ఒత్తిడితో కూడిన పరిస్థితులను ఎదుర్కోవడంలో ఒక్కోక్కరు ఒక్కోలా డీల్ చేస్తారు. మద్యం తాగేవారు, ధూమపానం చేసేవారు, టీ, కాఫీలు తాగేవారు, చిరుతిండ్లు తినేవారు తమకు ఇష్టమైన ఆహారాలను ఎంచుకుని వాటిని తింటూ రిలాక్స్ అవుతారు. కాగా, మద్యం, ధూమపానం చేసేవారు వాటితో రిలాక్స్ అయితే అది కేవలం తాత్కాలికమే, ఎందుకంటే ఇవి వారిని మరింత ఉద్రేకపర్చేందుకు, మరింత ఒత్తిడిలోకి నెట్టేందుకు కారణం కావడంతో పాటు, మరిన్ని అరోగ్య సమస్యలకు కారణం అవుతాయి. ఇక టీ, కాఫీలు తాగేవారు, చిరుతిండ్లు తినేవారు వాటితో కొంత ఉపశమనం పోందినా దీర్ఘకాలంలో వాటి ప్రతికూల ప్రభావాలను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుంది.
ఒత్తిడి నుంచి ఉపశమనం కల్పించడంలో ప్రజలు తాము ఎంచుకున్న ఆహారాన్ని తినడాన్నే ‘ఎమోషనల్ ఈటింగ్’ అంటారు. కొంతమంది వ్యక్తులు ఈ ప్రవర్తనను “ఒత్తిడి తినడం” (స్ట్రెస్ ఈటింగ్)గా సూచించవచ్చు. చాలా మంది వ్యక్తులు ఏదో ఒక సమయంలో ఎమోషనల్ తినడాన్ని అనుభవించి ఉంటారు. ఇది విసుగు చెందినప్పుడు చిప్స్ బ్యాగ్ తినడం లేదా పనిలో కష్టతరమైన రోజు తర్వాత చాక్లెట్ బార్ తినడం వంటివి చూపుతుంది. అయితే, ఎమోషనల్ తినడం తరచుగా జరిగినప్పుడు లేదా ఒక వ్యక్తి వారి భావోద్వేగాలతో వ్యవహరించే ప్రధాన మార్గంగా ఆహారం మారినప్పుడు, అది వారి జీవితం, ఆరోగ్యం, ఆనందం మరియు శరీర బరువు నిర్వహణలో ప్రతికూలంగా ప్రభావితం చేస్తాయి.
భావోద్వేగ తినడం వాస్తవాలు వేగంగా: Fast facts about emotional eating:
- ఎమోషనల్ ఈటింగ్ కు శారీరక మరియు మానసిక కారణాలు రెండూ ఉన్నాయి.
- తరచుగా, ఎమోషనల్ ఈటింగ్ ఒత్తిడి లేదా ఇతర బలమైన భావోద్వేగాల ద్వారా ప్రేరేపించబడుతుంది.
- అత్యంత తీవ్రమైన లక్షణాలను తగ్గించడానికి ప్రయత్నిస్తున్న వ్యక్తికి కోపింగ్ స్ట్రాటజీలు సహాయపడతాయి.
నివారించడానికి ట్రిగ్గర్లు: Triggers to avoid
ఒత్తిడి వంటి భావోద్వేగాలు మాత్రమే భావోద్వేగ ఆహారాన్ని ప్రేరేపించవు. ప్రజలు నివేదించే ఇతర సాధారణ ట్రిగ్గర్లు:
విసుగు: Boredom:
విసుగు చెందడం లేదా చేసేదేమీ లేక బోరింగ్ గా ఉండటం అనేది ఒక సాధారణ ఎమోషనల్ ఈటింగ్ ట్రిగ్గర్. చాలా మంది వ్యక్తులు చాలా ఉత్తేజకరమైన మరియు చురుకైన జీవితాలను గడుపుతారు మరియు వారికి ఏమీ లేనప్పుడు ఆ శూన్యతను పూరించడానికి ఆహారం వైపు మొగ్గు చూపుతారు.
అలవాట్లు: Habits:
ఇవి తరచుగా నోస్టాల్జియా లేదా వ్యక్తి యొక్క బాల్యంలో జరిగిన విషయాల ద్వారా నడపబడి.. మీ వయస్సుతో పాటు వీటిపై మక్కువ కూడా అలాగే పెరుగుతుంటాయి. ఉదాహరణకు, మంచి రిపోర్ట్ కార్డ్ ( బెస్ట్ మార్కులు సాధించిన) తర్వాత ఐస్ క్రీం తీసుకోవడం లేదా తాతతో కలిసి బయటకు వెళ్లగానే కుకీలను తిరడం వంటివి.
అలసట: Fatigue:
అలసిపోయినప్పుడు, ముఖ్యంగా అయిష్టంగా ఏదో ఒక పని చేస్తూ అలసిపోయినప్పుడు అతిగా తినడం లేదా బుద్ధిహీనంగా తినడం సులభం. నిర్దిష్ట కార్యాచరణను లేదా అతిగా ప్రయాస పడే పనులను ఇకపై చేయకూడదు అని భావించడానికి ఆహారం సమాధానంగా అనిపించవచ్చు.
సామాజిక ప్రభావాలు: Social influences
ప్రతి ఒక్కరికి రాత్రిళ్లు సరదాగా బయటకు వెళ్లి పిజ్జా తినాలని భావించి, తీసుకునేలా ప్రోత్సహించే స్నేహితుడు ఒకరు ఉంటారు. కష్టతరమైన రోజు తర్వాత డిన్నర్ లేదా డ్రింక్స్ కోసం బయటకు వెళ్లడం, ఏదైనా శుభప్రదమైన రోజున లేదా పెళ్లి, పుట్టిన రోజు వంటి రోజులను సెలబ్రేట్ చేసుకోవడానికి బయటకు వెళ్లడం చాలా కామన్. స్నేహితులు లేదా కుటుంబ సభ్యులతో ఉన్నప్పుడు, లేదా సరదాగా సోషల్ గాదరింగ్స్ లో అతిగా తినడం అత్యంత సాధారణం.
ఎదుర్కొనే వ్యూహాలు Coping strategies
ఎమోషనల్ ఈటింగ్ నుండి బయటపడటానికి ఒక వ్యక్తి తీసుకోవలసిన మొదటి చర్య ఏమిటంటే, తన జీవితంలో వర్తించే ట్రిగ్గర్లు మరియు పరిస్థితులను గుర్తించడం. ఫుడ్ డైరీ లేదా జర్నల్‌ను ఉంచడం వల్ల ఎవరైనా తమకు ఆకలికి వేసి తినడానికి బదులుగా భావోద్వేగం కారణంగా తినడానికి ఎక్కువ అవకాశం ఉన్న పరిస్థితులను గుర్తించడంలో సహాయంగా ఉంటుంది. వారి ప్రవర్తనను ట్రాక్ చేయడం అనేది ఎవరైనా వారి ఆహారపు అలవాట్లపై అంతర్దృష్టిని పొందగల మరొక మార్గం.
వారు రికార్డ్ చేసే ప్రవర్తనలో ఇవి ఉండవచ్చు:
- ఆకలి స్థాయిల నమూనాలు, బహుశా 1-10 స్థాయిలో ఉండవచ్చు
- మీకు దుర్భరమైన, అయిష్టమైనదయితే ఆహారం ఇస్తే దానిపై మీ స్పందన
- విసుగు లేదా కోపంతో మీరు ఏమి అనుభూతి చెందుతారు.
తరువాత, వారు గుర్తించే ట్రిగ్గర్‌లను ఎదుర్కోవడానికి మార్గాల కోసం ఆలోచనలను కలవరపెట్టాలనుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు:
- విసుగు చెందినప్పుడు తినడంపై మనసు లగ్నం చేయడం కన్నా ఏదైనా చక్కని పుస్తక పఠనం లేదా చదవడం ప్రారంభించడానికి ఉత్సాహంగా అనిపించే కొత్త నవలలు, కార్టూన్ పుస్తకాలను ఎంచుకొనవచ్చు లేదా మెదడుకు సవాలు సంధించే సుడోకో, క్రాస్ వర్డ్స్, పజిల్స్ వంటి వాటిని అందించి కొత్త అభిరుచిని ప్రారంభించవచ్చు.
- ఒత్తిడి కారణంగా ఆహారం తీసుకునే ఎవరైనా యోగా, ధ్యానం లేదా నడక ప్రయత్నించడం ద్వారా తమ భావోద్వేగాలను ఎదుర్కోవడంలో సహాయాన్ని పోందవచ్చు.
- నిరుత్సాహానికి గురైనప్పుడు తినే వ్యక్తి స్నేహితుడిని పిలవాలని, కుక్కను పరుగు కోసం తీసుకెళ్లాలని లేదా వారి ప్రతికూల భావాలను అధిగమించడానికి విహారయాత్రను ప్లాన్ చేయడం ఉత్తమంగా ఉండవచ్చు.
ఎమోషనల్ ఈటింగ్ చక్రాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ఇతర మార్గాలను చర్చించడానికి థెరపిస్టు లేదా సైకాలజిస్టుతో మాట్లాడటం కూడా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. పోషకాహార నిపుణుడు లేదా వైద్య నిపుణుడికి రిఫరల్ లేదా సానుకూల ఆహారపు అలవాట్లు మరియు ఆహారంతో మెరుగైన సంబంధాన్ని ఏర్పరచుకోవడంపై అదనపు సమాచారాన్ని పొందవచ్చు. ఎమోషనల్ ఈటింగ్ అనేది కేవలం ఒక వ్యక్తికి స్వీయ-క్రమశిక్షణ లేకపోవడమో లేదా తక్కువ ఆహారం తీసుకోవడమో కాదు. అదేవిధంగా, ఒత్తిడిని ఎదుర్కోవటానికి తినే వ్యక్తులు స్వీయ నియంత్రణను కలిగి ఉండకపోవచ్చు. అయితే అందుకు గల కారణాలు సంక్లిష్టమైనవి. వీటిలో కొన్ని ఈ క్రింది వాటిని కలిగి ఉండవచ్చు:
బాల్య అభివృద్ధి Childhood development
ఎమోషనల్ ఈటింగ్ అనేది చిన్నతనం నుండి నేర్చుకున్న ప్రవర్తన కావచ్చు, అది విచ్ఛిన్నం చేయడం కష్టం. కొంతమందికి, ఎమోషనల్ ఈటింగ్ అనేది నేర్చుకున్న ప్రవర్తన. బాల్యంలో, వారి తల్లిదండ్రులు కఠినమైన రోజు లేదా పరిస్థితిని ఎదుర్కోవడంలో సహాయపడటానికి లేదా ఏదైనా మంచికి బహుమతిగా వారికి విందులు ఇస్తారు. కాలక్రమేణా, పరీక్షలో చెడ్డ గ్రేడ్ పొందిన తర్వాత కుక్కీ కోసం చేరుకునే పిల్లవాడు పనిలో కఠినమైన రోజు తర్వాత కుక్కీల పెట్టెను పట్టుకునే పెద్దవాడు కావచ్చు. ఇలాంటి ఉదాహరణలో, ఎమోషనల్ ఈటింగ్ యొక్క మూలాలు లోతైనవి, ఈ అలవాటును బద్దలు కొట్టడం చాలా పెద్ద సవాలును ఎదుర్కోవడంగా మారుతుంది.
భావోద్వేగాలతో వ్యవహరించడం కష్టం Difficulty dealing with emotions
కష్టమైన భావాలు లేదా అసౌకర్యమైన భావాలు మరియు భావోద్వేగాలతో పోరాడటం ప్రజలకు కూడా సర్వసాధారణంగా మారిపోయింది. అనారోగ్య ప్రవర్తనలకు దారితీసే ఈ ప్రతికూల భావాలను త్వరగా పరిష్కరించడానికి లేదా నాశనం చేయడానికి ఒక స్వభావం లేదా అవసరం ఉంది. ఎమోషనల్ ఈటింగ్ ప్రతికూల భావోద్వేగాలతో మాత్రమే ముడిపడి ఉంటుందని అనుకుంటే పోరబాటే. ఎందుకంటే ఇది సరదాగా లేదా సెలవు రోజుల్లో అధికంగా తినడాన్ని కూడా ప్రోత్సహిస్తుందని చెప్పడంలో సందేహమే లేదు. సరదా హాలోవీన్ పార్టీలో ఎక్కువ మిఠాయిలు తినడం లేదా థాంక్స్ గివింగ్ రోజున ఎక్కువగా తినడం అనేది సెలవు సందర్భం కారణంగా అధికంగా తినడం లేదా తనకు ఇష్టమైన ఫుడ్ మంచి రుచితో వండిన రోజున దానిని కడుపునిండా తినడం వంటివి ఇందుకు ఉదాహరణలు.
ఒత్తిడి యొక్క భౌతిక ప్రభావం Physical impact of stress
ఒత్తిడి మరియు బలమైన భావోద్వేగాలు ఒక వ్యక్తి అతిగా తినడానికి కారణమయ్యే కొన్ని భౌతిక కారణాలు కూడా ఉన్నాయి:
అధిక కార్టిసాల్ స్థాయిలు: High cortisol levels:
ప్రారంభంలో, ఒత్తిడి ఆకలిని తగ్గిస్తుంది, తద్వారా శరీరం పరిస్థితిని ఎదుర్కోగలదు. ఒత్తిడి తగ్గకపోతే కార్టిసాల్ అనే మరో హార్మోన్ విడుదలవుతుంది. కార్టిసాల్ ఆకలిని పెంచుతుంది మరియు ఎవరైనా అతిగా తినేలా చేస్తుంది.
కోరికలు: Cravings:
ఒత్తిడి నుండి అధిక కార్టిసాల్ స్థాయిలు చక్కెర లేదా కొవ్వు పదార్ధాల కోసం ఆహార కోరికలను పెంచుతాయి. ఒత్తిడి పెరిగిన ఆకలి హార్మోన్లతో కూడా సంబంధం కలిగి ఉంటుంది, ఇది అనారోగ్యకరమైన ఆహారాల కోసం కోరికలకు కూడా దోహదం చేస్తుంది.
లింగం: Gender:
పురుషుల కంటే మహిళలు ఒత్తిడిని ఎదుర్కోవటానికి ఆహారాన్ని ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తున్నారని కొన్ని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి, అయితే ధూమపానం లేదా మద్యం సేవించడంలో మహిళల కంటే పురుషులు ఎక్కువగా ఉంటారు.
శారీరక వర్సెస్ భావోద్వేగ ఆకలి Physical vs. emotional hunger
మానసిక ఆకలిని శారీరక ఆకలిగా తప్పుపట్టడం చాలా సులభం. కానీ వాటిని వేరు చేసే లక్షణాలు ఉన్నాయి. ఈ సూక్ష్మ వ్యత్యాసాలను గుర్తించడం అనేది భావోద్వేగ తినే విధానాలను ఆపడానికి సహాయం చేయడానికి మొదటి అడుగు.
ఆకలి త్వరగా లేదా క్రమంగా వస్తుందా? Does hunger come on quickly or gradually?
ఎమోషనల్ ఈటింగ్, ఆకలి వేసి తినడానికి మధ్య వత్యసాలు చాలా ఉన్నాయి. అయితే ఈ రెండింటినీ ఒకే గాడిన కట్టి చూడటం వంటి తప్పులు ఇకనైనా చేయకండి. ఇలా వత్యాసాలు తెలియక తినడం ద్వారా అధికంగా తిని శారీరిక బరుపును నిర్వహించడంలో చాలా మంది విఫలమై తరువాత ప్రతికూల ప్రభావాలకు గురవుతున్నారు. ఎమోషనల్ ఈటింగ్ త్వరగా ఉత్పన్నం అవుతుంది. ఇది హఠాత్తుగా తాకడం మరియు అత్యవసరంగా అనిపిస్తుంది. అయితే నిజానికి ఆకలి వేసి తినడం అంటే శారీరక ఆకలి ఒక వ్యక్తి తిన్నప్పటి నుండి కొంత సమయం తరువాత తప్ప సాధారణంగా అత్యవసరం లేదా ఆకస్మికంగా ఉండదు. ఇలాంటి లక్షణాలు ఉంటే అది ఎమోషనల్ ఈటింగ్, దీనిని నియంత్రించాలి.
ఒక నిర్దిష్ట ఆహారం కోసం ఆహార కోరిక ఉందా? Is a food craving for a specific food?
ఎమోషనల్ ఈటింగ్ కు లొంగిన వ్యక్తులపై ప్రతికూల ప్రభావాలు, అధిక బరువు, కాళ్ల, కీళ్ల నోప్పులు, ఆయాసం వంటి దుష్ప్రభావాలకు కారణం అవుతుంది. ఇది సాధారణంగా జంక్ ఫుడ్ లేదా అనారోగ్యకరమైన వాటి కోసం కోరికలతో ముడిపడి ఉంటుంది. మీరు బస్సు, రైలు ప్రయాణాలు చేస్తున్న క్రమంలో బస్టాపుల్లో, రైల్వే స్టేషన్లలో కనిపించే పదార్ధాలు అన్నింటినీ మీ కడుపులోకి తోసివేయ్యాలన్న ఆకలి ఎమెషనల్ ఈటింగ్ కు ఉంటుంది. అదే సమయంలో శారీరకంగా ఆకలితో ఉన్నవారు ఎవరైనా తరచుగా ఏదైనా తింటారో, ఆకలి వేసినప్పుడు కూడా మరోమారు దానినే కోరుకుంటారు. కాగా, మానసికంగా ఆకలితో ఉన్న ఎవరైనా ఫ్రైస్ లేదా పిజ్జా వంటి నిర్దిష్టమైన వాటిని కోరుకుంటారు.
బుద్ధిహీనంగా తినడం అనేదేమైనా ఉందా? Is there such a thing as mindless eating?
మైండ్‌లెస్ ఈటింగ్ అంటే ఎవరైనా వారు తినే వాటిపై శ్రద్ధ చూపకుండా లేదా ఆనందించకుండా ఏకబిగిన తినడాన్నే పనిగి పెట్టుకున్నట్లు తింటారు. ముఖ్యంగా సినిమా థియేటర్లలో, టెలివిజన్ చూస్తున్నప్పుడు, క్రీడలను అస్వాదించడానికి స్టేడియాలకు వెళ్లినప్పుడు ఇలాంటి ఘటనలు చోటుచేసుకుంటాయి. గంటలో ఒక పెద్ద పాప్ కాన్ ప్యాకెట్, లేదా ఐస్ క్రీం మొత్తం కంటైనర్ తినడం వంటివి దీనికి ఉదాహరణలు. ఇక అంతా అయిన తరువాత అయ్యబాబోయ్, అంత ఎక్కువగా తింటానని అనుకోలేదు అంటూ నిట్టూర్పు వదులుతారు. ఈ ప్రవర్తన సాధారణంగా భావోద్వేగ ఆహారంతో జరుగుతుంది, ఆకలి వేసి తినడం వల్ల కాదు.
ఆకలి కడుపు నుండి, లేదా తల నుండి వేస్తుందా? Does hunger come from the stomach or the head?
ఉద్వేగభరితమైన ఆకలి కడుపు నుండి ఉద్భవించదు, ఎందుకంటే ఒక ఆహారపు పదార్ధాన్ని చూసేంతవరకు అతడు బాగానే ఉన్నా.. దానిని చూడగానే తినాలని కోరుకుంటాడు. ఇదే ఎమోషనల్ ఈటింగ్. ఉదాహరణకు ఒక వ్యక్తి తృష్ణ గురించి ఆలోచించినప్పుడు లేదా ప్రత్యేకంగా ఏదైనా తినాలని కోరుకున్నప్పుడు భావోద్వేగ ఆకలి మొదలవుతుంది. ఇది పూర్తిగా మనస్సుపై ఆధారపడి ఉంటుంది, లేదా తల నుండి వచ్చిన ఆకలిగా పరిగణించవచ్చు. అదే ఒక వ్యక్తి నేరుగా ఇంటికి వచ్చి తాను నిత్యం తినే ఆహారాన్నే తిన్నడం శారీరిక ఆకలిగా పరిగణించవచ్చు.
భావోద్వేగంగా తిన్నాక పశ్చాత్తాపం, అపరాధ భావం కలుగుతాయా? Are there feelings of regret or guilt after emotional eating?
ఎమోషనల్ ఈటింగ్ అంటేనే తమ మసస్సులో ఏదైనా పదార్ధం తినాలని పడితే దానిని తినేంతవరకు వదలకపోవడమనే చెప్పాలి. మనస్సులో ఉత్పన్నమైన కోరికలకు లొంగిపోవడం లేదా ఒత్తిడి కారణంగా తినడం వల్ల కడుపు నిండుగా ఉన్నా తినడం ఆ తరువాత పశ్చాత్తాపం, అవమానం లేదా అపరాధ భావాలు కలుగడం సహజం. ఈ ప్రతిస్పందనలు భావోద్వేగ ఆకలితో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. మరోవైపు, శారీరక ఆకలిని తీర్చడం అనేది శరీరానికి అవసరమైన పోషకాలు లేదా కేలరీలను అందించడం మరియు ప్రతికూల భావాలతో సంబంధం కలిగి ఉండదు.
చివరిగా.!
భావోద్వేగ ఆహారం అనేది ఒక సాధారణ అనుభవం మరియు సాధారణంగా శారీరక ఆకలితో సంబంధం కలిగి ఉండదు. కొందరు వ్యక్తులు అప్పుడప్పుడు దీనికి లొంగిపోతారు, మరికొందరు వారి జీవితాలపై దాని ప్రభావాన్ని కనుగొనవచ్చు మరియు వారి ఆరోగ్యానికి మరియు మానసిక శ్రేయస్సుకు కూడా ముప్పు కలిగించవచ్చు. వారి ఆహారపు అలవాట్ల చుట్టూ ప్రతికూల భావోద్వేగాలను అనుభవించే ఎవరైనా వారి సమస్యలను చర్చించడానికి వారి వైద్యుడిని సందర్శించాలి. వారు రిజిస్టర్డ్ న్యూట్రిషనిస్ట్‌ని లేదా మరొక థెరపిస్ట్‌ని సంప్రదించి వాటికి పరిష్కారాలు లేదా కోపింగ్ మెకానిజమ్‌లను కనుగొనడంలో సహాయపడవచ్చు.
