తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్): కారకాలు, చికిత్స, నివారణ - Low blood pressure (hypotension): Causes, Treatment and Prevention

0
Low blood pressure hypotension
Src

మానవ శరీరంలోని అవయవాలు, వాటి విధులపైనే మనిషి యొక్క మనుగడ సాధ్యం అవుతుంది. ఏ ఒక్కటి లయ తప్పినా వాటి ప్రతికూలతలు అప్పుడే ప్రస్పుటిస్తాయి. అయితే కొన్నింటిలో మాత్రం అవి కాస్తా ఆలస్యంగా, మరికొన్నింటిలో అవి ముదిరి పాకాన పడే వరకు తెలియకుండానే తమ విదులను నిర్వహిస్తుంటాయి. నేరుగా గుండెను తీసుకుంటూ అది పూర్తిగా శరీరానికి రక్త ప్రసరణ అయ్యేట్టు చూస్తుంది. కానీ అదే రక్త ప్రసరణ ఎంత వేగంతో సాగుతుందన్న విషయాన్ని సామాన్య మనుషులం లెక్కగట్టగలమా.? కాసింత కష్టమే. కానీ శరీరం యొక్క మొత్తం శ్రేయస్సును నేరుగా ప్రభావితం చేసే అత్యంత ముఖ్యమైన ఆరోగ్య సూచికలలో రక్తపోటు ఒకటి. హృదయనాళ మరియు ప్రసరణ వ్యవస్థల యొక్క సరైన పనితీరులో ఇది కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.

శరీరం అంతటా రక్త సరఫరాపై దాని ప్రభావం కారణంగా, ఆరోగ్యకరమైన రక్తపోటు స్థాయిలను నిర్వహించడం చాలా అవసరం. రక్తపోటు విషయానికి వస్తే, చాలామందిలో ఎగుడు, దిగుడు కనిపించినా.. అత్యధికులలో మాత్రం రక్తపోటు అధికంగానే నమోదు అవుతుంది. అయితే కొందరిలో మాత్రం పలు కారణాల చేత తక్కువ స్థాయిలు కలిగి ఉండటం గమనించాల్సిన విషయం. కొన్ని సందర్భాల్లో, అసాధారణంగా తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) మైకము మరియు స్పృహ కోల్పోవడానికి దారితీస్తుంది. దీర్ఘకాలికంగా తక్కువ రక్తపోటు అనేది ముఖ్యమైన అవయవాలకు రక్తం తగినంతగా ప్రవహించకపోవడం వంటి అంతర్లీన ఆరోగ్య పరిస్థితిని కూడా సూచిస్తుంది. తీవ్రమైన హైపోటెన్షన్ ప్రాణాంతక సమస్యలకు కూడా దారితీస్తుంది.

హైపోటెన్షన్ అంటే ఏమిటి? What is hypotension?

What is hypotension
Src

ప్రతి గుండె చప్పుడుతో మీ రక్తం మీ ధమనులపైకి తోస్తుంది. మీ ధమని గోడలపై రక్తం నెట్టడం యొక్క శక్తిని రక్తపోటు అంటారు. మీ సాధారణ కార్యకలాపాలకు ప్రతిస్పందనగా రక్తపోటు పెరుగుతుంది. ఉదాహరణకు నిద్రపోతున్నప్పుడు ఒకలా, చుట్టుపక్కల నడుస్తూ తిరుగుతున్నప్పుడు మరోలా నమోదవుతుంది. తక్కువ రక్తపోటు నమోదుకు వినియోగించే వైద్య పదం హైపోటెన్షన్. ఈ వైద్య పరిస్థితి కారణంగా శరీరంలోని ముఖ్యమైన అవయవాలకు రక్తం తగినంత సరఫరా కాకపోవడం వంటి పరిస్థితులు కూడా ఉత్పన్నం అవుతాయి. రక్తపోటు రెండు కొలతలతో రూపొందించబడింది: మీ గుండె కొట్టుకున్నప్పుడు మరియు హృదయ స్పందనల మధ్య విశ్రాంతి సమయంలో.

  • సిస్టోలిక్ ఒత్తిడి (లేదా సిస్టోల్) అనేది గుండె యొక్క జఠరికలు దూరినప్పుడు మీ ధమనుల ద్వారా మీ రక్తం పంపింగ్‌ను కొలవడం. సిస్టోల్ మీ శరీరానికి రక్తాన్ని సరఫరా చేస్తుంది.
  • డయాస్టొలిక్ ప్రెజర్ (లేదా డయాస్టోల్) అనేది విశ్రాంతి సమయ కొలత. కరోనరీ ధమనులను నింపడం ద్వారా డయాస్టోల్ మీ గుండెకు రక్తాన్ని సరఫరా చేస్తుంది.

సిస్టోలిక్ రక్తపోటు స్థాయి 90 mm Hgకి సమానంగా లేదా అంతకంటే తక్కువ మరియు డయాస్టొలిక్ రక్తపోటు స్థాయి 60 mm Hgకి సమానంగా లేదా అంతకంటే తక్కువగా ఉండే పరిస్థితినే తక్కువ రక్తపోటుగా లేదా హైపోటెన్షన్ అంటారు. సాధారణంగా, రక్తపోటు స్థాయిలు రోజంతా మారుతూ ఉంటాయి. ఫలితంగా, రక్తపోటు స్థాయిలు తగ్గడం సాధారణంగా తాత్కాలికం.

దీర్ఘకాలిక హైపోటెన్షన్ కలిగి ఉండటం అనేది అంతర్లీన ఆరోగ్య సమస్యకు సూచిక. అయినప్పటికీ, రక్తపోటు స్థాయిలు దీర్ఘకాలికంగా తక్కువగా ఉండటానికి కొన్ని కారణాలు ఉన్నాయి. తక్కువ రక్తపోటు గుర్తించదగిన లక్షణాలను బాధితులు కలిగి ఉండకపోవచ్చు, కానీ ఇది తీవ్రమైన నేపథ్యంలో మైకము మరియు మూర్ఛకు కారణం కావచ్చు. తక్కువ రక్తపోటు యొక్క కారణాలు నిర్జలీకరణం నుండి తీవ్రమైన వైద్య పరిస్థితుల వరకు ఉంటాయి. తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమేమిటో తెలుసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. కారణాలను విశ్లేషించి వైద్యులు వాటిని చికిత్స చేస్తారు. రక్త స్థాయిలను సాధారణ స్థాయికి తీసుకువస్తారు. అయితే హైపోటెన్షన్ లో పలు రకాలు ఉన్నాయి.

హైపోటెన్షన్ రకాలు: Types of low blood pressure

Types of low blood pressure
Src

హైపోటెన్షన్‌లో అనేక రకాలు ఉన్నాయి. తక్కువ రక్తపోటు అది ఎప్పుడు జరుగుతుంది మరియు దానికి కారణమయ్యే వాటి ఆధారంగా వర్గీకరించబడుతుంది. తక్కువ రక్తపోటు కలిగి ఉండటం చాలా సందర్భాలలో మంచిది (120/80 కంటే తక్కువ). కానీ తక్కువ రక్తపోటు కొన్నిసార్లు అలసట లేదా మైకము కప్పడానికి కారణం కావచ్చు. ఆ సందర్భాలలో, హైపోటెన్షన్ చికిత్స చేయవలసిన అంతర్లీన పరిస్థితికి సంకేతం. పెద్దలలో హైపోటెన్షన్ 90/60 కంటే తక్కువ రక్తపోటు రీడింగ్‌గా నిర్వచించబడింది.

తక్కువ రక్తపోటు రకాలు:

ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్: దీనినే భంగిమ హైపోటెన్షన్ అని కూడా అంటారు. ఇది కూర్చున్న స్థానం నుండి నిలబడినప్పుడు లేదా పడుకున్న తర్వాత రక్తపోటులో అకస్మాత్తుగా తగ్గడం సంభవిస్తుంది. స్థానం మార్పుకు అనుగుణంగా శరీరం మారినప్పుడు, మైకము లేదా తలతిరగినట్లు అనిపించవచ్చు. దీనినే కొందరు వ్యక్తులు లేచినప్పుడు “నక్షత్రాలను చూడటం” అని వైద్యులకు తెలుపుతారు. ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్ అనేది తక్కువ రక్తపోటు అత్యంత సాధారణ రూపం. ఇది అన్ని వయసుల వారిని ప్రభావితం చేస్తుంది, అయితే ఇది వృద్ధులలో చాలా సాధారణం.

వృద్ధాప్యం మరియు గర్భం కూడా రక్తపోటు మొత్తం తగ్గడానికి కారణం కావచ్చు. పార్కిన్సన్స్ వ్యాధి మరియు మధుమేహం వంటి స్వయం ప్రతిపత్త నాడీ వ్యవస్థను ప్రభావితం చేసే పరిస్థితులు తరచుగా ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్‌కు దారితీయవచ్చు. తక్కువ రక్తపోటు యొక్క ఈ రూపం పార్కిన్సన్స్ వ్యాధి ఉన్న 30 నుండి 50 శాతం మంది మరియు మధుమేహం ఉన్నవారిలో 30 శాతం మందిని ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇక డీహైడ్రేషన్, దీర్ఘకాలిక బెడ్ రెస్ట్, గర్భం, కొన్ని వైద్య పరిస్థితులు మరియు కొన్ని మందులు కూడా ఈ రకం హైపోటెన్షన్ కు కారణం కావచ్చు.

భోజనానంతర హైపోటెన్షన్: రక్తపోటులో తగ్గుదల బోజనం తిన్న గంట నుండి 2 గంటల తర్వాత సంభవిస్తుంది. ఇది వృద్ధులను ప్రభావితం చేసే అవకాశం ఉంది, ముఖ్యంగా అధిక రక్తపోటు లేదా పార్కిన్సన్స్ వ్యాధి వంటి స్వయంప్రతిపత్త నాడీ వ్యవస్థ వ్యాధులతో బాధపడేవారు. చిన్న, తక్కువ కార్బోహైడ్రేట్ భోజనం తినడం, ఎక్కువ నీరు త్రాగడం మరియు మద్యపానానికి దూరంగా ఉండటం లక్షణాలను తగ్గించడంలో సహాయపడవచ్చు.

నాడీ మధ్యవర్తిత్వ హైపోటెన్షన్: ఇది చాలా సేపు నిలబడటం ద్వారా సంక్రమించే రక్తపోటు తగ్గుదలను న్యూరల్లీ మీడియేటెడ్ హైపోటెన్షన్ అంటారు. ఈ రకమైన తక్కువ రక్తపోటు ఎక్కువగా యువకులను మరియు పిల్లలను ప్రభావితం చేస్తుంది. దిగ్భ్రాంతి లేదా భయం వంటి బలమైన భావోద్వేగ ప్రతిస్పందనను కలిగి ఉండటం. కొందరు వ్యక్తులు ఈ కారణంగా వైద్య లేదా దంత ప్రక్రియల సమయంలో తక్కువ రక్తపోటును అనుభవిస్తారు. ఇది గుండె మరియు మెదడు మధ్య తప్పుడు సమాచారం కారణంగా సంభవిస్తోంది.

ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్‌తో బహుళ వ్యవస్థ క్షీణత: దీనినే షై-డ్రాగర్ సిండ్రోమ్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఈ అరుదైన రుగ్మత నాడీ వ్యవస్థను ప్రభావితం చేస్తుంది, ఇది రక్తపోటు, హృదయ స్పందన రేటు, శ్వాస మరియు జీర్ణక్రియ వంటి అసంకల్పిత విధులను నియంత్రిస్తుంది. ఇది పడుకున్నప్పుడు అధిక రక్తపోటుతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది.

లక్షణాలు Symptoms

Low blood pressure Symptoms
Src

తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) లక్షణాలు ఉండవచ్చు:

  • అస్పష్టమైన లేదా క్షీణించిన దృష్టి
  • తల తిరగడం లేదా తలతిరగడం
  • మూర్ఛపోతున్నది
  • అలసట
  • ఏకాగ్రతలో సమస్య
  • వికారం

కొంతమందికి, తక్కువ రక్తపోటు అనేది అంతర్లీన ఆరోగ్య స్థితికి సంకేతం కావచ్చు, ప్రత్యేకించి అది అకస్మాత్తుగా పడిపోయినప్పుడు లేదా లక్షణాలతో సంభవించినప్పుడు. రక్తపోటు అకస్మాత్తుగా పడిపోవడం ప్రమాదకరం. కేవలం 20 mm Hg మార్పు – 110 mm Hg సిస్టోలిక్ నుండి 90 mm Hg సిస్టోలిక్‌కి తగ్గడం, ఉదాహరణకు – మైకము మరియు మూర్ఛకు కారణమవుతుంది. మరియు అనియంత్రిత రక్తస్రావం, తీవ్రమైన అంటువ్యాధులు లేదా అలెర్జీ ప్రతిచర్యలు వంటి పెద్ద చుక్కలు ప్రాణాంతకం కావచ్చు. విపరీతమైన తక్కువ రక్తపోటు షాక్ అని పిలువబడే పరిస్థితికి దారి తీస్తుంది.

షాక్ యొక్క లక్షణాలు:

  • గందరగోళం, ముఖ్యంగా వృద్ధులలో
  • చలి, బిగుతుగా ఉండే చర్మం
  • చర్మం రంగులో తగ్గుదల (పల్లర్)
  • వేగవంతమైన, నిస్సార శ్వాస
  • బలహీనమైన మరియు వేగవంతమైన పల్స్

వైద్యుడిని ఎప్పుడు చూడాలి When to see a doctor

When to see a doctor
Src

మీకు తీవ్రమైన తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) లేదా షాక్ లక్షణాలు ఉంటే, అత్యవసర వైద్య సహాయం తీసుకోండి. చాలా మంది వైద్యులు రక్తపోటు చాలా తక్కువగా ఉన్నట్లు భావిస్తారు, అది లక్షణాలను కలిగిస్తుంది. ఎండలో లేదా హాట్ టబ్‌లో ఎక్కువ సమయం గడపడం వంటి అనేక విషయాల వల్ల అప్పుడప్పుడు చిన్నగా తల తిరగడం లేదా తల తిరగడం వంటివి సంభవించవచ్చు. సరైన రోగ నిర్ధారణ పొందడానికి ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాతని చూడటం చాలా ముఖ్యం.

మీరు స్థిరంగా తక్కువ రక్తపోటు రీడింగ్‌లను కలిగి ఉన్నట్లయితే, మంచిగా అనిపిస్తే, మీ వైద్యులను సాధారణ ఆరోగ్య పరీక్షల సమయంలో మిమ్మల్ని పర్యవేక్షించవచ్చు. మీ లక్షణాలు, అవి ఎప్పుడు సంభవిస్తాయి మరియు ఆ సమయంలో మీరు ఏమి చేస్తున్నారో రికార్డ్ చేయడానికి ఇది సహాయపడుతుంది.

హైపోటెన్షన్‌కు కారణమేమిటి? What causes hypotension?

ప్రతి ఒక్కరి రక్తపోటు ఒక్కోసారి పడిపోతుంది. మీ శరీరం రక్త ప్రసరణ యొక్క అంతర్గత నియంత్రణ కొన్నిసార్లు సాధారణ రక్తపోటు కంటే తక్కువగా ఉండవచ్చు. కొందరిలో లక్షణాలు లేకుండా, అన్ని సమయాలలో తక్కువ రక్తపోటు ఉంటుంది. ఈ రకమైన హైపోటెన్షన్‌కు కారణం తెలియదు. గుండె పంప్ చేసే రక్తం మరియు ధమనులలో రక్త ప్రవాహానికి ప్రతిఘటన పరిమాణం ద్వారా రక్తపోటు నిర్ణయించబడుతుంది. రక్తపోటు కొలత (mm Hg) మిల్లీమీటర్లలో ఇవ్వబడుతుంది.

  • సిస్టోలిక్ ఒత్తిడి. మొదటి (ఎగువ) సంఖ్య గుండె కొట్టుకున్నప్పుడు ధమనులలో ఒత్తిడి.
  • డయాస్టొలిక్ ఒత్తిడి. రెండవ (దిగువ) సంఖ్య హృదయ స్పందనల మధ్య ఉన్నప్పుడు ధమనులలో ఒత్తిడి.

అమెరికన్ హార్ట్ అసోసియేషన్ ఆదర్శ రక్తపోటును సాధారణమైనదిగా వర్గీకరిస్తుంది. ఆదర్శవంతమైన రక్తపోటు సాధారణంగా 120/80 mm Hg కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.

రక్తపోటు రోజంతా మారుతూ ఉంటుంది, వీటిని బట్టి:

  • శరీర స్థానం
  • శ్వాస
  • ఆహారం మరియు పానీయం
  • మందులు
  • శారీరక స్థితి
  • ఒత్తిడి
  • రోజు సమయం

రక్తపోటు సాధారణంగా రాత్రిపూట తక్కువగా ఉంటుంది మరియు మేల్కొన్నప్పుడు బాగా పెరుగుతుంది. కొన్ని ఆరోగ్య పరిస్థితులు మరియు మందుల వాడకం కూడా తక్కువ రక్తపోటుకు కారణం కావచ్చు.

తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమయ్యే పరిస్థితులు Medications that can cause low blood pressure

Medications that can cause low blood pressure

తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమయ్యే వైద్య పరిస్థితులు:

  • గర్భం: గర్భధారణ సమయంలో మార్పులు రక్త నాళాలు వేగంగా విస్తరిస్తాయి. మార్పులు రక్తపోటు తగ్గడానికి కారణం కావచ్చు. గర్భం దాల్చిన మొదటి 24 వారాలలో తక్కువ రక్తపోటు సర్వసాధారణం. ప్రసవ తర్వాత రక్తపోటు సాధారణంగా గర్భధారణకు ముందు స్థాయికి తిరిగి వస్తుంది.
  • గుండె మరియు గుండె వాల్వ్ పరిస్థితులు: గుండెపోటు, గుండె వైఫల్యం, గుండె కవాట వ్యాధి మరియు చాలా తక్కువ హృదయ స్పందన రేటు (బ్రాడీకార్డియా) తక్కువ రక్తపోటుకు కారణం కావచ్చు.
  • హార్మోన్ సంబంధిత వ్యాధులు (ఎండోక్రైన్ రుగ్మతలు): పారా థైరాయిడ్ లేదా అడ్రినల్ గ్రంధులను ప్రభావితం చేసే పరిస్థితులు, అడిసన్స్ వ్యాధి వంటివి రక్తపోటు తగ్గడానికి కారణం కావచ్చు. తక్కువ రక్త చక్కెర (హైపోగ్లైసీమియా) మరియు, కొన్నిసార్లు, మధుమేహం కూడా రక్తపోటును తగ్గిస్తుంది.
  • డీహైడ్రేషన్: శరీరంలో తగినంత నీరు లేనప్పుడు, శరీరంలోని రక్తం (రక్త పరిమాణం) తగ్గుతుంది. దీని వల్ల రక్తపోటు తగ్గుతుంది. జ్వరం, వాంతులు, విపరీతమైన విరేచనాలు, మూత్రవిసర్జన మందులు అధికంగా వాడటం మరియు తీవ్రమైన వ్యాయామం డీహైడ్రేషన్‌కు దారితీయవచ్చు.
  • రక్త నష్టం: గాయం లేదా అంతర్గత రక్తస్రావం వంటి చాలా రక్తాన్ని కోల్పోవడం కూడా రక్త పరిమాణాన్ని తగ్గిస్తుంది, ఇది రక్తపోటులో తీవ్రమైన తగ్గుదలకు దారితీస్తుంది.
  • తీవ్రమైన ఇన్ఫెక్షన్ (సెప్టిసిమియా): శరీరంలోని ఇన్ఫెక్షన్ రక్తప్రవాహంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు, అది సెప్టిక్ షాక్ అని పిలువబడే రక్తపోటులో ప్రాణాంతక పడిపోవడానికి దారితీస్తుంది.
  • తీవ్రమైన అలెర్జీ ప్రతిచర్య (అనాఫిలాక్సిస్). తీవ్రమైన అలెర్జీ ప్రతిచర్య యొక్క లక్షణాలు రక్తపోటులో ఆకస్మిక మరియు నాటకీయ తగ్గుదలని కలిగి ఉంటాయి.
  • ఆహారంలో పోషకాలు లేకపోవడం: విటమిన్ B-12, ఫోలేట్ మరియు ఇనుము యొక్క తక్కువ స్థాయిలు శరీరాన్ని తగినంత ఎర్ర రక్త కణాలను (రక్తహీనత) ఉత్పత్తి చేయకుండా నిరోధించగలవు, ఇది తక్కువ రక్తపోటుకు దారితీస్తుంది.

తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమయ్యే మందులు: Medications that can cause Hypotension

Medications that can cause Hypotension
Src

కొన్ని మందులు తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమవుతాయి, వీటిలో:

  • ఫ్యూరోసెమైడ్ (లాసిక్స్) మరియు హైడ్రోక్లోరోథియాజైడ్ (మైక్రోజైడ్) వంటి నీటి మాత్రలు (మూత్రవిసర్జనలు)
  • ప్రజోసిన్ (మినిప్రెస్) వంటి ఆల్ఫా బ్లాకర్స్
  • అటెనోలోల్ (టెనార్మిన్) మరియు ప్రొప్రానోలోల్ (ఇండరల్, ఇన్నోప్రాన్ XL, హేమాంజియోల్) వంటి బీటా బ్లాకర్స్
  • పార్కిన్సన్స్ వ్యాధికి మందులు, ఉదాహరణకు ప్రమీపెక్సోల్ (మిరాపెక్స్) లేదా లెవోడోపా ఉన్నవి
  • కొన్ని రకాల యాంటిడిప్రెసెంట్స్ (ట్రైసైక్లిక్ యాంటిడిప్రెసెంట్స్), డాక్సెపిన్ (సైలెనార్) మరియు ఇమిప్రమైన్ (టోఫ్రానిల్)తో సహా
  • సిల్డెనాఫిల్ (రేవతియో, వయాగ్రా) లేదా తడలఫిల్ (అడ్సిర్కా, అలిక్, సియాలిస్)తో సహా అంగస్తంభన కోసం మందులు, ముఖ్యంగా గుండె మందుల నైట్రోగ్లిజరిన్ (నైట్రోస్టాట్, నైట్రో-దుర్, నైట్రోమిస్ట్)

తక్కువ రక్తపోటు ప్రమాద కారకాలు: Hypotension Risk factors

Hypotension Risk factors
Src

ఎవరికైనా తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) ఉండవచ్చు. హైపోటెన్షన్ ప్రమాద కారకాలు:

వయస్సు: నిలబడి లేదా తిన్న తర్వాత రక్తపోటులో పడిపోవడం ప్రధానంగా 65 ఏళ్ల కంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్నవారిలో సంభవిస్తుంది. నాడీపరంగా మధ్యవర్తిత్వ హైపోటెన్షన్ ప్రధానంగా పిల్లలు మరియు యువకులను ప్రభావితం చేస్తుంది.

మందులు: కొన్ని రక్తపోటు మందులతో సహా కొన్ని మందులు తక్కువ రక్తపోటు ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.

కొన్ని వ్యాధులు: పార్కిన్సన్స్ వ్యాధి, మధుమేహం మరియు కొన్ని గుండె పరిస్థితులు తక్కువ రక్తపోటు ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.

తక్కువ రక్తపోటు చిక్కులు: Complications of Hypotension

తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) యొక్క సంభావ్య సమస్యలు:

  • తలతిరగడం
  • బలహీనత
  • మూర్ఛపోతున్నది
  • పతనం నుండి గాయం

తీవ్రమైన తక్కువ రక్తపోటు శరీరం యొక్క ఆక్సిజన్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది, ఇది గుండె మరియు మెదడు దెబ్బతినడానికి దారితీస్తుంది.

వ్యాధి నిర్ధారణ Diagnosis

Hypotension Diagnosis
Src

తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) నిర్ధారించడానికి, మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాత భౌతిక పరీక్ష చేసి మీ వైద్య చరిత్ర గురించి ప్రశ్నలు అడుగుతారు. పరీక్షలో రక్తపోటు కొలిచే ఉంటుంది. వాటి ఆధారంగా కొన్ని పరీక్షలను కూడా సూచించవచ్చు. అవి

తక్కువ రక్తపోటు కారణాన్ని గుర్తించడానికి ఇతర పరీక్షలు చేయవచ్చు.

  • రక్త పరీక్షలు: రక్త పరీక్షలు తక్కువ రక్త చక్కెర (హైపోగ్లైసీమియా), అధిక రక్తంలో చక్కెర (హైపర్గ్లైసీమియా లేదా మధుమేహం) లేదా తక్కువ ఎర్ర రక్త కణాల సంఖ్య (రక్తహీనత) నిర్ధారణకు సహాయపడతాయి, ఇవన్నీ రక్తపోటును తగ్గించగలవు.
  • ఎలక్ట్రో కార్డియోగ్రామ్ (ECG లేదా EKG): ఈ శీఘ్ర మరియు నొప్పిలేని పరీక్ష గుండె యొక్క విద్యుత్ కార్యకలాపాలను కొలుస్తుంది. ECG సమయంలో, సెన్సార్లు (ఎలక్ట్రోడ్లు) ఛాతీకి మరియు కొన్నిసార్లు చేతులు లేదా కాళ్ళకు జోడించబడతాయి. సెన్సార్‌లకు జోడించబడిన వైర్లు ఫలితాలను ప్రదర్శించే లేదా ముద్రించే యంత్రానికి కనెక్ట్ అవుతాయి. గుండె ఎంత వేగంగా లేదా నెమ్మదిగా కొట్టుకుంటుందో ECG చూపిస్తుంది. ఇది ప్రస్తుత లేదా మునుపటి గుండెపోటును నిర్ధారించడానికి ఉపయోగించవచ్చు.
  • టిల్ట్ టేబుల్ పరీక్ష: ఒక టిల్ట్ టేబుల్ టెస్ట్ శరీరం స్థానంలో మార్పులకు ఎలా స్పందిస్తుందో అంచనా వేయవచ్చు. పరీక్షలో శరీరం యొక్క పై భాగాన్ని పైకి లేపడానికి వంపుతిరిగిన టేబుల్‌పై పడుకోవడం ఉంటుంది, ఇది క్షితిజ సమాంతర నుండి నిలబడి ఉన్న స్థానానికి కదలికను అనుకరిస్తుంది. పట్టీలు శరీరాన్ని అమర్చబడతాయి. పరీక్ష సమయంలో హృదయ స్పందన రేటు మరియు రక్తపోటు పర్యవేక్షించబడతాయి.

చికిత్స Treatment

Hypotension Treatment
Src

తక్కువ రక్తపోటు (హైపోటెన్షన్) లక్షణాలు లేకుండా లేదా తేలికపాటి లక్షణాలతో ఉన్నా చికిత్స అవసరం. తక్కువ రక్తపోటు లక్షణాలకు కారణమైతే, చికిత్స కారణంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, మందులు తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమైతే, మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాత మందులను మార్చడం లేదా ఆపడం లేదా మోతాదును తగ్గించడం వంటివి సిఫారసు చేయవచ్చు. మొదట మీ వైద్యులతో మాట్లాడకుండా మీ మందులను మార్చవద్దు లేదా ఆపివేయవద్దు. తక్కువ రక్తపోటుకు కారణమేమిటో స్పష్టంగా తెలియకపోతే లేదా చికిత్స లేనట్లయితే, రక్తపోటును పెంచడం మరియు లక్షణాలను తగ్గించడం లక్ష్యం. వయస్సు, ఆరోగ్యం మరియు తక్కువ రక్తపోటు రకాన్ని బట్టి, దీన్ని చేయడానికి అనేక మార్గాలున్నాయి:

  • ఉప్పు ఎక్కువగా వాడండి: నిపుణులు సాధారణంగా ఉప్పు (సోడియం) పరిమితం చేయాలని సిఫార్సు చేస్తారు, ఎందుకంటే ఇది రక్తపోటును పెంచుతుంది, కొన్నిసార్లు నాటకీయంగా, తక్కువ రక్తపోటు ఉన్నవారికి, ఇది మంచి ఔషధం. అయితే తక్కువ రక్తపోటుతో చాలా సోడియం తీసుకుంటే గుండె వైఫల్యానికి (ముఖ్యంగా వృద్దులలో) దారితీస్తుంది. కాబట్టి ఉప్పును పెంచే ముందు ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రదాతని సంప్రదించడం చాలా ముఖ్యం.
  • ఎక్కువ నీరు త్రాగాలి: ద్రవాలు రక్త పరిమాణాన్ని పెంచుతాయి మరియు నిర్జలీకరణాన్ని నిరోధించడంలో సహాయపడతాయి, ఈ రెండూ హైపోటెన్షన్ చికిత్సలో ముఖ్యమైనవి.
    కంప్రెషన్ మేజోళ్ళు ధరించండి. సపోర్ట్ స్టాకింగ్స్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఈ సాగే మేజోళ్ళు సాధారణంగా అనారోగ్య సిరల నొప్పి మరియు వాపు నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ఉపయోగిస్తారు. ఇవి కాళ్ల నుంచి గుండెకు రక్త ప్రసరణను మెరుగుపరుస్తాయి. కొంతమంది వ్యక్తులు కుదింపు మేజోళ్ళ కంటే సాగే పొత్తికడుపు బైండర్‌లను బాగా తట్టుకుంటారు.
  • మందులు: నిలబడి ఉన్నప్పుడు ఏర్పడే తక్కువ రక్తపోటు చికిత్సకు అనేక మందులు అందుబాటులో ఉన్నాయి (ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్). ఉదాహరణకు, డ్రగ్ ఫ్లూడ్రోకార్టిసోన్ రక్త పరిమాణాన్ని పెంచుతుంది. ఇది తరచుగా ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్ చికిత్సకు ఉపయోగిస్తారు.

దీర్ఘకాలిక (దీర్ఘకాలంగా) ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్‌ను కలిగి ఉన్నట్లయితే, నిలబడి ఉన్న రక్తపోటు స్థాయిలను పెంచడానికి మిడోడ్రైన్ (ఓర్వాటెన్) సూచించబడవచ్చు. ఈ ఔషధం రక్త నాళాలు విస్తరించే సామర్థ్యాన్ని తగ్గిస్తుంది, ఇది రక్తపోటును పెంచుతుంది.

జీవనశైలి, ఇంటి నివారణలు Lifestyle and home remedies

Lifestyle and home remedies for hypotension
Src

తక్కువ రక్తపోటుకు కారణాన్ని బట్టి, క్రింది దశలు లక్షణాలను తగ్గించడానికి లేదా నిరోధించడంలో సహాయపడవచ్చు.

  • ఎక్కువ నీరు, తక్కువ మద్యం తాగండి: ఆల్కహాల్ నిర్జలీకరణం చేస్తుంది మరియు మితంగా తాగినా కూడా రక్తపోటును తగ్గిస్తుంది. నీరు శరీరంలో రక్తాన్ని పెంచుతుంది మరియు డీహైడ్రేషన్‌ను నివారిస్తుంది.
  • శరీర స్థానాలపై శ్రద్ధ వహించండి: ఫ్లాట్‌గా పడుకోవడం లేదా చతికిలబడటం నుండి మెల్లగా నిలబడి ఉన్న స్థానానికి తరలించండి. కాళ్లకు అడ్డంగా కూర్చోవద్దు. నిలబడి ఉన్నప్పుడు తక్కువ రక్తపోటు లక్షణాలు ప్రారంభమైతే, కాళ్లను కత్తెరలా అమర్చి, స్వ్కీజ్ చేయండి. లేదా ఒక కుర్చీపై ఒక పాదం ఉంచి వీలైనంత ముందుకు వంగండి. ఈ కదలికలు కాళ్ళ నుండి గుండెకు రక్త ప్రవాహాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి.
  • చిన్న, తక్కువ కార్బ్ భోజనం తినండి: భోజనం తర్వాత రక్తపోటు తీవ్రంగా పడిపోకుండా నిరోధించడానికి, రోజుకు చాలా సార్లు చిన్న భోజనం తినండి. బంగాళదుంపలు, బియ్యం, పాస్తా మరియు బ్రెడ్ వంటి అధిక కార్బోహైడ్రేట్ ఆహారాలను పరిమితం చేయండి. మీ వైద్యులు కూడా అల్పాహారంతో ఒకటి లేదా రెండు బలమైన కప్పుల కెఫిన్ కలిగిన కాఫీ లేదా టీ తాగాలని సిఫారసు చేయవచ్చు. కెఫిన్ నిర్జలీకరణానికి కారణమవుతుంది. అయితే, కెఫీన్ లేకుండా నీరు మరియు ఇతర ద్రవాలు పుష్కలంగా త్రాగాలని నిర్ధారించుకోండి.
  • క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం: సాధారణ లక్ష్యంగా, ప్రతిరోజూ కనీసం 30 నిమిషాల మితమైన శారీరక శ్రమను లక్ష్యంగా పెట్టుకోండి. వేడి, తేమతో కూడిన పరిస్థితుల్లో వ్యాయామం చేయడం మానుకోండి.