మైగ్రేన్ అనేది తలనొప్పి, ఇది సాధారణంగా తలకు ఒక వైపున తీవ్రమైన నొప్పి లేదా పల్సింగ్ అనుభూతిని కలిగిస్తుంది. ఇది తరచుగా వికారం, వాంతులతో కూడి ఉంటుంది. ప్రకాశవంతమైన కాంతి మరియు చిన్నపాటి ధ్వనికి కూడా తీవ్ర సున్నితత్వంగా ఉంటుంది. మైగ్రేన్ దాడులు గంటల నుండి రోజుల వరకు ఉండవచ్చు మరియు నొప్పి రోజువారీ కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగిస్తుంది. ఇక ఇదే మైగ్రేన్ కొంతమందికి, ఆరా అని పిలువబడే హెచ్చరిక లక్షణంతో కూడి ఉంటుంది. మైగ్రేన్ తలనొప్పి సంభవించే ముందు లేదా దానితో పాటుగా కూడా సంభవిస్తుంది. కాంతి లేదా బ్లైండ్ స్పాట్ల మెరుపులు లేదా ముఖం యొక్క ఒక వైపు లేదా చేయి లేదా కాలులో జలదరింపు మరియు మాట్లాడటం కష్టంగా మారడం వంటి ఇతర అవాంతరాలు వంటి దృశ్య అవాంతరాలను ప్రకాశం కలిగి ఉంటుంది. కొన్ని రకాల మందులు మైగ్రేన్లను నివారించడంలో లేదా తీవ్రమైన నోప్పి నుంచి ఉపశమనం కల్పించడంలో సహాయపడతాయి. స్వీయ-సహాయ నివారణలు, జీవనశైలి మార్పులతో పాటు సరైన మందులు సక్రమంగా తీసుకోవడం ద్వారా మైగ్రేన్ నొప్పుల నుంచి ఉపశమనం లభించవచ్చు.
మైగ్రేన్ లక్షణాలు Symptoms of Migraines
పిల్లలు, యుక్తవయస్కులు మరియు పెద్దలను ప్రభావితం చేసే మైగ్రేన్లు నాలుగు దశల ద్వారా అభివృద్ధి చెందుతాయి:
- ప్రోడ్రోమ్
- ఆరా
- దాడి
- పోస్ట్-డ్రోమ్
మైగ్రేన్ తో బాధపడుతున్న ప్రతి ఒక్కరూ ఈ నాలుగు దశలను దాటాలని లేదు లేదా అనుభవించాలని లేదు. అయితే ఈ నాలుగు దశలను ఓ సారి పరిశీలిద్దామా:
ప్రోడ్రోమ్ దశ: Prodrome
మైగ్రేన్కు ఒకటి లేదా రెండు రోజుల ముందు, రాబోయే మైగ్రేన్ గురించి హెచ్చరించే సూక్ష్మమైన మార్పులను మీరు గమనించవచ్చు, వాటితో సహా:
- మలబద్ధకం
- మానసిక స్థితి మార్పులు, నిరాశ నుండి ఆనందం వరకు
- ఆహార కోరికలు
- మెడ దృఢత్వం
- పెరిగిన మూత్రవిసర్జన
- ద్రవ నిలుపుదల
- తరచుగా ఆవులించడం
ఆరాస్ దశ (సౌరభం): Aura:
కొంతమందికి, మైగ్రేన్లకు ముందు లేదా అదే సమయంలో ప్రకాశం సంభవించవచ్చు. ఆరాస్ అనేది నాడీ వ్యవస్థ యొక్క రివర్సిబుల్ లక్షణాలు. అవి సాధారణంగా దృశ్యమానంగా ఉంటాయి కానీ ఇతర ఆటంకాలను కూడా కలిగి ఉంటాయి. ప్రతి లక్షణం సాధారణంగా క్రమంగా ప్రారంభమవుతుంది, చాలా నిమిషాల పాటు పెరుగుతుంది మరియు 60 నిమిషాల వరకు ఉంటుంది.
మైగ్రేన్ ఆరాస్ ఉదాహరణలు:
- వివిధ ఆకారాలు వంటి దృశ్య దృగ్విషయాలు
- ప్రకాశవంతమైన మచ్చలు లేదా కాంతి వెలుగులు చూడటం
దృష్టి నష్టం. - చేతి లేదా కాలులో పిన్స్ మరియు సూదులు సంచలనాలు.
- ముఖం లేదా శరీరం ఒక వైపు బలహీనత లేదా తిమ్మిరి.
- మాట్లాడటం కష్టంగా అనిపించడం.
దాడి దశ (అటాక్): Attack
చికిత్స చేయకపోతే మైగ్రేన్ సాధారణంగా 4 నుండి 72 గంటల వరకు ఉంటుంది. మైగ్రేన్లు ఎంత తరచుగా సంభవిస్తాన్న విషయం వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి మారుతూ ఉంటుంది. మైగ్రేన్లు చాలా అరుదుగా సంభవించవచ్చు లేదా నెలలో చాలాసార్లు రావచ్చు.
మైగ్రేన్ సమయంలో, మీరు వీటిని కలిగి ఉండవచ్చు:
- నొప్పి సాధారణంగా తలకు ఒక వైపున ఉంటుంది, కానీ తరచుగా రెండు వైపులా ప్రభావం ఉంటుంది.
- నొప్పి లేదా పల్స్ కొట్టుకొవడం.
- కాంతి, ధ్వని పట్ల సున్నితత్వం కొన్నిసార్లు వాసన మరియు స్పర్శకు కూడా వ్యాప్తించవచ్చు.
- వికారం మరియు వాంతులు.
పోస్ట్-డ్రోమ్ దశ: Post-drome
మైగ్రేన్ దాడి తర్వాత, మీరు ఒక రోజు వరకు ఎండిపోయినట్లు, గందరగోళంగా మరియు కొట్టుకుపోయినట్లు అనిపించవచ్చు. కొందరు వ్యక్తులు ఉల్లాసంగా ఉన్నట్లు నివేదిస్తారు. ఆకస్మిక తల కదలిక క్లుప్తంగా మళ్లీ నొప్పిని తీసుకురావచ్చు.
వైద్యుడిని ఎప్పుడు సంప్రదించాలి: When to see a doctor
మైగ్రేన్లు తరచుగా గుర్తించబడవు మరియు చికిత్స చేయబడవు. మీరు క్రమం తప్పకుండా మైగ్రేన్ సంకేతాలు మరియు లక్షణాలను కలిగి ఉంటే, మీకు మైగ్రేన్ ఎప్పుడెప్పుడు సంభవిస్తుంది.. ఈ క్రమంలో మీరు ఎలాంటి అనుభవాలకు లోనవుతున్నారన్న వివయాలను ఎప్పటికప్పుడు రికార్డు చేసుకోవడం మంచిది. తలనొప్పి గురించి చర్చించడానికి మీ డాక్టరుతో అపాయింట్మెంట్ తీసుకోండి. మీరు గతంలో నోట్ చేసుకున్న రికార్డును మీ వైద్యులకు చూపించి దాని ఆధారాంగా మీరు మైగ్రేన్ దాడులను గురించి వారితో చర్చంచండి. తలనొప్పి చరిత్ర ఉన్నప్పటికీ, నమూనా క్రమం మారినా లేదా తలనొప్పి అకస్మాత్తుగా భిన్నంగా అనిపించినా వెంటనే వైద్య చికిత్స కోసం డాక్టర్లను సంప్రదించండి.
ఈ క్రింది సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఏవైనా ఉంటే అత్యవసర వైద్యం కోసం ఆసుపత్రి ఎమర్జెన్సీ వార్డుకు వెళ్లండి, లేదా తక్షణం వైద్యులను సంప్రదించండి, లేని పక్షంలో మైగ్రేన్ మరింత తీవ్రమైన వైద్య సమస్యను సూచిస్తుంది:
- పిడుగులాంటి ఆకస్మిక, తీవ్రమైన తలనొప్పి.
- జ్వరంతో కూడిన తలనొప్పి, మెడ గట్టిపడటం, గందరగోళం, మూర్ఛలు, డబుల్ దృష్టి
- శరీరంలోని ఏదైనా భాగంలో తిమ్మిరి లేదా బలహీనత, ఇది స్ట్రోక్కి సంకేతం కావచ్చు.
- తల గాయం తర్వాత తలనొప్పి.
- దగ్గు, శ్రమ, ఒత్తిడి లేదా ఆకస్మిక కదలిక తర్వాత అధ్వాన్నంగా ఉండే దీర్ఘకాలిక తలనొప్పి.
- 50 ఏళ్ల తర్వాత కొత్త తలనొప్పి మొదలైనా.
మైగ్రేన్ కారణాలు: Migraine Causes:
మైగ్రేన్ కారణాలు పూర్తిగా అర్థం కానప్పటికీ, జన్యుశాస్త్రం మరియు పర్యావరణ కారకాలు పాత్ర పోషిస్తాయి. మెదడు వ్యవస్థలో మార్పులు మరియు ప్రధాన నొప్పి మార్గమైన ట్రిజెమినల్ నాడితో దాని పరస్పర చర్యలు మైగ్రేన్ నొప్పులకు కారకాలు కావచ్చు. నాడీ వ్యవస్థలో నొప్పిని నియంత్రించడంలో సహాయపడే సెరోటోనిన్తో సహా పలు మెదడు రసాయనాలలో అసమతుల్యత కూడా కారకంగా ఉండవచ్చు. మైగ్రేన్లో సెరోటోనిన్ పాత్రను పరిశోధకులు అధ్యయనం చేస్తున్నారు. కాల్సిటోనిన్ జన్యు సంబంధిత పెప్టైడ్ (CGRP)తో సహా మైగ్రేన్ నొప్పిలో ఇతర న్యూరోట్రాన్స్మిటర్లు పాత్ర పోషిస్తాయి.
మైగ్రేన్ ట్రిగ్గర్స్ Migraine triggers
మైగ్రేన్ తలనొప్పి సంభవించడానికి అనేక ట్రిగ్గర్లు కారకాలుగా ఉన్నాయి, వాటిని ఓ సారి పరిశీలిద్దామా. అవి:
- మహిళల్లో హార్మోన్ల మార్పులు:
ఈస్ట్రోజెన్లో హెచ్చుతగ్గులు, రుతుక్రమానికి ముందు లేదా రుతుక్రమ సమయంలో, గర్భం మరియు రుతువిరతి వంటివి చాలా మంది స్త్రీలలో తలనొప్పిని ప్రేరేపిస్తాయి. - నోటి గర్భనిరోధకాలు వంటి హార్మోన్ల మందులు:
పిల్లలు పుట్టకుండా నియంత్రించేందుకు తీసుకునే నోటి గర్భనిరోధకాలు వంటి హార్మోన్ల మందులు కూడా మైగ్రేన్లను మరింత తీవ్రతరం చేస్తాయి. అయితే, కొంతమంది మహిళలు, ఈ ఔషధాలను తీసుకున్నప్పుడు వారి మైగ్రేన్లు తక్కువ తరచుగా సంభవిస్తాయని కనుగొంటారు. - ఒత్తిడి:
ఆఫీసుల్లో, లేదా కార్యాలయాల్లో పని ఒత్తిడి లేదా ఇంట్లోని పని ఒత్తిడి మైగ్రేన్లకు కారణమవుతుంది. - ఇంద్రియ ఉద్దీపనలు:
ప్రకాశవంతమైన లేదా మెరుస్తున్న లైట్లు మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి, అలాగే బిగ్గరగా శబ్దాలు కూడా ఉంటాయి. బలమైన వాసనలు కూడా కొంతమందిలో మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి. ఉదాహరణకు: పెర్ఫ్యూమ్, పెయింట్ థిన్నర్, సెకండ్ హ్యాండ్ (పీల్చి వదిలిన) పొగ మరియు ఇరత వాసనలు. - నిద్ర మార్పులు:
నిద్ర పోవడం లేదా ఎక్కువ నిద్రపోవడం కొంతమందిలో మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తుంది. - శారీరక ఒత్తిడి:
లైంగిక కార్యకలాపాలతో సహా తీవ్రమైన శారీరక శ్రమ మైగ్రేన్లను రేకెత్తిస్తుంది. - వాతావరణ మార్పులు:
వాతావరణంలో మార్పు లేదా భారమితీయ పీడనం మైగ్రేన్ను ప్రేరేపిస్తుంది. - మందులు:
నోటి గర్భనిరోధకాలు మరియు నైట్రోగ్లిజరిన్ వంటి వాసోడైలేటర్లు మైగ్రేన్లను తీవ్రతరం చేస్తాయి.
మైగ్రేన్ కు కారకంగా మారే ఆహారాలు: Foods that Triggers Migraine
కొన్ని ఆహారాలు కొంతమంది వ్యక్తులలో మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి. అయితే ఏ ఆహారం ఎవరిలో మైగ్రేన్ ను, ట్రిగ్గర్ చేస్తాయన్నది వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి మారవచ్చు. కాగా ప్రతి ఒక్కరూ ఒకే రకమైన ఆహారాలకు ప్రతిస్పందించరని గమనించడం ముఖ్యం. మైగ్రేన్ల కోసం కొన్ని సాధారణ ఆహార ట్రిగ్గర్లు:
- కెఫీన్: కెఫీన్ను ఎక్కువగా తీసుకోవడం మరియు ఉపసంహరించుకోవడం రెండూ మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి.
- చాలా రోజుల చీజ్: కొన్ని రకాల జున్ను, ముఖ్యంగా వయసు ఎక్కువగా చాలా రోజులుగా నిల్వ ఉన్న చీజ్, మైగ్రేన్లను ప్రేరేపించే టైరమైన్ను కలిగి ఉంటాయి.
- చాక్లెట్: కొందరు వ్యక్తులు చాక్లెట్లోని సమ్మేళనాలకు సున్నితంగా ఉంటారు, వీటి వల్ల వారు మైగ్రేన్లను అనుభవించవచ్చు.
- ఆల్కహాల్: రెడ్ వైన్, బీర్ సహా కొన్ని రకాల మద్యం, కొన్ని స్పిరిట్లు కొంతమంది వ్యక్తులలో మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి.
- ప్రాసెస్ చేయబడిన ఆహారాలు: ప్రాసెస్ చేయబడిన ఆహారాలలో కనిపించే మోనోసోడియం గ్లుటామేట్ (MSG) వంటి కొన్ని సంకలనాలు మైగ్రేన్లను ట్రిగ్గర్ చేయవచ్చు.
- కృత్రిమ స్వీటెనర్లు: అస్పర్టమే మరియు ఇతర కృత్రిమ స్వీటెనర్లు కొంతమంది వ్యక్తులచే మైగ్రేన్ ట్రిగ్గర్లుగా నివేదించబడ్డాయి.
- సిట్రస్ పండ్లు: నారింజ, నిమ్మకాయలు మరియు ఇతర సిట్రస్ పండ్లు కొంతమందికి ట్రిగ్గర్లు కావచ్చు.
- నట్స్ మరియు విత్తనాలు: వేరుశెనగలు, చెట్ల గింజలు మరియు నట్స్ టైరమైన్ను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి కూడా మైగ్రేన్ ట్రిగ్గర్లు కావచ్చు.
- పాల ఉత్పత్తులు: అధిక కొవ్వుతో కూడిన పాలు, పాల ఉత్పత్తులలో ఉండే కొవ్వు పట్ల కూడా కొందరు వ్యక్తులు సున్నితంగా ఉండవచ్చు, ఇవి వారిలో మైగ్రేన్ ను ట్రిగ్గర్ చేయవచ్చు.
- ఆహార పదార్థాలు: ఉప్పు (లవణం) మరియు ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాలు మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తాయి. కాబట్టి వీటిని భోజనంలో తగిన పరిమాణంలోనే ఉండేలా చూసుకోవాలి.
- ఆహార సంకలనాలు: వీటిలో స్వీటెనర్ అస్పర్టమే మరియు ప్రిజర్వేటివ్ మోనోసోడియం గ్లుటామేట్ (MSG) వంటి పదార్థాలు కూడా మైగ్రేన్ ను ప్రేరేపిస్తాయి.
మైగ్రేన్లను అనుభవించే వ్యక్తులు నిర్దిష్ట ట్రిగ్గర్లను గుర్తించడానికి వారి ఆహారం మరియు కార్యకలాపాలను ఎప్పటికప్పుడు నోట్ చేసుకోవడం చాలా అవసరం. ఒక నిర్దిష్ట ఆహారం వారి మైగ్రేన్లను ప్రేరేపిస్తోందని ఎవరైనా అనుమానించినట్లయితే, వారు దానిని వారి ఆహారం నుండి తొలగించడం మరియు ఫలితాలను పర్యవేక్షించడాన్ని పరిగణించవచ్చు.
మైగ్రేన్ యొక్క ప్రమాద కారకాలు: Risk factors of Migraine
అనేక కారకాలు మీరు మైగ్రేన్లు కలిగి ఉండటానికి మరింత అవకాశం కల్పిస్తాయి, వాటితో సహా:
కుటుంబ చరిత్ర:
మైగ్రేన్ కూడా వంశపారపర్యంగా వచ్చే అవకాశం ఉంది. అంతేకాదు దీనితో పాటు కుటుంబ సభ్యులలో ఎవరైనా మైగ్రేన్ కలిగి ఉంటే, వారి నుంచి ఇతరులు కూడా అభివృద్ధి చెందడానికి అవకాశం ఉంది.
వయస్సు:
మైగ్రేన్లు ఏ వయస్సులోనైనా ప్రారంభమవుతాయి, అయితే మొదటిది తరచుగా కౌమారదశలో సంభవిస్తుంది. 30 ఏళ్ళలో మైగ్రేన్లు గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంటాయి మరియు తరువాతి దశాబ్దాలలో క్రమంగా తక్కువ తీవ్రత మరియు తక్కువ తరచుగా ఉంటాయి.
మహిళల్లో అధికం:
మైగ్రేన్ సమస్యలు పురుషుల కంటే మహిళలకు అధికంగా సంభవించే అవకాశాలు ఉన్నాయి. పురుషుల కన్న ఏకంగా మూడు రెట్లు ఎక్కువగా మహిళల్లో ఇవి సంభవించవచ్చు.
హార్మోన్ల మార్పులు:
మైగ్రేన్లు ఉన్నమహిళలకు, ఋతుస్రావం ప్రారంభమయ్యే ముందు లేదా కొద్దిసేపటి తర్వాత తలనొప్పి ప్రారంభమవుతుంది. వారు గర్భధారణ సమయంలో లేదా రుతువిరతి సమయంలో కూడా మైగ్రేన్ లను అనుభవించి ఉండవచ్చు. మెనోపాజ్ తర్వాత మైగ్రేన్లు సాధారణంగా మెరుగుపడతాయి.
మైగ్రేన్ సమస్యలు Complications of Migraine
చాలా తరచుగా నొప్పి నివారణ మందులు తీసుకోవడం వల్ల తీవ్రమైన మందులు-మితిమీరిన తలనొప్పిని ప్రేరేపిస్తుంది. ఆస్పిరిన్, ఎసిటమైనోఫెన్ (టైలెనాల్, ఇతరులు) మరియు కెఫిన్ కలయికలతో ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. మీరు నెలకు 14 రోజుల కంటే ఎక్కువ ఆస్పిరిన్ లేదా ఇబుప్రోఫెన్ (అడ్విల్, మోట్రిన్ IB, ఇతరాలు) లేదా ట్రిప్టాన్లు, సుమట్రిప్టాన్ (ఇమిట్రెక్స్, టోసిమ్రా) లేదా రిజాట్రిప్టాన్ (మాక్సాల్ట్)ని నెలలో తొమ్మిది రోజుల కంటే ఎక్కువగా తీసుకుంటే కూడా మితిమీరిన తలనొప్పి సంభవించవచ్చు. మందులు నొప్పిని హరించడానికి వాడిన మందులను ఆపివేసినప్పుడు మరియు తలనొప్పికి కారణమైనప్పుడు ఔషధ-అధిక వినియోగం వల్ల కూడా మైగ్రేన్ తలనొప్పి సంభవిస్తుంది. తద్వారా మరింత అధిక డోసేజ్ మందులను లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ప్రభావవంతమైన నొప్పి మందులను వినియోగించేలా ఇది ప్రేరేపిస్తుంది. ఇది ఇలా ఒక చక్రంలా కొనసాగుతుంది.
మైగ్రేన్ నిర్థారణ Diagnosis of Migraine
మైగ్రేన్లు లేదా మైగ్రేన్ల కుటుంబ చరిత్ర ఉంటే, తలనొప్పికి చికిత్స చేయడంలో శిక్షణ పొందిన నిపుణుడు, న్యూరాలజిస్ట్ అని పిలుస్తారు, మీ వైద్య చరిత్ర, లక్షణాలు మరియు శారీరక మరియు నరాల పరీక్షల ఆధారంగా న్యూరాలజిస్ట్ మైగ్రేన్లను నిర్ధారిస్తారు. మీ పరిస్థితి అసాధారణంగా, సంక్లిష్టంగా ఉన్నా లేదా అకస్మాత్తుగా తీవ్రంగా మారినట్లు అనిపించినా, మీ నొప్పికి ఇతర కారణాలను తోసిపుచ్చకుండా మీ వైద్యులు ఈ క్రింది వైద్య పరీక్షలను సిఫార్పు చేయవచ్చు:
ఎమ్మారై (MRI) స్కాన్:
మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ ఇమేజింగ్ (MRI) స్కాన్, ఇది మెదడు మరియు రక్త నాళాల వివరణాత్మక చిత్రాలను రూపొందించడానికి శక్తివంతమైన అయస్కాంత క్షేత్రం మరియు రేడియో తరంగాలను ఉపయోగిస్తుంది. ఎమ్మారై (MRI) స్కాన్లు కణితులు, స్ట్రోకులు, మెదడులో రక్తస్రావం, ఇన్ఫెక్షన్లు మరియు ఇతర మెదడు మరియు నాడీ వ్యవస్థను నిర్ధారించడంలో సహాయపడతాయి, వీటిని న్యూరోలాజికల్, పరిస్థితులు అని పిలుస్తారు.
సిటీ (CT) స్కాన్. కంప్యూటరైజ్డ్ టోమోగ్రఫీ (CT) స్కాన్ మెదడు యొక్క వివరణాత్మక క్రాస్-సెక్షనల్ చిత్రాలను రూపొందించడానికి X- కిరణాల శ్రేణిని ఉపయోగిస్తుంది. ఇది కణితులు, ఇన్ఫెక్షన్లు, మెదడు దెబ్బతినడం, మెదడులో రక్తస్రావం మరియు తలనొప్పికి కారణమయ్యే ఇతర వైద్య సమస్యలను నిర్ధారించడంలో సహాయపడుతుంది.
మైగ్రేన్ చికిత్స: Migraine treatment:
మైగ్రేన్ కారణంగా సంభవించే లక్షణాలను తగ్గించడంతో పాటు భవిష్యత్తులో వచ్చే దాడులను నివారించడంపై మైగ్రేన్ చికిత్స ఆధారపడి ఉంటుంది. మైగ్రేన్లకు చికిత్స చేయడానికి అనేక మందులు రూపొందించబడ్డాయి. మైగ్రేన్లను ఎదుర్కోవడానికి ఉపయోగించే మందులు రెండు విస్తృత వర్గాలలోకి వస్తాయి. అవి:
నొప్పి నివారణ మందులు: Pain-relieving medications
నొప్పి నివారణ మందులను తీవ్రమైన లేదా అబార్టివ్ చికిత్స అని కూడా పిలుస్తారు, ఈ రకమైన మందులు మైగ్రేన్ దాడుల సమయంలో తీసుకోబడతాయి. ఇవి మైగ్రేన్ లక్షణాలను ఆపడానికి రూపొందించబడ్డాయి.
నివారణ మందులు: Preventive medications
మైగ్రేన్ల తీవ్రత లేదా ఫ్రీక్వెన్సీని తగ్గించడానికి ఈ రకమైన మందులు క్రమం తప్పకుండా, తరచుగా ప్రతిరోజూ తీసుకుంటారు. ఈ చికిత్స ఎంపికలు మైగ్రేన్ ఫ్రీక్వెన్సీ, తీవ్రతపై ఆధారపడి ఉంటాయి, తలనొప్పితో వికారం, వాంతులు ఉన్నాయా, తలనొప్పి ఎలా హరించబడుతుంది మరియు ఇతర వైద్య పరిస్థితులపై ఆధారపడి ఉంటాయి.
ఉపశమనం కోసం మందులు Medications for relief
మైగ్రేన్ నొప్పి నుండి ఉపశమనం కలిగేందుకు ఉపయోగించే మందులు రాబోయే మైగ్రేన్ యొక్క మొదటి సంకేతం వద్ద తీసుకున్నప్పుడు లేదా మైగ్రేన్ లక్షణాలు ప్రారంభమైన వెంటనే ఉత్తమంగా పని చేస్తాయి. చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగించే మందులు:
నొప్పి నివారణలు:
ఈ ఓవర్-ది-కౌంటర్ లేదా ప్రిస్క్రిప్షన్ పెయిన్ రిలీవర్లలో ఆస్పిరిన్ లేదా ఇబుప్రోఫెన్ (అడ్విల్, మోట్రిన్ IB, ఇతరులు) ఉంటాయి. దీర్ఘకాలంగా వీటిని తీసుకున్నప్పుడు, ఇవి ఔషధ-అధికంగా తలనొప్పికి కారణం కావచ్చు మరియు జీర్ణశయాంతర ప్రేగులలో అల్సర్లు మరియు రక్తస్రావం కావచ్చు. కెఫీన్, ఆస్పిరిన్ మరియు ఎసిటమైనోఫెన్ (ఎక్సెడ్రిన్ మైగ్రేన్) కలిపి మైగ్రేన్ ఉపశమన మందులు ఉపయోగకరంగా ఉండవచ్చు, కానీ వీటిని సాధారణంగా తేలికపాటి మైగ్రేన్ నొప్పికి వ్యతిరేకంగా మాత్రమే వినియోగించాలి.
ట్రిప్టాన్స్:
సుమట్రిప్టాన్ (ఇమిట్రెక్స్, టోసిమ్రా) మరియు రిజాట్రిప్టాన్ (మాక్సాల్ట్, మాక్సాల్ట్-MLT) వంటి ప్రిస్క్రిప్షన్ మందులు మైగ్రేన్కు చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఎందుకంటే అవి మెదడులోని నొప్పి మార్గాలను అడ్డుకుంటాయి. మాత్రలు, షాట్లు లేదా నాసికా స్ప్రేలుగా లభించే వీటిని తీసుకుంటే, అవి మైగ్రేన్ యొక్క అనేక లక్షణాల నుండి ఉపశమనం కలిగిస్తాయి. స్ట్రోక్ లేదా గుండెపోటు ప్రమాదం ఉన్నవారికి అవి సురక్షితంగా ఉండకపోవచ్చు.
డైహైడ్రోఎర్గోటమైన్ (మైగ్రానల్, ట్రుదేసా):
నాసికా స్ప్రే లేదా ఇంజెక్షన్గా అందుబాటులో ఉండే డైహైడ్రోఎర్గోటమైన్ ఔషధం 24 గంటల కంటే ఎక్కువసేపు ఉండే మైగ్రేన్ల కోసం, మైగ్రేన్ లక్షణాలు ప్రారంభమైన కొద్దిసేపటికే తీసుకుంటే అత్యంత ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది. దుష్ప్రభావాలలో మైగ్రేన్-సంబంధిత వాంతులు మరియు వికారం తీవ్రతరం కావచ్చు. కరోనరీ ఆర్టరీ వ్యాధి, అధిక రక్తపోటు లేదా మూత్రపిండాలు లేదా కాలేయ వ్యాధి ఉన్నవారు డైహైడ్రోఎర్గోటమైన్కు దూరంగా ఉండాలి.
లస్మిడిటన్ (రేవోవ్):
ఈ కొత్త నోటి టాబ్లెట్ ఆరాస్ (ప్రకాశంతో కూడిన లేదా తీవ్రమైన) మైగ్రేన్ చికిత్స కోసం ఆమోదించబడింది. ఔషధ పరీక్షలలో, లాస్మిడిటన్ (Lasmiditan) తలనొప్పి నొప్పిని గణనీయంగా మెరుగుపరిచింది. లాస్మిడిటన్ ఒక ఉపశమన ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంటుంది మరియు మైకము కలిగించవచ్చు, కాబట్టి దీనిని తీసుకునే వ్యక్తులు కనీసం ఎనిమిది గంటల పాటు వాహనాలు నడపవద్దని లేదా యంత్రాలను ఆపరేట్ చేయవద్దని సూచించారు.
గెపాంట్స్:
ఓరల్ కాల్సిటోనిన్ జీన్-సంబంధిత పెప్టైడ్స్ వ్యతిరేకులు, వీటిని గెపాంట్స్ అని పిలుస్తారు. Ubrogepant (Ubrelvy) మరియు రిమిగెపాంట్స్ (rimegepant Nurtec ODT) పెద్దవారిలో మైగ్రేన్ చికిత్స కోసం ఆమోదించబడిన నోటి గీపాంట్లు. ఔషధ పరీక్షలలో, ఈ తరగతికి చెందిన మందులు ప్లేసిబో కంటే వాటిని తీసుకున్న రెండు గంటల తర్వాత నొప్పిని తగ్గించడంలో మరింత ప్రభావవంతంగా ఉన్నాయి. మైగ్రేన్ లక్షణాలైన వికారం మరియు కాంతి మరియు ధ్వనికి సున్నితత్వం వంటి వాటికి చికిత్స చేయడంలో కూడా ఇవి ప్రభావవంతంగా ఉన్నాయి. సాధారణ దుష్ప్రభావాలు నోరు పొడిబారడం, వికారం మరియు ఎక్కువ నిద్రపోవడం. ఉబ్రోగెపాంట్స్ (Ubrogepant), రిమిగెపాంట్స్ క్యాన్సర్ చికిత్సకు ఉపయోగించే కొన్ని మందులు వంటి బలమైన CYP3A4 ఇన్హిబిటర్ మందులతో తీసుకోకూడదు.
ఇంట్రానాసల్ జావెగేపంట్ (జావ్జ్ప్రెట్):
మైగ్రేన్లకు చికిత్స చేయడానికి ఫుడ్ అండ్ డ్రగ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ (అమెరికా) ఇటీవలే ఈ నాసల్ స్ప్రేని ఆమోదించింది. Zavegepant ఒక గెపాంట్ మరియు నాసికా స్ప్రేగా వచ్చే ఏకైక మైగ్రేన్ ఔషధం. ఇది ఒక మోతాదు తీసుకున్న తర్వాత 15 నిమిషాల నుండి 2 గంటలలోపు మైగ్రేన్ నొప్పిని తగ్గిస్తుంది. ఔషధం 48 గంటల వరకు పని చేస్తూనే ఉంటుంది. ఇది వికారం మరియు కాంతి మరియు ధ్వనికి సున్నితత్వం వంటి పార్శ్వపు నొప్పికి సంబంధించిన ఇతర లక్షణాలను కూడా మెరుగుపరుస్తుంది. జావెగేపంట్ యొక్క సాధారణ దుష్ప్రభావాలు రుచిలో మార్పు, నాసికా అసౌకర్యం మరియు గొంతు చికాకు కలిగించవచ్చు.
ఓపియాయిడ్ మందులు:
ఇతర మైగ్రేన్ మందులను తీసుకోలేని వ్యక్తులకు, మైగ్రేన్ తలనోప్పి నుంచి ఉపశమనం కల్పించడంలో నార్కోటిక్ ఓపియాయిడ్ మందులు సహాయపడవచ్చు. అవి నార్కోటిక్ మందులైన కారణంగా వీటికి ఎక్కువగా వ్యసనపరులు అయ్యే అవకాశాలు ఉన్నాయి. కావున వీటిని, సాధారణంగా ఇతర చికిత్సలు ప్రభావవంతంగా లేని వ్యక్తులకు మాత్రమే ఉపయోగిస్తూ ఉంటారు.
వికారం నిరోధక మందులు:
ప్రకాశంతో మైగ్రేన్ వికారం మరియు వాంతులతో కలిసి ఉంటే ఇవి సహాయపడతాయి. వికారం వ్యతిరేక మందులలో క్లోర్ప్రోమాజైన్, మెటోక్లోప్రైమైడ్ (గిమోటి, రెగ్లాన్) లేదా ప్రోక్లోర్పెరాజైన్ (కాంప్రో, కాంపాజిన్) ఉన్నాయి. వీటిని సాధారణంగా నొప్పి మందులతో పాటుగా తీసుకుంటారు.
ఈ మందులలో కొన్ని గర్భధారణ సమయంలో తీసుకోవడం సురక్షితం కాదు. మీరు గర్భవతిగా ఉన్నట్లయితే లేదా గర్భవతిని పొందడానికి ప్రయత్నిస్తున్న వారు అయినట్లయితే, ముందుగా మీ వైద్యులతో మాట్లాడకుండా ఈ మందులలో దేనినీ ఉపయోగించవద్దు.
నివారణ మందులు Preventive medications
తరచుగా వచ్చే మైగ్రేన్లను నివారించడానికి మందులు సహాయపడతాయి. చికిత్సకు బాగా స్పందించని తరచుగా, దీర్ఘకాలికంగా లేదా తీవ్రమైన తలనొప్పిని కలిగి ఉంటే వైద్యులు నివారణ మందులను సిఫారసు చేయవచ్చు. ఈ నివారణ మందులు (Preventive medications) ఎంత తరచుగా మైగ్రేన్ వస్తుంది, దాడుల తీవ్రత ఎంతమేర ఉంది మరియు అవి ఎంతకాలం కొనసాగుతాయి. ఏ విధమైన ఆరాస్ ఉన్నాయి.. అన్న ఎంపికలపై ఆధారపడి నివారణ మందులు ఉన్నాయి:
రక్తపోటును తగ్గించే మందులు:
వీటిలో ప్రొప్రానోలోల్ (ఇండరల్, ఇన్నోప్రాన్), హేమాంజియోల్) మరియు మెటోప్రోలోల్ (లోప్రెసర్) వంటి బీటా బ్లాకర్లు ఉన్నాయి. వెరాపామిల్ (వెరెలాన్, కాలన్) వంటి కాల్షియం ఛానల్ బ్లాకర్లు మైగ్రేన్లను ప్రకాశంతో నివారించడంలో సహాయపడతాయి.
యాంటిడిప్రెసెంట్స్:
ట్రైసైక్లిక్ యాంటిడిప్రెసెంట్, అమిట్రిప్టిలైన్, మైగ్రేన్లను నివారిస్తుంది. నిద్రలేమి వంటి అమిట్రిప్టిలైన్ యొక్క దుష్ప్రభావాల కారణంగా, బదులుగా ఇతర యాంటిడిప్రెసెంట్స్ సూచించబడవచ్చు.
యాంటీ-సీజర్ మందులు:
తక్కువ తరచుగా వచ్చే మైగ్రేన్లు ఉంటే వాల్ప్రోట్ మరియు టోపిరామేట్ (టోపమాక్స్, క్యూడెక్సీ, ఇతరులు) సహాయపడవచ్చు, కానీ మైకము, బరువు మార్పులు, వికారం మరియు మరిన్ని వంటి దుష్ప్రభావాలకు కారణం కావచ్చు. ఈ మందులు గర్భిణీ స్త్రీలకు లేదా గర్భం ధరించడానికి ప్రయత్నించే మహిళలకు సిఫారసు చేయబడవు.
బొటాక్స్ ఇంజెక్షన్లు:
ప్రతి 12 వారాలకు ఓనబోటులినుమ్టాక్సిన్ఏ (బొటాక్స్) ఇంజెక్షన్లు కొంతమంది పెద్దలలో మైగ్రేన్లను నివారించడంలో సహాయపడతాయి.
కాల్సిటోనిన్ జన్యు సంబంధిత పెప్టైడ్స్ (CGRP) మోనోక్లోనల్ యాంటీబాడీస్:
Erenumab-aooe (Aimovig), fremanezumab-vfrm (Ajovy), galcanezumab-gnlm (Emgality), eptinezumab-jjmr (Vyepti) మైగ్రేన్లకు చికిత్స చేయడానికి ఫుడ్ అండ్ డ్రగ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ ఆమోదించిన కొత్త మందులు. వారు ఇంజెక్షన్ ద్వారా నెలవారీ లేదా త్రైమాసికానికి ఇవ్వబడతారు. అత్యంత సాధారణ దుష్ప్రభావం ఇంజెక్షన్ సైట్ వద్ద ప్రతిచర్య.
అటోగేపంత్ (కులిప్టా):
ఈ ఔషధం మైగ్రేన్లను నివారించడంలో సహాయపడే ఒక జిపాంట్. ఇది రోజూ నోటి ద్వారా తీసుకునే టాబ్లెట్. ఔషధం సంభావ్య దుష్ప్రభావాలు వికారం, మలబద్ధకం మరియు అలసట కలిగి ఉండవచ్చు.
రిమెగేపంత్ (నూర్టెక్ ODT):
రిమెగేపంత్ ఔషధం ప్రత్యేకమైనది, ఇది మైగ్రేన్లను అవసరమైన విధంగా చికిత్స చేయడంతో పాటు మైగ్రేన్లను నివారించడంలో సహాయపడే ఒక గెపాంట్.
ఈ మందులు సరైనవేనా అని మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాతని అడగండి. ఈ మందులలో కొన్ని గర్భధారణ సమయంలో తీసుకోవడం సురక్షితం కాదు. గర్భవతిగా ఉన్నట్లయితే లేదా గర్భం ధరించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్లయితే, ముందుగా ప్రొవైడర్తో మాట్లాడకుండా ఈ మందులలో దేనినీ ఉపయోగించవద్దు.
జీవనశైలి మరియు ఇంటి నివారణలు:
మైగ్రేన్ లక్షణాలు ప్రారంభమైనప్పుడు, నిశ్శబ్దంగా, చీకటిగా ఉన్న గదికి వెళ్లడానికి ప్రయత్నించండి. కళ్ళు మూసుకుని విశ్రాంతి తీసుకోండి లేదా నిద్రపోండి. నుదిటిపై ఒక చల్లని గుడ్డ లేదా ఐస్ ప్యాక్ను టవల్ లేదా గుడ్డలో చుట్టి తలపై వేసుకోండి. నీరు ఎక్కువగా త్రాగాలి.
మైగ్రేన్ నొప్పికి ఉపశమనం కల్పించే పద్ధతులు:
రిలాక్సేషన్ పద్ధతులను ప్రయత్నించండి:
బయోఫీడ్బ్యాక్ మరియు ఇతర రకాల సడలింపు శిక్షణ ఒత్తిడితో కూడిన పరిస్థితులను ఎదుర్కోవటానికి మార్గాలను నేర్పుతుంది, ఇది బాధితుల్లో ఉన్న మైగ్రేన్ల సంఖ్యను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
నిద్ర, ఆహారం తీసుకునే దినచర్యను క్రమబద్దం చేయండి:
ఎక్కువ లేదా తక్కువ నిద్రపోకండి, ప్రతీరోజూ స్థిరమైన నిద్ర మరియు మేల్కొలుపు షెడ్యూల్ను సెట్ చేసుకొని దానిని అనుసరించండి. ప్రతిరోజూ ఒకే సమయ క్రమంలో భోజనం చేయడానికి ప్రయత్నించండి.
పుష్కలంగా ద్రవాలు త్రాగాలి:
మైగ్రేన్ నుంచి ఉపశమనం కలగించడంలో శరీరం హైడ్రేటెడ్ గా ఉండటం చాలా ముఖ్యం. ముఖ్యంగా నీటిని అధికంగా తీసుకోండి. దీంతో పాటు గణ పదార్థాలకు బదులు పళ్లరసాలు, కూరగాయల రసాలు, జ్యూస్ లు, కాషాయాలు తీసుకోవడం మైగ్రేన్ నోప్పి నుంచి ఉపశమనం కల్పించడంలో సహాయపడవచ్చు.
తలనొప్పి డైరీని ఉంచండి:
తలనొప్పి డైరీలో బాధితులు లక్షణాలను రికార్డ్ చేయడం వలన మైగ్రేన్లను ప్రేరేపించే వాటి గురించి మరియు ఏ చికిత్స అత్యంత ప్రభావవంతమైనది అనే దాని గురించి మరింత తెలుసుకోవడానికి బాధితులకు సహాయం చేస్తుంది. ఇది మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాతకి బాధితుల పరిస్థితిని నిర్ధారించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు సందర్శనల మధ్య పురోగతిని ట్రాక్ చేస్తుంది.
క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం:
రెగ్యులర్ ఏరోబిక్ వ్యాయామం ఒత్తిడిని తగ్గిస్తుంది మరియు మైగ్రేన్ను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది. వైద్యులు సూచనల మేరకు, నడక, స్విమ్మింగ్ మరియు సైక్లింగ్ వంటి ఆహ్లాదకర ఏరోబిక్ యాక్టివిటీని కూడా ఎంచుకోండి. అయితే, ఈ వ్యాయామాలను నెమ్మదిగా ప్రారంభించి క్రమంగా వేగాన్ని పుంజుకునేలా చేయడం ద్వారా శరీరం నిదానంగా వేడుక్కుతుంది. అలాకాకుండా ప్రారంభం నుంచే వేగాన్ని పుంజుకుంటే అది ఆకస్మిక, తీవ్రమైన మైగ్రేన్ తలనొప్పికి కారణమవుతుంది. రెగ్యులర్ వ్యాయామం కూడా బరువు కోల్పోవడం లేదా ఆరోగ్యకరమైన శరీర బరువును నిర్వహించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు ఊబకాయం మైగ్రేన్లకు కారకంగా భావిస్తారు.
ప్రత్యామ్నాయ ఔషధం: Alternative medicine
సాంప్రదాయేతర చికిత్సలు దీర్ఘకాలిక మైగ్రేన్ నొప్పికి సహాయపడవచ్చు.
ఆక్యుపంక్చర్:
తలనొప్పి నొప్పికి ఆక్యుపంక్చర్ ఉపయోగపడుతుందని క్లినికల్ ట్రయల్స్ కనుగొన్నాయి. ఈ చికిత్సలో, ఒక అభ్యాసకుడు అనేక సన్నని, పునర్వినియోగ పరచలేని సూదులను బాధితుల చర్మంలోని అనేక ప్రాంతాలలో నిర్వచించిన పాయింట్ల వద్ద చొప్పించి చికిత్స అందిస్తారు.
బయోఫీడ్బ్యాక్:
మైగ్రేన్ నొప్పిని తగ్గించడంలో బయోఫీడ్బ్యాక్ ప్రభావవంతంగా కనిపిస్తుంది. కండరాల ఉద్రిక్తత వంటి ఒత్తిడికి సంబంధించిన నిర్దిష్ట శారీరక ప్రతిస్పందనలను ఎలా పర్యవేక్షించాలో మరియు నియంత్రించాలో నేర్పడానికి ఈ సడలింపు సాంకేతికత ప్రత్యేక పరికరాలను ఉపయోగిస్తుంది.
అభిజ్ఞా ప్రవర్తన చికిత్స:
కాగ్నిటివ్ బిహేవియరల్ థెరపీ వల్ల మైగ్రేన్లు ఉన్న కొంతమందికి ప్రయోజనం చేకూరుతుంది. ఈ రకమైన మానసిక చికిత్స బాధితుల నొప్పిని ఎలా గ్రహిస్తారో ప్రవర్తనలు మరియు ఆలోచనలు ఎలా ప్రభావితం చేస్తాయో మీకు బోధిస్తుంది.
ధ్యానం మరియు యోగా:
ధ్యానం ఒత్తిడిని తగ్గించవచ్చు, ఇది మైగ్రేన్ల యొక్క తెలిసిన ట్రిగ్గర్. రోజూ చేయడం వల్ల, యోగా మైగ్రేన్ల ఫ్రీక్వెన్సీ మరియు వ్యవధిని తగ్గిస్తుంది.
మూలికలు, విటమిన్లు మరియు ఖనిజాలు:
ఫీవర్ఫ్యూ మరియు బటర్బర్ అనే మూలికలు మైగ్రేన్లను నిరోధించవచ్చని లేదా వాటి తీవ్రతను తగ్గించవచ్చని కొన్ని ఆధారాలు ఉన్నాయి, అయినప్పటికీ అధ్యయన ఫలితాలు మిశ్రమంగా ఉన్నాయి. భద్రతా సమస్యల కారణంగా బటర్బర్ సిఫార్సు చేయబడదు.
అధిక మోతాదులో రిబోఫ్లావిన్ (విటమిన్ B-2) తలనొప్పి యొక్క ఫ్రీక్వెన్సీ మరియు తీవ్రతను తగ్గిస్తుంది. కోఎంజైమ్ Q10 సప్లిమెంట్స్ మైగ్రేన్ల ఫ్రీక్వెన్సీని తగ్గించవచ్చు, అయితే పెద్ద అధ్యయనాలు అవసరం. మైగ్రేన్లకు చికిత్స చేయడానికి మెగ్నీషియం సప్లిమెంట్లు ఉపయోగించబడ్డాయి, కానీ ఫలితాలు మాత్రం మిశ్రమంగా ఉన్నాయి.