancer Regular Check-ups:
చర్మవ్యాధి నిపుణుడిచే వార్షిక చర్మ పరీక్షలు ప్రారంభ దశలో చర్మ క్యాన్సర్ను గుర్తించగలవు, విజయవంతమైన చికిత్స అవకాశాలను మెరుగుపరుస్తాయి. చర్మ క్యాన్సర్ ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉన్న వ్యక్తులు మరింత తరచుగా స్క్రీనింగ్లను పరిగణించాలి.
జీవనశైలి ఎంపికలు: Skin Cancer Lifestyle Choices:
ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని నిర్వహించడం చర్మ క్యాన్సర్ నివారణకు దోహదం చేస్తుంది:
- ఆహారం: యాంటీఆక్సిడెంట్లు, విటమిన్లు, ఖనిజాలు సమృద్ధిగా ఉన్న సమతుల్య ఆహారం తీసుకోవడం మొత్తం చర్మ ఆరోగ్యానికి తోడ్పడుతుంది.
- హైడ్రేషన్: తగినంత నీరు తాగడం వల్ల చర్మం హైడ్రేట్ గా, మృదువుగా ఉంటుంది.
- ధూమపానం, మద్యపానం మానుకోండి: ధూమపానం, అధిక ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం చర్మాన్ని దెబ్బతీస్తుంది, క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
- వ్యాయామం: రెగ్యులర్ శారీరక శ్రమ రక్త ప్రసరణ, మొత్తం శ్రేయస్సును మెరుగుపరుస్తుంది.
4.5 పర్యావరణ అవగాహన: Environmental Awareness of Skin Cancer:
పర్యావరణం పట్ల అవగాహన కలిగి ఉండటం చర్మ క్యాన్సర్ నివారణకు కూడా దోహదపడుతుంది:
- కెమికల్ ఎక్స్పోజర్ను నివారించడం: చర్మానికి హాని కలిగించే రసాయనాలు, టాక్సిన్స్, కాలుష్య కారకాలకు గురికావడాన్ని పరిమితం చేయడం.
- UV సూచిక తనిఖీ: రోజువారీ UV సూచిక గురించి తెలుసుకుని తక్కువ తీవ్రత కలిగిన సూర్యరశ్మిలో బహిరంగ కార్యకలాపాలను ప్లాన్ చేసుకోవడం.
- పిల్లలను రక్షించడం: చిన్న వయస్సులోనే పిల్లలకు సూర్యరశ్మి అలవాట్లను బోధించడం జీవితానికి ఆరోగ్యకరమైన అలవాట్లను ఏర్పరుస్తుంది.
చర్మ క్యాన్సర్ చికిత్స Skin cancer treatment
క్యాన్సర్ నిర్ధారణ భయానక అనుభూతిని కలిగిస్తుంది. స్కిన్ క్యాన్సర్ చికిత్స అనేది క్యాన్సర్ రకం, క్యాన్సర్ పరిమాణం, క్యాన్సర్ పెరుగుదల నమూనా, స్థానంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. చర్మ క్యాన్సర్ ఒక ముఖ్యమైన ప్రజారోగ్య సమస్య. అయితే అవగాహన, విద్య, క్రియాశీల చర్యల ద్వారా దాని ప్రభావాన్ని తగ్గించవచ్చు. వివిధ రకాల చర్మ క్యాన్సర్లను అర్థం చేసుకోవడం, ప్రమాద కారకాలను గుర్తించడం, సమర్థవంతమైన నివారణ పద్ధతులను అమలు చేయడం చర్మ ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి, చర్మ క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి కీలకం. సూర్యరశ్మికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం, స్వీయ-పరీక్షను అభ్యసించడం, క్రమం తప్పకుండా తనిఖీలు చేయడం, ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి ఎంపికలు, పర్యావరణంపై అవగాహన కలిగి ఉండటం ద్వారా, వ్యక్తులు తమ చర్మ ఆరోగ్యాన్ని నియంత్రించవచ్చు, చర్మ క్యాన్సర్ కేసులు తక్కువగా ఉన్న భవిష్యత్తుకు దోహదం చేయవచ్చు.