పోషకాహార లోపం అంటే పోషకాలు లేని ఆహారం తీసుకోవడం. అదేంటి పోషకాలు లేకుండా ఆహారం ఉంటుందా.. అంటే ఉంటుంది. ఎలాంటి పోషకాలు లేకుండా కడుపు నిండిన అనుభూతిని కల్పించడంతో పాటు గంటల పాటు అరగకుండా ఉండే ఆహార పదార్థం మైదా వంటి ఆహారాలు చాలానే ఉన్నాయి. ఇలాంటి వాటిని తీసుకోవడం అంటే కేవలం ఆకలి బాధను చల్లార్చుకోవడమే. వీటిని తీసుకోవడం కారణంగా ఎలాంటి శరీరానికి ఒనగూరే ప్రయోజనం ఒక్కటీ లేదు. మైదాతో చేసిన బిస్కెట్లు, కుక్కీలు, వంటి పదార్థాలను తీసుకోవడం కూడా నిష్ప్రయోజనమే.
మరో విధంగా చెప్పాలంటే పోషకాహార లోపం అంటే శక్తి, మాంసకృత్తులు మరియు ఇతర ముఖ్యమైన పోషకాలు, లవణాలు, ఖనిజాలు ఏవీ శరీరానికి అందకపోవడమే. ఇది శరీరం యొక్క భౌతిక లక్షణాలు (ఆకారం, పరిమాణం మరియు కూర్పు), కార్యాచరణ మరియు వైద్యపరమైన ఫలితాలపై హానికరమైన ప్రభావాలకు దారితీస్తుంది. పోషకాహార లోపం అనేది అన్ని వయసుల సమూహాలలో ఉత్పన్నమయ్యే సమస్య. దీనికి లింగబేధం లేకపోవడంతో పాటు పలు ఆరోగ్య పరిస్థితులను ఎదుర్కోంటున్న వ్యక్తులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతుంది. పోషకాహార కొరత అనేది ఒక ముఖ్యమైన సమస్యగా ఉన్న అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఇది ఎక్కువగా ఉంటుంది. అయినప్పటికీ, అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో, ఈ పరిస్థితితో బాధపడుతున్న వ్యక్తుల సంఖ్య క్రమంగా పెరుగుతోంది.
పోషకాహార లోపం రకాలు: Types of Malnutrition
పోషకాహారంలో వివిధ రకాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి పోషకాహార లోపం కాగా, మరోకటి అధిక పోషకాహార లోపం. అధిక పోషకాహార లోపం అంటే పోషకాలు అధికంగా ఉండటం వల్ల సంభవించే పరిస్థితి.
పోషకాహార లోపం Undernutrition : ఒక వ్యక్తి తగినంత మాంసకృత్తులు, కేలరీలు లేదా సూక్ష్మపోషకాలను తీసుకోనప్పుడు పోషకాహార లోపం ఏర్పడుతుంది, ఇది తక్కువ బరువుకు-ఎత్తుకు (వృధాగా మారడానికి), ఎత్తుకు-వయస్సుకు (తక్కువగా) మరియు బరువు-వయస్సుకు (తక్కువ బరువు) దారితీస్తుంది.
అధిక పోషకాహారం Overnutrition : ప్రోటీన్, కేలరీలు లేదా కొవ్వు వంటి నిర్దిష్ట పోషకాలను అధికంగా తీసుకోవడం వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే పరిస్థితి ఇది. దీని ఫలితంగా అధిక బరువు లేదా కూడా ఊబకాయం ఏర్పడవచ్చు.
పోషకాహార లోపం హెచ్చరిక సంకేతాలు Warning Signs of Malnutrition
1. బరువు తగ్గడం Weight Loss
పోషకాహార లోపం తలెత్తడం వల్ల చాలా మంది వ్యక్తులు బరువు తగ్గెతారు. శరీరానికి అవసరమైన పోషకాలు అందని కారణంగా ఈ పరిస్థితికి దారితీస్తుందని గమనించడం ముఖ్యం. అయినప్పటికీ, పోషకాహార లోపం ఉన్నప్పుడే ఎవరైనా ఆరోగ్యకరమైన బరువును కలిగి ఉండటం లేదా అధిక బరువు కలిగి ఉండటం కూడా సాధ్యమే. ఆహారం ద్వారా కొన్ని విటమిన్లు మరియు ఖనిజాలు వంటి అవసరమైన పోషకాలను శరీరానికి తగినంత మొత్తంలో అందనప్పుడు ఈ పరిస్థితి తలెత్తవచ్చు.
పోషకాహార లోపాన్ని సూచించే అనేక సంకేతాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనది బరువు తగ్గడం. బరువు తగ్గడం అంటే ఎంతలా అంటే కేవలం 3 నుండి 6 నెలల వ్యవధిలో 5 నుండి 10 శాతం వరకు అనుకోకుండా బరువు తగ్గుతారు. దీని కారణంగా 18.5 కంటే తక్కువ బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ (BMI) కలిగి ఉండే పరిస్థితి ఉత్పన్నం అవుతుంది. (అయితే 20 కంటే తక్కువ బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ ఉన్న వ్యక్తులు కూడా ప్రమాదంలో ఉండవచ్చు). దీంతో బట్టలు, బెల్టులు మరియు ఆభరణాలు కాలక్రమేణా వదులుగా మారడాన్ని గమనించవచ్చు
ఇటీవలి నెలల్లో మీ కుటుంబ సభ్యులలో ఎవరైనా లేక స్నేహితులలో ఎవరైనా ఇలా గణనీయంగా బరువు తగ్గడాన్ని అనుభవించి ఉంటే వెంటనే వైద్యులు (జనరల్ ఫిజీషియన్) సంప్రదించడం మంచిది. అదనంగా, మీరు గణనీయమైన బరువును కోల్పోయిన స్నేహితుడు లేదా కుటుంబ సభ్యుల గురించి ఆందోళన కలిగి ఉంటే, మీ ఆందోళనలను వారితో చర్చించడం మరియు సహాయం కోసం వారిని ప్రోత్సహించడం చాలా ముఖ్యం.
2. అలసట మరియు చిరాకు: Experiencing fatigue and irritability
పోషకాహార లోపం తలెత్తిన వ్యక్తులు అలసట భావనను అధికంగా అనుభవిస్తుంటారు. ఏ పని చేయడానికైనా వారిలో అందుకు తగ్గ శక్తి లేకపోవడమే ఇందుకు ప్రధాన కారణం. దీంతో వీరు నిత్యం నిద్రపోవాలనే బలమైన కోరికతో ఉంటారు, తత్ఫలితంగా వీరి రోజువారీ పనులకు ఆటంకం కలుగుతుంది.
3. గాయాలకు నెమ్మదిగా వైద్యం చేసే సమయం Slow healing time for wounds
పోషకాహారం లోపంతో తగినంత ప్రోటీన్ స్థాయిలు లేకపోవడం కారణంగా కొల్లాజెన్ ఉత్పత్తికి ఆటంకం కలిగిస్తాయి, తద్వారా గాయాలను నయం చేసే సమయాన్ని పొడిగిస్తుంది. సరైన గాయం నయం రేట్లను సులభతరం చేయడానికి తగిన ప్రోటీన్ స్థాయిలను నిర్వహించడం చాలా ముఖ్యం. అదనంగా, తగిన మొత్తం శక్తిని తీసుకోవడం చాలా అవసరం, ఎందుకంటే శరీరం ప్రోటీన్ను గాయాలను నయం చేసే ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించకుండా శక్తి కోసం ఉపయోగించడం ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.
4. డిప్రెషన్ Depression
డిప్రెషన్, మూడ్ డిజార్డర్ అని పిలుస్తారు, ఇది నిరంతర విచారం మరియు ఆసక్తి లేకపోవడం ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది. మేజర్ డిప్రెసివ్ డిజార్డర్ లేదా క్లినికల్ డిప్రెషన్గా సూచిస్తారు, ఇది ఒకరి భావోద్వేగాలు, ఆలోచనలు మరియు ప్రవర్తనలను ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు వివిధ భావోద్వేగ మరియు శారీరక సవాళ్లకు దారి తీస్తుంది.
5. నిరంతర చలి Persistent Coldness
పోషకాహారం లోపం అనేక అరోగ్య పరిస్థితులకు కూడా కారణమవుతుంది. ఇది ఒకరి శరీరం ఉష్ణోగ్రతలపై కూడా ప్రభావం చూపుతుంది. దీంతో పోషకాహార లోపం కలిగిన వ్యక్తులలో చల్లదనం యొక్క నిరంతర భావన సహా వైద్య పరిస్థితులను కూడా సూచిస్తుంది.
6. ఆకలి లేకపోవడం Loss of appetite
పోషకాలు లేని ఆహారం తినడం కారణంగా ఈ పరిస్థితిని ఎదుర్కోనే వ్యక్తలలో ఆహారం తీసుకోవాలనే కోరిక కూడా తగ్గుతుంది, దీనిని సాధారణంగా ఆకలి తగ్గడం లేదా పేలవమైన ఆకలి అని పిలుస్తారు. వైద్యపరంగా అనోరెక్సియా అని పిలువబడే ఈ పరిస్థితి ఆహారం లేదా పానీయం పట్ల ఆసక్తి లేకపోవడానికి దారితీస్తుంది.
7. ఏకాగ్రత నిలపలేకపోవడం Poor concentration
పోషకాహారం తీసుకోకపోవడంతో వచ్చే అనేక అరోగ్య పరిస్థితుల్లో ఒకటి వీరికి దేనిపై ఆసక్తి ఉండకపోవడం.. దేనిపైనా శ్రద్ద వహించాలని అనిపించకపోవడం. ఫలితంగా పేలవమైన ఏకాగ్రత లేదా ఏకాగ్రత నిలపలేకపోవడం అన్నది ఈ వ్యక్తులలో సాధారణం. వీరికి ఏదేని అంశంపై దృష్టి పెట్టడం కష్టంగా ఉంటుంది మరియు వీరు సులభంగా పరధ్యానంలోకి జారుకునే ప్రమాదం కూడా లేకపోలేదు.
పెద్దలలో పోషకాహార లోపం పరిణామాలు Consequences of Malnutrition in Adults
- కండరాల బలం మరియు దుర్భలత్వం తగ్గింపు
- బలహీనమైన రోగనిరోధక ప్రతిస్పందన
- కిందపడి పోవడానికి అధిక అవకాశాలు ఉండటం
- వైద్య ఫలితాలు ఆశాజనకంగా లేక మరణాల రేట్లు పెరగడం
- ఆందోళన, నిరాశ, మార్చబడిన అభిజ్ఞా పనితీరుతో సహా రాజీపడిన మానసిక-సామాజిక శ్రేయస్సు
- గాయం నయం చేయడంలో ఆటంకం
- అనారోగ్యం మరియు శస్త్ర చికిత్సల నుండి కోలుకోవడంలో మందగమనం
పోషకాహార లోపం వ్యాధి నిర్ధారణ Diagnosis of Malnutition
రోగి యొక్క మొత్తం రూపాన్ని, ప్రవర్తనను, శరీర కొవ్వు పంపిణీ మరియు అవయవ పనితీరును పరిశీలించడం ద్వారా వైద్యుడు పోషకాహార లోపం ఉనికిని గుర్తించగలడు. మరింత సమాచారాన్ని సేకరించడానికి, రోగులు నిర్దిష్ట వ్యవధిలో వారి ఆహారం తీసుకోవడం యొక్క రికార్డును ఉంచమని అభ్యర్థించవచ్చు. ఎముక సాంద్రతను అంచనా వేయడానికి మరియు ఏదైనా జీర్ణశయాంతర సమస్యలను గుర్తించడానికి ఎక్స్ రే- కిరణాలను ఉపయోగించవచ్చు. అలాగే పోషకాహార లోపం రోగుల గుండె మరియు ఊపిరితిత్తులకు హాని కలిగించిందా.. లేదా అన్న విషయాలను కూడా పరిశీలించవచ్చు. రోగి యొక్క విటమిన్లు, ఖనిజాలు మరియు వ్యర్థ ఉత్పత్తుల స్థాయిలను అంచనా వేయడానికి రక్తం మరియు మూత్ర పరీక్షలు ఉపయోగించబడతాయి.
చికిత్సలు Treatments
-
ఆహార మార్పులు మరియు సప్లిమెంట్లు Dietary changes and supplements
డైటీషియన్ మీకు ప్రయోజనకరంగా ఉండే ఆహారంలో మార్పులు చేయడంపై మార్గదర్శకత్వాన్ని అందిస్తారు. మీకు శరీరానికి అవసరమైన పోషకాలను తగిన మొత్తంలో పొందేలా వ్యక్తిగతీకరించిన ఆహార ప్రణాళికను అభివృద్ధి చేయవచ్చు.
అదనంగా, వారు ఈ క్రింది వాటిని సూచించవచ్చు:
- ఆరోగ్యకరమైన మరియు మరింత సమతుల్య ఆహారాన్ని తీసుకోవడం
- అదనపు పోషకాలను కలిగి ఉన్న “ఫోర్టిఫైడ్” ఆహారాలను చేర్చడం
- భోజనాల మధ్య స్నాక్స్ను తీసుకోవడం
- కేలరీలు అధికంగా ఉండే పానీయాలను తీసుకోవడం
- ఇంటి వద్దేకే సూపర్ మార్కెట్ డెలివరీలను ఎంచుకోవడం
ఈ చర్యలు సరిపోవని నిరూపిస్తే, ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణులు ఆహార పదార్ధాలను తీసుకోవాలని సిఫారసు చేయవచ్చు. అయితే, ఏదైనా సప్లిమెంట్లను ప్రారంభించే ముందు ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణుల నుండి సలహా తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. మీ పోషణను మెరుగుపరచడంలో ఆహార మార్పుల ప్రభావాన్ని పర్యవేక్షించడానికి రెగ్యులర్ అపాయింట్మెంట్లు షెడ్యూల్ చేయబడతాయి. మీ ఆహారం దాని సామర్థ్యాన్ని పెంచడానికి మరింత సర్దుబాటు చేయవలసి ఉంటుంది. డైస్ఫాగియా (మ్రింగడంలో ఇబ్బందులు) వంటి మీ శరీర పోషక అవసరాలను తీర్చడానికి మీరు తగినంత మొత్తంలో ఆహారాన్ని తీసుకోలేకపోతే, పోషకాలను స్వీకరించడానికి ప్రత్యామ్నాయ పద్ధతులు అవసరం కావచ్చు.
ఫీడింగ్ గొట్టాలు Feeding tubes
చికిత్సా పద్ధతులు వీటిని కలిగి ఉండవచ్చు:
- రోగి ముక్కు ద్వారా మరియు వారి కడుపులోకి (నాసోగ్యాస్ట్రిక్ ట్యూబ్) చొప్పించిన ట్యూబ్ను ఉపయోగించడం.
- రోగి పొత్తికడుపు (పెర్క్యుటేనియస్ ఎండోస్కోపిక్ గ్యాస్ట్రోస్టోమీ – PEG – ట్యూబ్) చర్మం ద్వారా నేరుగా వారి కడుపు లేదా ప్రేగులలోకి ట్యూబ్ను చొప్పించండి.
- సిరలోని ట్యూబ్ (పేరెంటరల్ న్యూట్రిషన్) ద్వారా నేరుగా రోగి రక్తప్రవాహంలోకి పోషక ద్రావణాన్ని అందించండి.
సాధారణంగా, ఈ చికిత్సలు ఆసుపత్రి నేపధ్యంలో ప్రారంభించబడతాయి కానీ మీరు మంచి ఆరోగ్యంతో ఉన్నట్లయితే ఇంట్లోనే కొనసాగించవచ్చు.
చివరగా.!
పోషకాహార లోపం అనేది అన్ని భారత దేశంలో తాండవిస్తుందని 2023 గణంకాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. ఈ గణంకాలు వెల్లడి కాగానే భారత ప్రభుత్వం దానిపై తీవ్రంగా స్పందించింది. పోషకాహారం సమస్య ఉత్పన్నం కాకుండా తగు జాగ్రత్త చర్యలు తీసుకోవాలని సంబంధిత అధికారులను అదేశించింది. కాగా, పోషకాహారం లోపం అన్ని వయసుల సమూహాలు, లింగాలు మరియు ధీర్ఘకాలిక ఆరోగ్య పరిస్థితులు ఎదుర్కొంటున్న వ్యక్తులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతుంది, అయినప్పటికీ ఆహార కొరత అనేది ఒక ముఖ్యమైన సమస్యగా ఉన్న అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో మన దేశమే అగ్రస్థానంలో నిలిచింది. అయినప్పటికీ, అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో, ఈ పరిస్థితితో బాధపడుతున్న వ్యక్తుల సంఖ్య క్రమంగా పెరుగుతోంది.
ఆహార ఎంపికలు, మద్యపాన వ్యసనం, మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలు మరియు జీర్ణ రుగ్మతలు, ధూమపానం వంటి అనేక అంశాలు పారిశ్రామిక దేశాలలో తరచుగా ప్రాథమిక కారణాలుగా గుర్తించబడతాయి. కాగా, పోషకాహార లోపం ఎదుర్కోనే పెద్దలలో భౌతిక సంకేతాలు ఉంటాయి. అవి బరువు తగ్గడం, అలసట మరియు చిరాకును అనుభవించడం, ఆకలిని కోల్పోవడం, గాయాలకు నెమ్మదిగా నయం కావడం, డిప్రెషన్, నిరంతర చలి, పేలవమైన ఏకాగ్రత వంటివి ఉన్నాయి. అయితే పోషకాహార లోపంలో కేవలం రెండు రకాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి పోషకాహార లోపం కాగా మరోకటి అధిక పోషకాలతో కూడిన అహారం.
పెద్దలలో పోషకాహార లోపాన్ని ఎలా పరిష్కరిస్తారంటే.. వారిలో బరువు తగ్గడం లేదా ఆకలి తగ్గినట్లయితే, పోషకాహార లోపాన్ని పరిష్కరించడానికి వారి భోజనం, స్నాక్స్ మరియు పానీయాలకు వివిధ సర్దుబాట్లును డైటీషియన్లు లేదా న్యూటీషనిస్టులు సిఫార్సులు చేయవచ్చు. పోషకాలు అధికంగా ఉండే ఆహారాలు మరియు పానీయాలను ఎంచుకోవడం వల్ల మీ క్యాలరీ వినియోగాన్ని పెంచుకోవచ్చు. అయితే, ఈ విధానం ప్రతి ఒక్కరికీ, ముఖ్యంగా డైస్ఫాగియా వంటి అదనపు పరిస్థితులు ఉన్న వ్యక్తులకు తగినది కాదని గమనించడం ముఖ్యం. అయినప్పటికీ ఏమీ ఫలితం లేదని అనిపిస్తే తదుపరి మార్గదర్శకత్వాల కోసం వెంటనే జనరల్ ఫిజీషియన్ ను సంప్రదించడం మంచిది. పోషకాహార లోపం దీర్ఘకాలికంగా అనుభవిస్తే వారు నమలడం లేదా మింగడం, నిర్దిష్ట దీర్ఘకాలిక అనారోగ్యాలు మరియు వాటి చికిత్సా విధానాలను నిర్వహించడం, సామాజిక ఒంటరితనం, నిర్బంధ ఆహారాన్ని పాటించడం మరియు అసుపత్రులలో అడ్మిట్ చేయడం వంటి వాటిని చేస్తారు.