పల్మనరీ ఎడెమా అంటే ఏమిటీ.? What is Pulmonary Edema.?
ఎడెమా అంటే వాపు అనే అర్థాన్ని సూచిస్తుంది. అయితే ఈ వాపు ఎక్కడ సంభవిస్తుందని.? దేని ద్వారా సంభవిస్తుంది.? అంటే ఇందుకు కారణం రక్తనాళాలు. శరీరంలోని అవయవాలు అన్నింటికీ అక్సిజన్ సహా ద్రవాలను అందించే రక్తనాళాలు.. ఎక్కడైనా ఒత్తిడి లేదా అడ్డంకులు సంభవించడంతో అక్కడే ద్రవాలను బయటకు లేదా చుట్టుపక్కల ప్రాంతాల్లోని కణజాలాలలోకి వదిలివేస్తాయి. దీంతో ద్రవాలు కణజాలాల్లోకి చొచ్చుకుపోవటం వలన ఎడెమా సంభవిస్తుంది. ప్లాస్మా కణాలలో ద్రవాన్ని ఉంచే రక్తంలో ప్రోటీన్లు లేకపోవడం లేదా రక్త నాళాలు అధిక ఒత్తిడి గురికావడం కారణంగా ఎడెమా సంభవించడానికి ప్రధాన కారకం.
ఊపిరితిత్తుల్లో ఇదే విధమైన వాపు పరిస్థితి ఏర్పడిన సందర్భంలో దానిని పల్మనరీ ఎడెమా అంటారు. ఉపిరితిత్తులు ఎడెమా ద్వారా ప్రభావితమైన సందర్భంలో ఉపయోగించే పదమే పల్మనరీ ఎడెమా. ఈ వాపు పరిస్థితిలో ఊపిరితిత్తుల్లోని గాలి ఖాళీలు మరియు ఊపిరితిత్తుల కణజాలాలలో రక్తనాళాల్లోంచి వచ్చిన ద్రవం పేరుకుపోతుంది. దీనినే పల్మనరీ కంజెషన్, ఊపిరితిత్తుల రద్దీ లేదా ఊపిరితిత్తుల నీరు అని కూడా అంటారు. ఊపిరితిత్తులలోని చిన్న రక్తనాళాలు అల్వియోలీ అని పిలువబడే గాలి సంచులతో చుట్టుముట్టబడి ఉంటాయి. ఇది రక్తం ద్వారా ఆక్సిజన్‌ను గ్రహించబడే ప్రదేశం మరియు ఆల్వియోలీ ద్వారా కార్బన్ డయాక్సైడ్‌ను బయటకు పంపుతుంది.
సన్నని గోడల ద్వారా అల్వియోలీలో వాయువుల మార్పిడి జరుగుతుంది, శరీరానికి ప్రాణవాయువును అందించే అల్వియోలీ అదే సమయంలో శరీరంలోని కార్బన్ డయాకైడ్ ను బయటకు పంపుతుంది. అయితే అల్వియోలీ గోడల సమగ్రత రాజీపడకపోతే ద్రవాలు ఈ గోడలలోకి ప్రవేశించడానికి అనుమతించబడవు. ఆల్వియోలీ రక్తం నుండి గాలికి బదులుగా ద్రవంతో నిండినప్పుడు పల్మనరీ ఎడెమా ఏర్పడుతుంది. ఇది ప్రాణ వాయువు (ఆక్సిజన్), కార్బన్ డయాక్సైడ్ మార్పిడిలో సమస్యలకు దారి తీస్తుంది, దీని వలన శరీరానికి కావాల్సినంత ప్రాణవాయువైన ఆక్సిజనేషన్ అందని కారణంగా శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది ఏర్పడుతుంది.
పల్మనరీ ఎడెమా రకాలు: Types of Pulmonary Edema
సాధారణంగా, చాలా మంది తరచుగా ఎదుర్కొనే పల్మనరీ ఎడెమా రకం కార్డియోజెనిక్ ఎడెమా. ఇది ఎక్కువగా ఎడమ జఠరిక వల్ల కానీ ఇతర కారణాల వల్ల ఊపిరితిత్తుల దెబ్బతినడం వల్ల కూడా ద్రవం చేరడం వల్ల సంభవిస్తుంది. ఈ కార్డియోజెనిక్ ఎడెమా కారణంగా ఊపిరితిత్తులకు ప్రత్యక్షంగా కానీ లేదా పల్మనరీ సర్క్యులేషన్‌లో అధిక పీడనం కారణంగా పరోక్షంగా కానీ దెబ్బతినడం సంభవిస్తుంది. పల్మనరీ పీడనం సగటు విలువ 15mmHg నుండి 25mmHg కంటే ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు అది ఊపిరితిత్తులకు నష్టాన్ని కలగజేస్తుంది.
-
కార్డియోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమా: Cardiogenic pulmonary edema
గుండె సంతృప్తికరమైన రేటుతో రక్తాన్ని పంప్ చేయలేకపోవడం వల్ల సంభవించే పరిస్థితినే కార్డియోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమా అంటారు. ఇది ఎడమ జఠరిక వైఫల్యం లేదా ద్రవం ఓవర్‌లోడ్ కారణంగా ఏర్పడే సమస్య.
-
నాన్-కార్డియోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమా: Non-cardiogenic pulmonary edema
ఊపిరితిత్తులోని గాలి సంచులైన ఆల్వియోలీలు ద్రవాలతో నిండడం వల్ల ఛాతిలోని అత్యంత చిన్నవి, సున్నితమైన రక్త నాళాలైన కేశనాళికలు ప్రతికూల ఒత్తిడి కారణంగా రాపిడికి గురవుతాయి.
-
ఫ్లాష్ పల్మనరీ ఎడెమా: Flash pulmonary edema
ఫ్లాష్ పల్మనరీ ఎడెమా అనేది వేగ పల్మనరీ ఎడెమాగా ప్రారంభమవుతుంది. మయోకార్డియల్ ఇన్ఫార్క్షన్ లేదా గుండెపోటు సంభవించిన క్రమంలో ఇది ఏర్పడటం అత్యంత సాధారణ కారణం. అయితే ఇది బృహద్ధమని రెగర్జిటేషన్ వల్ల కూడా సంభవించవచ్చు, అంటే గుండెలోని బృహద్ధమని కవాటం లీక్ కావడం వల్ల రక్తం వ్యతిరేక దిశలో ప్రవహిస్తుంది. ఎడమ జఠరికలో అధిక ఒత్తిడిని కలిగించే ఏదైనా పరిస్థితి కారణంగా ఫ్లాష్ పల్మనరీ ఎడెమా సంభవించవచ్చు.
పల్మనరీ ఎడెమా లక్షణాలు: Symptoms of Pulmonary Edema
- ఊపిరితిత్తులలో నిండిన అధిక ద్రవం కారణంగా రక్తప్రవాహంలోకి ప్రాణవాయువు ప్రవేశించడాన్ని ద్రవం నిరోధిస్తోంది. తద్వారా ఈ పరిస్థితిని ఎదుర్కోనే బాధితులు ఆక్సిజన్ తీసుకోవడానికి కష్టపడతారు. ఊపిరితిత్తుల నుండి ద్రవం తొలగించబడకపోతే లక్షణాలు కాలక్రమేణా తీవ్రమవుతాయి.
- పల్మనరీ ఎడెమా అత్యంత సాధారణ లక్షణాల్లో మరోకటి శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది. ఈ పరిస్థితిని ఎదుర్కొనే బాధితులు కాలక్రమేణా నెమ్మదిగా శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బందిని ఎదుర్కోవడం ప్రారంభమై క్రమంగా అభివృద్ది చెందవచ్చు. ఒకవేళ బాధితులు తీవ్రమైన పల్మనరీ ఎడెమాతో బాధపడిన నేపథ్యంలో దీనిని అకస్మాత్తుగా కూడా ఎదుర్కోనవచ్చు.
- సర్వ సాధారణ లక్షణాలు
– టాచీప్నియా (వేగంగా శ్వాస తీసుకోవడం)
– వేగవంతమైన శ్వాస
– సులభంగా అలసట
– బలహీనత
– మైకము
- ఇతర తీవ్రమైన లక్షణాలు – దగ్గుతో పాటు నురుగు మరియు గులాబీ రంగులో రక్తం పటడం
– ఆందోళన
– చర్మం పాలిపోవడం
– అధిక చెమట వంటి ఇతర లక్షణాలు
- హైపోక్సియా (Hypoxia) అంటే రక్తంలో ఆక్సిజన్ స్థాయి తక్కువగా ఉండడం వల్ల ఏర్పడే పరిస్థితి కూడా పల్మనరీ ఎడెమా ఉన్న రోగులలో అభివృద్ధి చెందుతుంది. వైద్యులు స్టెతస్కోప్‌తో పరీక్షించినప్పుడు ఊపిరితిత్తుల నుండి పగుళ్లు వంటి అసాధారణ శబ్దాలు వినిపించవచ్చు.
పల్మనరీ ఎడెమా రకం ఆధారిత లక్షణాలు: Symptoms based on Pulmonary Edema Type
- దీర్ఘకాల పల్మనరీ ఎడెమాకు సంబంధించిన సంకేతాలలో శ్వాసలో గురక, కాళ్లలో వాయడం, వేగంగా బరువు పెరగడం, శారీరక శ్రమలు చేసేటప్పుడు లేదా పడుకున్నప్పుడు శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది కలగడం, అలసట వేయడం మొదలైనవి ఉన్నాయి.
- అత్యంత ఎత్తైన ప్రదేశాలకు చేరిన క్రమంలో పల్మనరీ ఎడెమా సంభవించినప్పుడు జ్వరం, దగ్గు, వేగవంతమైన హృదయ స్పందన, తలనొప్పి, శ్రమ తర్వాత శ్వాస ఆడకపోవడం వంటి లక్షణాలను ప్రదర్శిస్తుంది.
పల్మనరీ ఎడెమా ప్రమాద కారకాలు: Risk Factors of Pulmonary Edema
- గుండె సమస్యలతో బాధపడుతున్న వ్యక్తులు లేదా పల్మనరీ ఎడెమాకు అధిక ప్రమాదం ఉన్న గుండె వైఫల్యం సమస్యను ఎదుర్కొన్న వ్యక్తులు. ఇది కాకుండా, కొన్ని ప్రమాద కారకాలు కుటుంబంలో వ్యాధి చరిత్ర, రక్త రుగ్మతలు మరియు దీర్ఘకాలిక అబ్స్ట్రక్టివ్ పల్మనరీ డిజార్డర్ (COPD) మరియు క్షయ వంటి ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేసే వ్యాధుల చరిత్ర.
కార్డియోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమా కారణాలు: Causes of cardiogenic Pulmonary Edema:
- పల్మనరీ ఎడెమా యొక్క కారణాలను కార్డియోజెనిక్ (గుండె సంబంధిత) మరియు నాన్-కార్డియోజెనిక్ కారణాలుగా విభజించవచ్చు.
- ఆరోగ్యకరమైన వ్యక్తిలో ఊపిరితిత్తులు ప్రాణవాయువును రక్తకణాలతో కలసి శరీరంలోని అన్ని అవయవాలకు సరఫరా చేస్తొంది. కానీ ఊపిరితిత్తులలో రక్తనాళాలు ద్రవాన్ని నింపినప్పుడు, గాలి నుండి ప్రాణవాయువు (ఆక్సిజన్)ను సంగ్రహించి రక్తప్రవాహంలోకి విడుదల చేయడంలో ఈ ప్రక్రియ రాజీపడుతుం. దీంతో శరీరానికి ఆక్సిజన్ అందదు.
- ఊపిరితిత్తులలో ఉండే రక్తనాళాలలో ఒత్తిడి పెరగడం వల్ల గుండె పనితీరు సరిగా లేకపోవడం వల్ల కార్డియోజెనిక్ కారణాలు సంభవిస్తాయి. అత్యంత సాధారణంగా ఎదుర్కొనే కారణం రక్తప్రసరణ గుండె వైఫల్యం, దీనినే కంజెస్టివ్ హార్ట్ ఫెయిల్యూర్ అని కూడా అంటారు. శరీరానికి కావాల్సినంతంగా రక్తాన్ని గుండె పంప్ చేయలేనప్పుడు ఇది జరుగుతుంది. ఇది ఊపిరితిత్తులలోని చిన్న రక్తనాళాలలో ఒత్తిడిని సృష్టించడానికి దారి తీస్తుంది మరియు తదనంతరం ఈ రక్తనాళాల నుండి ద్రవం లీక్ అవుతుంది. గుండెపోటులు మరియు గుండె కవాటాలలో అసాధారణతలు కూడా ఊపిరితిత్తులలోని రక్తనాళాలలో రక్తం అధికంగా చేరడం వలన రక్తనాళాల నుండి అల్వియోలీలోకి ద్రవం లీకేజీకి దారితీసే ఒత్తిడికి దారితీయవచ్చు.
నాన్-కార్డియోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమాకు కారణాలు: Non-cardiogenic causes of pulmonary edema:
- అక్యూట్ రెస్పిరేటరీ డిస్ట్రెస్ సిండ్రోమ్ అనేది ఇన్ఫ్లమేటరీ ప్రతిస్పందన కారణంగా అల్వియోలీ నుండి లీకేజీకి దారితీసే ఒక పరిస్థితి. ఇది అంటువ్యాధులు, ఊపిరితిత్తులకు గాయం, గాయం, టాక్సిన్ పీల్చడం, ఊపిరితిత్తుల ఇన్ఫెక్షన్లు, కొకైన్ తాగడం మొదలైన వాటి వల్ల వస్తుంది.
- ఆస్పిరిన్ యొక్క అధిక మోతాదు ఆస్పిరిన్ మత్తుకు కారణం కావచ్చు, ఇది వృద్ధులలో పల్మనరీ ఎడెమాకు దారితీస్తుంది. మెథడోన్ లేదా హెరాయిన్ యొక్క అధిక మోతాదు కూడా ఈ పరిస్థితికి దారితీయవచ్చు.
- పదివేల అడుగుల కంటే ఎక్కువ ఎత్తులో వేగంగా పర్వతారోహణం చేయడం వల్ల అధిక ఎత్తులో ఉన్న పల్మనరీ ఎడెమా వ్యక్తమవుతుంది. మూత్రపిండాల వైఫల్యం, శరీరం నుండి ద్రవాలను బహిష్కరించడంలో అసమర్థత కారణంగా రక్త నాళాలలో ద్రవాలు అధికంగా పేరుకుపోతాయి, ఇది పల్మనరీ ఎడెమాకు కారణమవుతుంది. ఎవరైనా అధునాతన మూత్రపిండ రుగ్మతతో బాధపడుతుంటే, ద్రవాలను బయటకు తీయడానికి డయాలసిస్ అవసరం కావచ్చు.
- ఊపిరితిత్తుల వేగవంతమైన విస్తరణ కొన్నిసార్లు పున-విస్తరణ పల్మనరీ ఎడెమాకు కారణం కావచ్చు. ఊపిరితిత్తుల చుట్టూ పెద్ద మొత్తంలో ద్రవం తొలగించబడినప్పుడు లేదా ఊపిరితిత్తుల విస్తరణకు కారణమయ్యే ఊపిరితిత్తులు కూలిపోయినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది. మెదడులో రక్తస్రావం, మెదడు యొక్క శస్త్రచికిత్స, మెదడు గాయం కూడా ఊపిరితిత్తులలో ద్రవాలు చేరడం వలన న్యూరోజెనిక్ పల్మనరీ ఎడెమాకు దారితీయవచ్చు.
పల్మనరీ ఎడెమా వ్యాధి నిర్ధారణ: Diagnosis of pulmonary edema:
వైద్యుడు రోగి యొక్క ఊపిరితిత్తులలో ద్రవం కోసం లేదా ద్రవం ఉండటం వల్ల కలిగే ఊపిరితిత్తులలో లక్షణాల కోసం తనిఖీ చేస్తాడు. వైద్యులు రోగి యొక్క వైద్య చరిత్ర తనిఖీ చేయడంతో పాటు శారీరక పరీక్షలను నిర్వహిస్తారు. వైద్యులు స్టెతస్కోప్‌ని ఉపయోగించి రోగి ఊపిరితిత్తుల నాడిని వింటారు:
- రోగి హృదయ స్పందన రేటు పెరిగిందా.?
- రోగి వేగంగా శ్వాస తీసుకుంటున్నాడా.?
- రోగి ఊపిరితిత్తులలో ఏవైనా పగుళ్లు వచ్చే శబ్దాలు ఉన్నాయా.?
- ఏవైనా అసాధారణమైన గుండె శబ్దాలు ఉన్నాయా.?
వైద్యులు వాపు కోసం ఉదరం, కాళ్ళు మరియు మెడలో ద్రవాలు ఎక్కడెక్కడ పేరుకుపోయయనేది విషయాన్ని కూడా శారీరిక పరీక్ష ద్వారా గమనిస్తారు. మీకు చర్మం లేత లేదా నీలం రంగు వర్ణంలోకి మారిందా.? అన్న విషయాన్ని కూడా వైద్యులు తనిఖీ చేస్తారు. రోగి ఊపిరితిత్తులలో ద్రవం ఉందని డాక్టర్ విశ్వసిస్తే, వారు అదనపు పరీక్షలను సిఫార్సు చేస్తారు. పల్మనరీ ఎడెమా నిర్ధారణలో చేసిన పరీక్షలు:
- ఛాతీ ఎక్స్-రే: రోగి యొక్క ఊపిరితిత్తులలో ద్రవాలు మరియు ఏవైనా ఇతర సమస్యలు కొనసాగుతున్నాయో లేదో తనిఖీ చేయబడుతుంది.
- రక్త పరీక్ష: ఆక్సిజన్ స్థాయిలను తనిఖీకి రక్త పరీక్షలతో పాటు పూర్తి రక్త గణన (CBC) కూడా వైద్యులు తీసుకోవచ్చు. వైద్యులు రోగి వైద్య చరిత్రను కూడా తనిఖీ చేస్తారు.
- ఎకోకార్డియోగ్రఫీ: ధ్వని తరంగాలను ఉపయోగించి గుండె ప్రత్యక్ష చిత్రాలను తీస్తారు. తద్వారా వచ్చే చిత్రాన్ని ఎకోకార్డియోగ్రామ్ అంటారు. గుండెలో ఏదైనా అసాధారణతను తనిఖీ చేయడానికి ఈ ప్రక్రియ ఉపయోగపడుతుంది. గుండెలో రక్తం గడ్డకట్టడం, గుండె చుట్టూ ఉన్న సంచులలో ద్రవాలు మరియు గుండెకు అనుసంధానించబడిన ప్రధాన నాడి అయిన బృహద్ధమని సమస్యలను గుర్తించడానికి ఈ చిత్రాలు ఉపయోగించబడతాయి. గుండె కండరాల ఆరోగ్యాన్ని నిర్ధారించడానికి ఎకోకార్డియోగ్రఫీ కీలక ప్రక్రియ.
- ఎలక్ట్రో కార్డియోగ్రఫీ (ECG) అనేది రోగి యొక్క చర్మానికి అనుసంధానించబడిన ఎలక్ట్రోడ్‌లను ఉపయోగించి ఒక వ్యవధిలో గుండె యొక్క విద్యుత్ కార్యకలాపాలను నమోదు చేసే ప్రక్రియ. గుండె నిర్మాణ మరియు క్రియాత్మక సమాచారాన్ని పొందడానికి ఎలక్ట్రో కార్డియోగ్రఫీ చేయబడుతుంది. ఇది గుండె లయను నిర్ధారించడానికి, గుండె సమస్యలకు కనుగొనడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. గుండెపోటుకు సంబంధించిన ఏవైనా సంకేతాలను తనిఖీ చేయడానికి ఎలక్ట్రో కార్డియోగ్రఫీని ఉపయోగిస్తారు.
పల్మనరీ ఎడెమాకు చికిత్స Pulmonary Edema Treatment
పల్మనరీ ఎడెమా అనేది చాలా తీవ్రమైన సమస్య, దీనికి తక్షణ చికిత్స అవసరం. ఈ పరిస్థితికి చికిత్స యొక్క మొదటి లైన్ ఎల్లప్పుడూ ప్రాణవాయువే (ఆక్సిజన్). వైద్య నిపుణులు ఆక్సిజన్ మాస్క్, పాజిటివ్ ప్రెజర్ మార్క్ లేదా నాసికా కాన్యులాను ఉపయోగించి రోగికి 100 శాతం ఆక్సిజన్‌ను అందిస్తారు. పల్మనరీ ఎడెమాను నిర్ధారించిన తర్వాత వైద్యులు సరైన చికిత్స మరియు మందులను సూచిస్తారు. రోగి యొక్క పరిస్థితి మరియు సమస్య యొక్క కారణాన్ని బట్టి వైద్యుల సూచనలు ఉంటాయి.
- ప్రీలోడ్ రిడ్యూసర్‌లు – ప్రీలోడ్ రిడ్యూసర్‌లు అంటే రక్తనాళాల ప్రీలోడ్‌ను తగ్గించే మందులు. ఇవి ఊపిరితిత్తులు మరియు గుండెలోకి వెళ్లే ద్రవాల నుండి ఒత్తిడిని తగ్గిస్తాయి. మూత్ర విసర్జన ప్రీలోడ్‌ను తగ్గించడంలో మరియు రోగికి మూత్ర విసర్జన చేయడం ద్వారా ఒత్తిడిని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. మూత్రం వారి శరీరం నుండి ద్రవాలను తొలగించడంలో సహాయపడుతుంది.
- ఆఫ్టర్‌లోడ్ రిడ్యూసర్‌లు – ఆఫ్‌లోడ్ రిడ్యూసర్‌లు అంటే రక్తనాళాలలో ఆఫ్‌లోడ్‌ను తగ్గించే మందులు. ఈ మందులు రోగి రక్త నాళాలను విస్తరిస్తాయి మరియు రోగి గుండె నుండి ఒత్తిడిని తగ్గిస్తాయి. ఆఫ్టర్‌లోడ్ అనేది గుండె ఇతర శరీర అవయవాలకు రక్తాన్ని బయటకు నెట్టడం లేదా బయటకు పంపే ప్రక్రియ. వాసోడైలేటర్లను సాధారణంగా రోగి యొక్క రక్తనాళాలలో ప్రీలోడ్ మరియు ఆఫ్టర్‌లోడ్ రెండింటినీ తగ్గించడానికి ఉపయోగిస్తారు.
- హార్ట్ మెడికేషన్ – ఇతర గుండె సమస్యలను తగ్గించడానికి లేదా రోగి గుండెలో సంభవించకుండా నిరోధించడానికి వైద్యులు ఇతర మందులను కూడా సూచిస్తారు. ఈ మందులు రోగి నాడిని నియంత్రిస్తాయి, రోగి యొక్క ధమనులు మరియు సిరలలో ఒత్తిడిని తగ్గించి, రోగి యొక్క గాలి మార్గం ద్వారా ట్యూబ్‌ను చొప్పించబడుతోంది.
- మార్ఫిన్ – మార్ఫిన్ అనేది నొప్పి నివారణగా ఉపయోగించే మందు. ఇది అనేక మొక్కలు మరియు జంతువులలో సహజంగా కనిపిస్తుంది. శరీరంలో నొప్పి అనుభూతిని తగ్గించడానికి ఇది నేరుగా కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ (CNS) పై పనిచేస్తుంది. ఔషధం శ్వాసలోపం మరియు ఆందోళన నుండి ఉపశమనానికి ఉపయోగిస్తారు. కానీ అనేక ప్రమాదాల కారణంగా చాలా మంది వైద్యులు మార్ఫిన్ వాడకాన్ని అనుమతించరు. తక్కువ రక్తపోటు మరియు తగ్గిన శ్వాసకోశ వంటి దుష్ప్రభావాలు మార్ఫిన్ ద్వారా సంభవించవచ్చు. మాదకద్రవ్య వ్యసనం మరియు దుర్వినియోగం యొక్క అధిక అవకాశం కూడా ఉంది. సాధారణ దుష్ప్రభావాలు మగత, మలబద్ధకం మరియు వాంతులు. గర్భధారణ సమయంలో లేదా తల్లి పాలివ్వడాన్ని ఉపయోగించినట్లయితే మార్ఫిన్ శిశువును కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది.
పల్మనరీ ఎడెమా తీవ్రమైన సందర్భంలో, రోగికి క్లిష్టమైన లేదా ఇంటెన్సివ్ కేర్ అవసరమవుతుంది. ఊపిరితిత్తుల వాపు ఉన్న రోగులలో కొంతమందికి వారి శ్వాసకు సహాయం చేయడానికి చికిత్సలు అవసరం కావచ్చు. ఊపిరితిత్తులలోకి గాలిని పొందడానికి ఆక్సిజన్ అందించడానికి ఒక యంత్రాన్ని ఉపయోగిస్తారు. ఇది కంటిన్యూయస్ పాజిటివ్ ఎయిర్‌వే ప్రెజర్ (CPAP) అని కూడా పిలువబడే ముసుగు లేదా కాన్యులా ద్వారా కూడా చేయవచ్చు. రోగి శ్వాస సమస్యలకు సహాయం చేయడానికి మెకానికల్ వెంటిలేషన్‌ను ఉపయోగించడానికి వైద్యులు రోగి యొక్క గొంతులోకి శ్వాసనాళం అని కూడా పిలువబడే ఎండోట్రాషియల్ ట్యూబ్‌ను కూడా చొప్పించవచ్చు.
పల్మనరీ ఎడెమా నివారణ చర్యలు Prevention of Pulmonary Edema
రుగ్మతను పూర్తిగా నిరోధించడానికి మార్గం లేదు. అధిక ప్రమాదంలో ఉన్న వ్యక్తులు ఏవైనా లక్షణాలను అభివృద్ధి చేసిన వెంటనే వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవాలి. పల్మనరీ ఎడెమాను నివారించడానికి మరియు నిరోధించడానికి అత్యంత ప్రభావవంతమైన మార్గం మీ ఆరోగ్యానికి మంచి మరియు సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం. రుగ్మతను నివారించడానికి ఈ చిట్కాలను అనుసరించండి:
- న్యుమోనియాకు టీకాలు వేయండి.
- ఫ్లూ కోసం టీకాలు తీసుకోండి, ప్రత్యేకించి మీరు పెద్దవారైతే లేదా మీ గుండెలో ఏవైనా సమస్యలు ఉంటే.
- పల్మనరీ ఎడెమా యొక్క ఎపిసోడ్ తర్వాత, మూత్రవిసర్జనల వాడకాన్ని ఆపవద్దు, ఎందుకంటే అవి రుగ్మత పునరావృతమయ్యే అవకాశాలను తగ్గిస్తాయి.
గుండె ఆగిపోయే అవకాశాలను తగ్గించడానికి ప్రయత్నించండి, ఇది పల్మనరీ ఎడెమా యొక్క అత్యంత సాధారణ కారణాలలో ఒకటి. దీని ద్వారా చేయవచ్చు:
- రోజూ వైద్యుడిని సందర్శించడం.
- వినోద ఔషధాల వాడకానికి దూరంగా ఉండటం.
- సిగరెట్ తాగడం మానేయడం.
- క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం మరియు చురుకుగా ఉండటం.
- ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం మరియు ఆకుపచ్చ కూరగాయలు తినడం.
- సాధారణ బరువును నిర్వహించడం మరియు అధిక బరువు తగ్గడం లేదా బరువు పెరగకుండా చూసుకోవడం.
పల్మనరీ ఎడెమాకు ఆయుర్వేద చికిత్స: Ayurvedic Treatment of Pulmonary Edima
మానవ శరీరంలోని ఊపిరితిత్తులు, గుండె అనే రెండు ముఖ్యమైన అవయవాలు సరిగ్గా పనిచేస్తేనే ఆరోగ్యకరమైన జీవితాన్ని గడపుతాం. అందుకు సమతుల్య ఆహారం మరియు సాధారణ సంరక్షణ అవసరం. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రకారం, ప్రపంచ జనాభాలో 92 శాతం మంది కలుషితమైన గాలిని పీల్చుకుంటున్నారు. ప్రమాదకరమైన చిన్న విషపూరిత భాగాలు శ్వాసకోశ, హృదయనాళ వ్యవస్థల్లోకి లోతుగా చొచ్చుకుపోవడం వల్ల నష్టం జరుగుతుంది. ఈ కారణంగా ఏకంగా సంవత్సరానికి దాదాపు 6 మిలియన్ల మరణాలు సంభవిస్తాయి. అయితే ఊపిరితిత్తులు అరోగ్యంగా ఉంటే, లేదా వాటి అరోగ్యంపై శ్రద్ద పెట్టినా మరణాలను నియంత్రించవచ్చు. ఊపిరితిత్తుల వ్యాధికి ఆయుర్వేద వైద్యంలో ఎలా చికిత్స చేస్తారు.? అవి లయబద్ధంగా పనిచేసేలా చేసే విషపదార్థాలను బయటకు పంపి ఎలా నిర్విషీకరణ చేయడంలో ఏ పదార్థాలు దోహదం చేస్తాయి. ఇక ఊపిరితిత్తుల వ్యాధుల నుంచి ఏ మందులు ఉపశమనం కల్పిస్తాయన్నది పరిశీలిద్దాం.
ఊపిరితిత్తులు శ్వాసక్రియలో ముఖ్యమైన అవయవాలు ఎందుకంటే అవి శరీరంలోని అన్ని అవయవాలకు ఆక్సిజనేటెడ్ రక్తాన్ని తీసుకువెళతాయి మరియు గడువు సమయంలో కణాల నుండి వ్యర్థ పదార్థాలను బయటకు పంపుతాయి. ఊపిరితిత్తులు నిరంతరం గాలిని ఫిల్టర్ చేస్తాయి, సంరక్షిస్తాయి. ఊపిరితిత్తులు శుభ్రంగా, నిర్వీషీకరణ చేయడంతో ఇతర కలుషితాలు లేకుండా ఉంచుతాయి. బలహీనమైన శ్వాసకోశ వ్యవస్థలు ఉన్న వ్యక్తులు ప్రమాదకరమైన విషాలు మరియు కాలుష్య కారకాలను పీల్చినప్పుడు తీవ్రమైన దగ్గు, గురక మరియు కళ్ళ నుండి నీరు కారడం వంటివి అనుభవిస్తారు. ఊపిరితిత్తుల వ్యాధికి ఆయుర్వేద చికిత్స వాతావరణంలో ఉచితంగా లభించే మొక్కలు మరియు మూలికలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్రమాదకరమైన కాలుష్య కారకాలను ఎదుర్కోవడంలో మరియు ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యాన్ని పెంపొందించడంలో ప్రయోజనకరమైన వివిధ రకాల మూలికలు దోహదం చేస్తాయి.
ఊపిరితిత్తుల వ్యాధుల రకాలు:
ఆస్తమా:
ఆస్తమా అంటే ఉబ్బస వ్యాధి. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా అన్ని వయసుల వారిని మరియు అన్ని వర్గాల ప్రజలను ప్రభావితం చేస్తుంది. ఉబ్బసం ఉన్నవారి శ్వాసనాళాలు దీర్ఘకాలికంగా చికాకుపడతాయి, ఫలితంగా గురక, శ్వాసలోపం మరియు దగ్గు వస్తుంది. అలెర్జీలు, అనారోగ్యం మరియు కాలుష్యం ప్రధాన ఆస్తమా కారణాలు. జీవనశైలిలో మార్పులు, పెరిగిన కాలుష్యం, ధూమపానం మరియు పట్టణీకరణ కారణంగా ఆస్తమా భారతదేశంలో సర్వసాధారణంగా మారుతోంది. ప్రారంభ రోగనిర్ధారణ, స్థిరమైన చికిత్స మరియు అలెర్జీ కారకాలను నివారించడం లక్షణాలను నియంత్రణలో ఉంచడానికి మరియు జీవన నాణ్యతను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడతాయి.
కామన్ అబ్స్ట్రక్టివ్ పల్మనరీ డిసీజ్ (COPD):
కామన్ అబ్స్ట్రక్టివ్ పల్మనరీ డిసీజ్ అనేది ఊపిరితిత్తుల నుండి బయటకు వచ్చే గాలిని అడ్డుకునే దీర్ఘకాలిక శోథ ఊపిరితిత్తుల వ్యాధి. దీర్ఘకాలిక బ్రోన్కైటిస్, ఎంఫిసెమా మరియు ఇతర ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులకు ఇది క్యాచ్-ఆల్ పదం. COPD మరణాలకు భారతదేశం యొక్క రెండవ ప్రధాన కారణం. ధూమపానం, కట్టెలు, బొగ్గు, దోమల కాయిల్స్, ధూపబట్టి, అగరుబత్తీలు, వృత్తిపరమైన బహిర్గతం మరియు క్రాకర్లను ఉపయోగించే సాంప్రదాయక పొయ్యిలు నియంత్రించదగిన ప్రమాద కారకాలు.
అక్యూట్ బ్రోన్కైటిస్:
అక్యూట్ బ్రోన్కైటిస్ అనేది వాయుమార్గాలలో వేగవంతమైన ఇన్ఫెక్షన్ ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది మరియు సాధారణంగా వైరస్ వల్ల వస్తుంది. పొగాకు పొగ, పొగలు, దుమ్ము మరియు వాయు కాలుష్యం తీవ్రమైన బ్రోన్కైటిస్‌కు ప్రధాన కారణాలు. తీవ్రమైన బ్రోన్కైటిస్ వారి జీవితంలో ఏదో ఒక సమయంలో 5% మంది వ్యక్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు అది పొందిన వారిలో 90% మంది వైద్య సహాయం కోరుకుంటారు.
ఊపిరితిత్తుల ఇన్ఫెక్షన్ (న్యుమోనియా):
న్యుమోనియా అనేది ఊపిరితిత్తుల బ్యాక్టీరియా, వైరల్ లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్. న్యుమోనియా అనేది ఒకటి లేదా రెండు ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేసే ఇన్ఫెక్షన్, ఇది గాలి సంచులలో మంటను కలిగిస్తుంది. దగ్గు, కఫం, జ్వరం మరియు ఛాతీ నొప్పి న్యుమోనియా సంకేతాలు. న్యుమోనియా ఎవరినైనా ప్రభావితం చేయవచ్చు, అయినప్పటికీ నిర్దిష్ట వయస్సు గల వ్యక్తులు ఈ పరిస్థితికి ఎక్కువ అవకాశం ఉంది. పుట్టినప్పటి నుండి 2 సంవత్సరాల వయస్సు గల శిశువులు మరియు 65 మరియు అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న వృద్ధులు చేర్చబడ్డారు. పరిస్థితికి చికిత్స అందించబడుతుంది మరియు వైద్య సంరక్షణ పొందినప్పుడు సమస్యలు తక్షణమే నివారించబడతాయి.
క్షయవ్యాధి (టిబి):
క్షయ అనేది మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్‌క్యులోసిస్ అనే బ్యాక్టీరియా వల్ల కలిగే ఒక అంటు వ్యాధి. ఊపిరితిత్తులు సాధారణంగా క్షయవ్యాధితో సంక్రమిస్తాయి. ఇది గాలిలో వ్యాపించే, అంటువ్యాధి. దగ్గు, జ్వరం, బరువు తగ్గడం మరియు కఫంలో రక్తం కనిపించడం ఈ పరిస్థితికి సాధారణ సంకేతాలు. సకాలంలో చికిత్స చేయకపోతే TB ప్రాణాంతకం కావచ్చు. ఇప్పుడు పరిస్థితి పూర్తిగా నయం అవుతుంది.
ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్:
ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులలో ఎటువంటి సందేహం లేకుండా అత్యంత తీవ్రమైనది ఏదీ అంటే అది ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్ అని చెప్పవచ్చు. యావత్ ప్రపంచంతో పాటు భారతదేశంలోనూ క్యాన్సర్ మరణాలకు ప్రధాన కారణం. ఊపిరితిత్తుల అనారోగ్యం యొక్క అత్యంత తరచుగా కనిపించే కొన్ని సంకేతాలు నిరంతర దగ్గు, ఛాతీలో అసౌకర్యం, గొంతు బొంగురుపోవడం, బరువు తగ్గడం మరియు ఇతరులు. ఇతర ప్రమాద కారకాలు ఆస్బెస్టాస్ ఎక్స్పోజర్ మరియు ఇతర టాక్సిన్స్, అలాగే క్యాన్సర్ యొక్క కుటుంబ చరిత్ర. ఎప్పుడూ ధూమపానం చేయని వ్యక్తులు కూడా ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్‌కు గురయ్యే ప్రమాదం ఉంది, అయినప్పటికీ ధూమపానం చేసేవారికి ఎక్కువ ప్రమాదం ఉంది.
ఊపిరితిత్తుల వ్యాధికి ఆయుర్వేద చికిత్స
- వాసక– వాసక ఆకు, అధతోడవాసిక లేదా మలబార్ నట్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది ఒక ప్రసిద్ధ ఆయుర్వేద శ్వాసకోశ ఔషధం. ఇది శక్తివంతమైన బ్రోన్చియల్ స్టిమ్యులేటర్‌గా పనిచేస్తుంది, గొంతు నుండి అదనపు కఫాన్ని తొలగిస్తుంది, ఊపిరితిత్తులను క్లియర్ చేస్తుంది, బ్రోంకోడైలేషన్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది మరియు బ్రోన్కైటిస్, క్షయ (టిబి) మరియు ఇతర ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులకు చికిత్స చేస్తుంది. దగ్గు మరియు ఇతర జలుబు లక్షణాల నుండి ఉపశమనం పొందడానికి, వాసక ఆకులను కాక్టెయిల్ తయారు చేసి త్రాగాలి.
- కల్మేఘ్ వేరు: కల్మేఘ్ ఆకు వివిధ శ్వాసకోశ రుగ్మతలకు ప్రసిద్ధి చెందిన ఆయుర్వేద చికిత్స. కల్మేఘ్ యొక్క యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ, యాంటీవైరల్, యాంటీ బాక్టీరియల్, యాంటీఆక్సిడెంట్ మరియు రోగనిరోధక-ఉద్దీపన లక్షణాలు ఇన్ఫెక్షన్, జ్వరం, సాధారణ జలుబు, దగ్గు, ఫ్లూ మరియు ఇతర శ్వాసకోశ సమస్యలకు చికిత్స చేయడంలో సహాయపడతాయి.
- పిప్పాలి: పిప్పాలి అనేది సాధారణ శ్వాసకోశ సమస్యలకు అద్భుతాలు చేసే ప్రయత్నించిన, నిజమైన సహజ ఔషధం. ఇది యాంటీ ఇరిటెంట్‌గా పనిచేస్తుంది, వాపు, శ్లేష్మం ఉత్పత్తి మరియు నాసికా రద్దీని తగ్గిస్తుంది. జలుబు, దగ్గు, బ్రోన్కైటిస్ మరియు ఉబ్బసం చికిత్సకు, అర గ్లాసు పాలలో కొన్ని పిప్పళ్లను మరిగించి ఆ మిశ్రమాన్ని త్రాగాలి.
- లికోరైస్: లికోరైస్ దీనినే అతిమధురం అని కూడా అంటారు. మంచి శ్లేష్మాన్ని స్రవించడానికి, కఫాన్ని విడుదల చేయడానికి మరియు ముక్కు వాహికను క్లియర్ చేయడానికి ఉపయోగకరమైన మూలికా ఔషధం. లైకోరైస్ రూట్ అనేది ఒక ముఖ్యమైన మూలికా డిమల్సెంట్, ఇది ఎర్రబడిన గొంతులను ఓదార్చే సమయంలో శ్వాసకోశ వ్యవస్థను రక్షిస్తుంది. గొంతు నొప్పి, దగ్గు లేదా ఇతర శ్వాసకోశ సమస్యల నుండి తక్షణ ఉపశమనం పొందడానికి లైకోరైస్ కొమ్మను నమలండి లేదా లైకోరైస్ కలయికను త్రాగండి.
- ఆస్ట్రాగలుసిస్: ఊపిరితిత్తులను బలోపేతం చేయడానికి మరియు ద్రవపదార్థం చేయడానికి మరియు రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడానికి ఒక శతాబ్దానికి పైగా చైనీస్ సాంప్రదాయ వైద్యంలో ఉపయోగించే అద్భుతమైన మొక్క ఆస్ట్రాగలుసిస్. ఆస్ట్రాగాలస్ రోగనిరోధక శక్తిని పెంచే ప్రభావాలు సాధారణ జలుబు, దగ్గు, ఫ్లూ, శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్లు, కాలానుగుణ అలెర్జీలు మరియు ఉబ్బసంతో సహాయపడతాయి.
