కార్డియాక్ అరెస్ట్ ఎక్కువగా తెల్లవారుజాములో సంభవించే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఇది తెల్లవారుజాము నిద్రలోనూ సంభవించవచ్చు, లేదా నిద్ర నుంచి మేల్కోని బాత్రూంలోకి అడుగుపెట్టిన తరువాత ఎక్కువ మందిలో సంభవిస్తుంది. అలాగని ఇది కేవలం బాత్రూంలో మాత్రమే కాదు, ఎక్కడైనా, ఎప్పుడైనా సంభవించవచ్చు. అధికంగా తెల్లవారుజామున గుండె ఆగిపోవడం సంభవించడానికి కారణం.. స్నానం చేయడం లేదా టాయిలెట్ ఉపయోగించడం. ఈ కార్యకలాపాలు కార్డియాక్ అరెస్ట్ను ప్రేరేపించడంలో పాత్ర పోషిస్తాయి.
గుండెలో ఎలక్ట్రికల్ లోపం కారణంగా గుండె స్ధంబన సంభవిస్తుంది, ఇది సక్రమంగా గుండె లయకు కారణమవుతుంది. బాత్రూంలో ఉన్నప్పుడు కార్డియాక్ అరెస్ట్ ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. ప్రేగు కదలికలు లేదా స్నానం చేయడం వంటి కార్యకలాపాలు శరీరాన్ని ఒత్తిడికి గురిచేస్తాయి. బాత్రూంలో కార్డియాక్ అరెస్ట్ ఎందుకు జరుగుతుందో, దాని లక్షణాలు, చికిత్స, సంబంధిత వ్యక్తులు కార్డియాక్ అరెస్ట్ను ఎలా నివారించడంలో సహాయపడే వివరాలను ఓ సారి పరిశీలిద్దాం.
బాత్రూంలో కార్డియాక్ అరెస్ట్ ఎందుకు జరుగుతుంది? Why do cardiac arrests happen in the bathroom?
టాయిలెట్ ఉపయోగించడం, ఉదయాన్నే ముఖం కడుక్కోడం లేదా స్నానం చేయడం, షవర్ బాత్ తీసుకోవడం వల్ల గుండె ఆగిపోవచ్చు. మలమూత్రాలను బయటకు తోసే క్రమంలో ఏర్పడే ప్రేగు కదలికలకు తోడు చాలా చల్లటి లేదా వేడి నీరు శరీరాన్ని ఒత్తిడికి గురిచేస్తాయి, దీని వలన గుండెలో విద్యుత్ లోపం ఏర్పడి కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీయవచ్చు. బాత్రూం ఉపయోగించే ముందు కదలికలు లేదా తీవ్రమైన వ్యాయామాలు చేయడం వలన కొన్ని అంతర్లీన పరిస్థితులు ఉన్న వ్యక్తులలో కార్డియాక్ అరెస్ట్ అదనపు ప్రమాదానికి కూడా కారణం కావచ్చు. కార్డియాక్ అరెస్ట్ను అనుభవించే ప్రతీ ముగ్గురిలో అథ్లెట్లలో ఒకరు తాము విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నప్పుడే తెలియకుండానే కార్డియాక్ అరెస్ట్ సంభవిస్తుంది.
టాయిలెట్కి వెళ్లడం Going to the toilet
ఒక వ్యక్తి మలవిసర్జన చేస్తున్నప్పుడు లేదా మూత్ర విసర్జన చేస్తున్నప్పుడు, టాయిలెట్లో ప్రయాసపడుతున్నప్పుడు తెలియకుండానే శ్వాసను పట్టుకుంటారు. ఇది రక్తపోటులో ఆకస్మిక పెరుగుదలకు దారితీస్తుంది, ఇది గుండెపై ఒత్తిడిని కలిగిస్తుంది. ఇది తీవ్రమైన కరోనరీ సిండ్రోమ్ లేదా ఇతర హృదయనాళ సమస్యలతో బాధపడుతున్న వ్యక్తులలో కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీయవచ్చు. టాయిలెట్ ఉపయోగిస్తున్న సమయంలో వాసోవగల్ రెస్పాన్స్ ను ప్రేరేపిస్తుంది. ప్రేగు కదలికలు వాగస్ నాడిపై ఒత్తిడిని కలిగిస్తాయి, దీని వలన హృదయ స్పందన మందగిస్తుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో, ఇది ప్రజలను మూర్ఛపోయేలా చేస్తుంది. వాసోవాగల్ ప్రతిస్పందన గుండెపై అదనపు ఒత్తిడిని కలిగిస్తుంది, కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీయవచ్చు.
స్నానం చేయడం Bathing
గది ఉష్ణోగ్రత కంటే గణనీయంగా వేడిగా ఉన్న నీటిలో స్నానం చేయడం లేదా శరీరాన్ని భుజం స్థాయి వరకు ముంచడం వల్ల శరీరం ఒత్తిడి స్థాయిలు పెరుగుతాయి. గుండె జబ్బులు లేదా అధిక రక్తపోటుతో సహా అంతర్లీన హృదయనాళ పరిస్థితులు ఉన్న వ్యక్తులలో, ఇది గుండె సంబంధిత సంఘటనల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
షవర్ బాత్ తీసుకునేప్పుడు Showering
స్నానం చేసినట్లే, చాలా చల్లగా లేదా చాలా వేడి నీటితో షవర్ బాత్ తీసుకునే సమయంలో ఒక వ్యక్తి హృదయ స్పందన రేటు వేగవంతమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. శరీర ఉష్ణోగ్రత త్వరగా నీటి ఉష్ణోగ్రతకు సర్దుబాటు అయితే, ఇది కేశనాళికలు, ధమనులను ఒత్తిడి చేస్తుంది. ఇది కొన్ని అంతర్లీన హృదయనాళ పరిస్థితులతో బాధపడుతున్న వ్యక్తులలో కార్డియాక్ అరెస్ట్తో సహా సమస్యలను కలిగిస్తుంది.
వ్యాయమ కదలిక Movement
శారీరక శ్రమ చేసిన తర్వాత గుండె ఆగిపోవచ్చు. హృదయ సంబంధ పరిస్థితులు లేని వ్యక్తులలో ఇది సాధారణంగా అరుదు. అయినప్పటికీ, ఒక వ్యక్తి విశ్రాంతిగా ఉన్నప్పుడు శారీరక శ్రమను ముగించిన కొన్ని గంటల తర్వాత కూడా తీవ్రమైన శారీరక వ్యాయామం కార్డియాక్ అరెస్ట్ను ప్రేరేపిస్తుంది. మృదువుగా, మితమైన శారీరక వ్యాయామం చేయడం వల్ల గుండె సాధారణ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది, తీవ్రమైన కార్యాచరణ గుండె జబ్బులు లేదా అథెరోస్క్లెరోసిస్ ఉన్నవారిలో కార్డియాక్ అరెస్ట్తో సహా వివిధ సమస్యలను ప్రేరేపిస్తుంది.
గుండె ఆగిపోవడం, గుండె పోటుకు మధ్య తేడా ఏమిటి? What is Cardiac arrest and Heart attack?
గుండె అకస్మాత్తుగా కొట్టుకోవడం ఆగిపోయినప్పుడు కార్డియాక్ అరెస్ట్ అని అంటారు. కార్డియాక్ అరెస్ట్ అనేది ప్రాణాంతక పరిస్థితి, తక్షణ చికిత్స అవసరం. కార్డియాక్ అరెస్ట్ జరిగినప్పుడు, గుండె శరీరం చుట్టూ రక్తాన్ని పంప్ చేయనందున శరీర అవయవాలకు ఆక్సిజన్ అందదు. కార్డియాక్ అరెస్ట్ అంటే గుండె ఆగిపోవడం. గుండె నిష్ర్కియగా మారుతుంది. కాగా గుండె అగిపోవడానికి గుండెపోటు రెండింటి మధ్య తేడా ఉంది. గుండె ఆగిపోవడం అనేది గుండెపోటుకు భిన్నంగా ఉంటుంది.
గుండెపోటు సమయంలో, గుండెకు రక్తాన్ని తీసుకువచ్చే ధమనులలో ఒకటి నిరోధించబడుతుంది, ఆక్సిజన్, రక్తం సరఫరాను తగ్గిస్తుంది లేదా తెంచేస్తుంది. గుండెపోటుకు చికిత్స చేయకపోతే, తగినంత ఆక్సిజన్ అందకపోవడం వల్ల గుండె చనిపోవడం ప్రారంభమవుతుంది. తద్వారా అవయావాలన్నీ అదే బాటలో నడుస్తాయి. అయితే కార్డియాక్ అరెస్ట్ అంటే గుండె అగిపోవడం. గుండె తన ప్రధమ, ప్రధాన విధి రక్తాన్ని పంపింగ్ చేయడాన్ని నిలిపేసి స్థంబిస్తుంది. ఈ సమయంలో ఒక వ్యక్తి సాధారణంగా శ్వాస తీసుకోవడం ఆపి, పల్స్ లేకుండా బయటకు వెళ్తాడు.
కార్డియాక్ అరెస్ట్ లక్షణాలు: Symptoms of cardiac arrest
కార్డియాక్ అరెస్ట్ లక్షణాలు వీటిని కలిగి ఉండవచ్చు:
- స్పృహ కోల్పోవడం
- అకస్మాత్తుగా కూలిపోతుంది
- గాలి కోసం ఊపిరి పీల్చుకోవడం లేదా శ్వాస తీసుకోవడంలో అసమర్థత
- పల్స్ లేకపోవడం
- వణుకు లేదా అరవడానికి ప్రతిస్పందన లేదు
ఎవరికైనా అనుమానిత కార్డియాక్ అరెస్ట్ ఉంటే, ప్రజలు వెంటనే స్థానిక అత్యవసర సేవలను సంప్రదించి సీఆర్పీ(CRP)ని ప్రారంభించాలి.
తక్షణ సహాయం పొందడం Getting immediate help
కార్డియాక్ అరెస్ట్ క్రింది ప్రారంభ లక్షణాలలో ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ అనుభవించిన వ్యక్తి వెంటనే వైద్య సంరక్షణను కోరాలి:
- ఆకస్మిక శ్వాస ఆడకపోవుట
- పునరావృత మైకము లేదా మూర్ఛ
- శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది
- ఆకస్మిక ఛాతీ నొప్పి
- గుండె దడ
- వికారం, వాంతులు
- విపరీతమైన అలసట
- ఫ్లూ వంటి లక్షణాలు
ప్రజలు సాధారణంగా గుండె ఆగిపోయే ముందు గంటలో ఈ లక్షణాలను ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ అనుభవిస్తారు. కొన్ని లక్షణాలు కార్డియాక్ ఈవెంట్కు కొన్ని వారాల ముందు కూడా సంభవించవచ్చు. ఈ లక్షణాలలో ఏవైనా హృదయ సంబంధ పరిస్థితులు ఉన్నవారు కూడా వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించాలి.
కార్డియాక్ అరెస్టుకు చికిత్స: Treatment for Cardiac arrest:
ఒక వ్యక్తి గుండె ఆగిపోయినట్లయితే, వారు వెంటనే CPRని అందుకోవాలి. ఆటోమేటెడ్ ఎక్స్టర్నల్ డీఫిబ్రిలేటర్ (AED) అందుబాటులో ఉన్నట్లయితే, ప్రభావితమైన వ్యక్తి గుండెను పునఃప్రారంభించేందుకు ప్రయత్నించడానికి వ్యక్తులు దానిని ఉపయోగించాలి. అత్యవసర వైద్య సిబ్బంది వచ్చే వరకు ప్రజలు CPR చేస్తూనే ఉండాలి. ఒక వ్యక్తి కార్డియాక్ అరెస్ట్ నుండి బయటపడితే, వ్యక్తి కోలుకుంటున్నప్పుడు అవయవాలకు తగినంత ఆక్సిజన్ ఉందని నిర్ధారించుకోవడానికి వైద్యులు ఆక్సిజన్ థెరపీని అందించవచ్చు. చికిత్స సాధారణంగా శీతలీకరణ దుప్పట్లు, ఐస్ ప్యాక్లను ఉపయోగించి శరీర ఉష్ణోగ్రతను తగ్గించడం ద్వారా మెదడు దెబ్బతినకుండా నిరోధించడంపై దృష్టి పెడుతుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో, ఒక వ్యక్తి ఎక్స్ట్రాకార్పోరియల్ మెమ్బ్రేన్ ఆక్సిజనేషన్ (ECMO) చికిత్స కూడా చేయించుకోవచ్చు. ఇది ఒక కృత్రిమ ఊపిరితిత్తుల ద్వారా ఒక వ్యక్తి రక్తాన్ని పంపింగ్ చేస్తుంది, ఇది కార్బన్ డయాక్సైడ్ను తొలగిస్తుంది, శరీరానికి తిరిగి వచ్చే ముందు రక్తానికి ఆక్సిజన్ను జోడిస్తుంది.
ఒక వ్యక్తికి కార్డియాక్ అరెస్ట్ ఉంటే, భవిష్యత్తులో మరొకటి వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉందని దీని అర్థం. కార్డియాక్ అరెస్ట్ నుండి బయటపడిన వ్యక్తిని కార్డియోవర్టర్ ఇంప్లాంటేషన్ చేయించుకోవాలని వైద్యులు సిఫారసు చేయవచ్చు. ఈ పరికరాలు తీవ్రమైన గుండె లయ సమస్యలను గుర్తించగలవు, ప్రమాదకరమైన అరిథ్మియాలను నిర్వహించడానికి విద్యుత్ పల్స్లను ఉపయోగించగలవు. అనేక రకాల కార్డియోవర్టర్లు ఉన్నాయి. ఒక వ్యక్తి అవసరాలు, సాధారణ ఆరోగ్య పరిస్థితుల ఆధారంగా వైద్యులు అత్యంత సరైన రకాన్ని సిఫారసు చేయవచ్చు. రకాలు వీటిని కలిగి ఉండవచ్చు:
- అమర్చగల కార్డియోవర్టర్ డీఫిబ్రిలేటర్ (ICD)
- సబ్కటానియస్ కార్డియోవర్టర్ పరికరం (SCD)
- ధరించగలిగే కార్డియోవర్టర్ పరికరం (WCD)
కార్డియాక్ అరెస్ట్ నివారణ: Prevention of Cardiac arrest:
కొన్ని జీవనశైలి వ్యూహాలు గుండె సంబంధిత సంఘటనల ప్రమాదాన్ని తగ్గించగలవు. వీటిలో ఇవి ఉండవచ్చు:
- సమతుల్య ఆహారం తినడం
- తక్కువ కొలెస్ట్రాల్ ఆహారం తినడం
- వైద్యులు భిన్నంగా సలహా ఇస్తే తప్ప క్రమం తప్పకుండా సున్నితమైన శారీరక వ్యాయామాలు చేయడం
- తగినంత నిద్ర పొందడం
- ఒత్తిడి స్థాయిలను నిర్వహించడం
- రక్తపోటు నిర్వహణ
- ఒక మోస్తరు శరీర బరువును నిర్వహించడం
- మద్యం వినియోగం పరిమితం
బాత్రూంలో ఉన్నప్పుడు గుండె సంబంధిత సంఘటనల ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి, ప్రజలు ఈ క్రింది దశలను అభ్యసించడాన్ని పరిగణించవచ్చు:
- ఛాతీ స్థాయిపై వేడి నీటిలో శరీరాన్ని ముంచడం నివారించడం
- అత్యంత చల్లని లేదా వేడి నీటిని, జల్లులను నివారించడం
- వేడి నీటిలో ఎక్కువ సమయం గడపకుండా ఉండటానికి బాత్టబ్లో ఉన్నప్పుడు టైమర్ను సెట్ చేయడం
- స్లీపింగ్ లేదా రిలాక్సెంట్ మందులు తీసుకున్న తర్వాత స్నానం చేయకుండా ఉండటం
- అత్యవసర సేవలను సంప్రదించాల్సిన అవసరం ఉన్నట్లయితే ఫోన్ను దగ్గర ఉంచుకోవడం
చివరగా..:
మరుగుదొడ్డిని ఉపయోగించడం లేదా చాలా వేడిగా లేదా చల్లని నీటితో స్నానం చేయడం వల్ల హృదయ సంబంధ పరిస్థితులు ఉన్నవారిలో కార్డియాక్ అరెస్ట్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. ఎందుకంటే ఈ చర్యలు శరీరాన్ని ఒత్తిడికి గురిచేస్తాయి, హృదయ స్పందన రేటులో ఆకస్మిక మార్పులను ప్రేరేపిస్తాయి. ప్రజలు వివరించలేని మైకము, శ్వాసలోపం లేదా ఛాతీ నొప్పిని అనుభవిస్తే తక్షణమే వైద్య సహాయం తీసుకోవాలి.