కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్: సంకేతాలు, కారకాలు, రకాలు, లక్షణాలు

మానవుడి శరీరంలో ప్రతీ అవయవం అత్యంత కీలకమైనదే. ఏది పనిచేయకపోయినా అది ప్రమాద హేతువే. కంటికి కనిపించే అవయవాలే కాదు కనిపించని వాటిని కూడా జాగ్రత్తగా పరిరక్షించుకోవడం మన బాధ్యత. అయితే మనిషి శరీరంలోని మూత్రపిండాలు (కిడ్నీలు) మాత్రం వాటిని ఏదైనా హాని కలుగుతూ వచ్చి.. అవి పనిలో వైఫల్యం చెందే సమయంలో హెచ్చరిక సంకేతాలను ఇస్తాయి. కిడ్నీలు పనిచేయకపోవడం అన్నది సాధారణ సమస్యగా పరిగణించలేము. ఒక్కసారి చెడిందా.. ఇక వాటిని పనిని కొన్నేళ్ల పాటు యాంత్రికంగా చేయాల్సిన పరిస్థితులు ఉత్పన్నమవుతాయి. దానినే డయాలసిస్ అని అంటారు. అయితే మనిషి శరీరంలో ఉండే మూత్రపిండాలు చెడిపోయే ముందు కొన్ని సంకేతాలు కనిపిస్తాయి. అవి ఏంటో.. ఎలా కనిపిస్తాయో ఒక్కసారి చూద్దాం.

ప్రతి మనిషిలోనూ వెన్నుముక్కకు దిగువన ఇరువైపులా రెండు మూత్రపిండాలు ఉంటాయి. ఆహారం, గాలి ద్వారా శరీరంలో పేరుకుపోయిన విషాన్ని, నత్రజని సహా ఇతర వ్యర్థాలను రక్తం నుంచి వేరుగా ఫిల్టర్ చేయడం వీటి ప్రధాన బాధ్యత. శరీర జీవక్రియ ఉప ఉత్పత్తులుగా ఉత్పత్తి చేయబడిన యూరియా, క్రియాటినిన్, ఆమ్లాలు మొదలైన వ్యర్థ పదార్థాలను మూత్రపిండాలు విసర్జిస్తాయి. ఈ టాక్సిన్స్ మీ మూత్రాశయంలోకి వెళ్లి మీరు మూత్ర విసర్జన చేసినప్పుడు తొలగించబడతాయి. ఇది శరీరంలో నీటి సమతుల్యతను కూడా నిర్వహిస్తుంది. ఇది రక్తపోటు నియంత్రణ, ఎముకల ఆరోగ్యం, హిమోగ్లోబిన్ సంశ్లేషణతో పాటుగా ముఖ్యమైన అనేక హార్మోన్ల నియంత్రణ కూడా నిర్వహిస్తోంది. ఇంత కీలకమైన బాధ్యతలు నిర్వర్తించే కిడ్నీల్లో ఏ ఒక్కదానికి కూడా పొరపాట్లు జరిగినా మొత్తం వ్యవస్థ అస్తవ్యస్తమవుతుంది. మూత్రపిండాలు.. రక్తంలో కలిసిన వ్యర్థాలను ఫిల్టర్ చేసే సామర్థ్యాన్ని కోల్పోయినప్పుడు కిడ్నీ వైఫల్యం సంభవిస్తుంది. కిడ్నీ ఆరోగ్యం, పనితీరుపై అనేక అంశఆలు జోక్యం చేసుకోవచ్చు. అవి

• కొన్ని తీవ్రమైన దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు
• విషపూరితమైన మందుల బహిరంగంగా పడవేయడం
• తీవ్రమైన నిర్జలీకరణం
• పర్యావరణ కాలుష్య కారకాలు
• మూత్రపిండాలకు తగినంత రక్త ప్రసరణ లేదు
• మూత్రపిండాల గాయం

వీటితో పాటు సాధారణంగా మధుమేహం, వృద్ధాప్యం, కుటుంబ చరిత్ర, హైపర్ టెన్షన్ తదితర కారణాల వల్ల కిడ్నీ సమస్యలు వస్తాయి. కిడ్నీ సంబంధిత వ్యాధులు ఉన్న వ్యక్తి గుండె, రక్తనాళాలకు సంబంధించిన వ్యాధులు వచ్చే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయని వైద్యులు చెబుతున్నారు. పాలిసిస్టిక్ కిడ్నీ డిసీజ్ అనేది వారసత్వంగా వచ్చే వ్యాధి, ఇది ఉన్నప్పుడు మూత్రపిండాలలో పెద్ద తిత్తులు ఏర్పడతాయి. పరిసర కణజాలానికి కోలుకోలేని నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది. లూపస్ అనేది మూత్రపిండాల మరొక వ్యాధి, ఇది ఉన్నప్పుడు మూత్రపిండాల నుండి వ్యర్థాలను ఫిల్టర్ చేసే చిన్న రక్త నాళాల వాపు ఉంటుంది. ఇది మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి దారితీస్తుంది. ఈ సందర్భంలో డయాలసిస్ లేదా అవయవ మార్పిడి కూడా అవసరం.

మూత్రపిండాలు వైఫల్యం ఎన్ని రకాలో తెలుసా.?

సాధారణంగా కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ అన్న పదం విన్న వెంటనే ఎవరైనా షాక్ కు గురవుతారు. అయితే ముందుగా ప్రతీవారు అడిగే సందేహం.. ఒకటా.? రెండా.? అని, కానీ చాలా మందికి కిడ్నీలు ఫెయిల్ అయ్యాయంటే ఏ రకంగా అని మాత్రం అడగరు. మూత్రపిండాలు వైఫల్యం చెందడం ఐదు రకాలుగా ఉందని వైద్యులు చెబుతున్నారు. మూత్రపిండాలు అకస్మాత్తుగా సరిగ్గా పనిచేయడం మానేస్తే తీవ్రమైన మూత్రపిండ వైఫల్యం సంభవిస్తుంది. దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వైఫల్యం కాలక్రమేణా సంభవిస్తుంది.

• తీవ్రమైన ప్రీరినల్ మూత్రపిండ వైఫల్యం: కిడ్నీలకు తగినంత రక్త ప్రసరణ లేకపోవటం వలన తీవ్రమైన ప్రీరినల్ కిడ్నీ వైఫల్యం ఏర్పడుతుంది. తగినంత రక్త ప్రసరణ లేకుండా మూత్రపిండాలు రక్తం నుండి విషాన్ని ఫిల్టర్ చేయలేవు. ఈ రకమైన మూత్రపిండ వైఫల్యం సాధారణంగా తగ్గిన రక్త ప్రవాహం కారణాన్ని గుర్తించిన తర్వాత నయమవుతుంది.
• తీవ్రమైన అంతర్గత మూత్రపిండ వైఫల్యం: తీవ్రమైన అంతర్గత మూత్రపిండ వైఫల్యం భౌతిక ప్రభావం లేదా ప్రమాదం వంటి మూత్రపిండాలకు ప్రత్యక్ష గాయం నుండి సంభవించవచ్చు. ఇతర కారణాలలో టాక్సిన్ ఓవర్‌లోడ్ మరియు ఇస్కీమియా ఉన్నాయి, ఇది మూత్రపిండాలకు ఆక్సిజన్ లేకపోవడం. తీవ్రమైన రక్తస్రావం, షాక్, మూత్రపిండ రక్తనాళాల అడ్డంకి మరియు గ్లోమెరులోనెఫ్రిటిస్, మీ మూత్రపిండాలలోని చిన్న రక్తనాళాలు ఎర్రబడిన పరిస్థితి కారణంగా ఇస్కీమియా సంభవించవచ్చు.
• దీర్ఘకాలిక ప్రీరినల్ మూత్రపిండ వైఫల్యం: మూత్రపిండాలకు తగినంత రక్తం ఎక్కువ కాలం ప్రవహించనప్పుడు, మూత్రపిండాలు కుంచించుకుపోయి.. తమ పని చేసే సామర్థ్యాన్ని కోల్పోతాయి.
• దీర్ఘకాలిక అంతర్గత మూత్రపిండ వైఫల్యం: అంతర్గత మూత్రపిండ వ్యాధి కారణంగా మూత్రపిండాలకు దీర్ఘకాలిక నష్టం జరిగినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది. తీవ్రమైన రక్తస్రావం లేదా ఆక్సిజన్ లేకపోవడం వంటి మూత్రపిండాలకు ప్రత్యక్ష గాయం నుండి అంతర్గత మూత్రపిండ వ్యాధి అభివృద్ధి చెందుతుంది.
• దీర్ఘకాలిక పోస్ట్-రీనల్ మూత్రపిండ వైఫల్యం: మూత్ర నాళం దీర్ఘకాలిక అడ్డంకి మూత్రవిసర్జనను నిరోధిస్తుంది. ఇది ఒత్తిడి, చివరికి మూత్రపిండాలు దెబ్బతింటుంది.

మూత్రపిండాల వైఫల్య లక్షణాలు

ప్రారంభ దశ మూత్రపిండ వైఫల్యం తరచుగా గుర్తించదగిన లక్షణాలను కలిగించదు. సెంటర్స్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ (CDC) విశ్వసనీయ మూలం ప్రకారం, దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి ఉన్నవారిలో 90 శాతం మందికి అది ఉన్నట్లు తెలియదు.

మూత్రపిండ వ్యాధి ఉత్పన్నం అవుతున్న సమయంలో ఏర్పడే లక్షణాలు:

• తగ్గిన మొత్తం ఉండని మూత్ర విజర్జన
• నీటి వ్యర్థాలను తొలగించడంలో మూత్రపిండాల వైఫల్యం వల్ల ద్రవాలు నిలుపుకోవడం వల్ల మీ కాళ్లు, చీలమండలు, పాదాల వాపు
• అకారణ శ్వాసలోపం
• అధిక మగత లేదా అలసట
• నిరంతర వికారం
• గందరగోళం
• మీ ఛాతీలో నొప్పి లేదా ఒత్తిడి
• మూర్ఛలు
• కోమా

కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ హెచ్చరిక సంకేతాలు

చాలా మందికి మూత్రపిండాల వ్యాధులు ఉండవచ్చు. వ్యాధి ముదిరే వరకు తేడా లేదు. అందుకే కిడ్నీ వ్యాధిని తరచుగా ‘సైలెంట్ కిల్లర్’ అంటారు. చాలా మంది ప్రజలు తమ రక్తపోటు, షుగర్ మరియు కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను క్రమం తప్పకుండా తనిఖీ చేస్తున్నప్పటికీ, ఇవి మూత్రపిండాల వ్యాధులను బహిర్గతం చేయకపోవచ్చు. కచ్చితమైన రోగ నిర్ధారణ పరీక్షలు చేస్తేనే అసలు విషయం బయటపడుతుంది. అయినప్పటికీ, మూత్రపిండాల వ్యాధికి ముందస్తు హెచ్చరిక సంకేతాలు ఇలా కనిపిస్తాయి.

• అలసట: మీరు ఏమీ చేయకుండా అలసిపోతే, అంతర్లీన ఆరోగ్య సమస్య ఉందని సూచిస్తుంది. ఇది కిడ్నీ వ్యాధికి కూడా సంకేతం.
• ఆకలి లేకపోవడం: మీరు ఆకలితో లేకుంటే లేదా తినలేకపోతే ఇది కూడా ఒక సంకేతం. సాధారణంగా, కిడ్నీ వ్యాధి ఉన్నవారిలో ఈ లక్షణం కనిపిస్తుంది.
• ఉబ్బిన పాదాలు: ఇవి కూడా కిడ్నీ వ్యాధికి సంబంధించిన కొన్ని సాధారణ లక్షణాలు. ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఈ లక్షణాలను విస్మరించవద్దు.
• బోద కళ్ళు: ఉబ్బిన కళ్ళు అంటే మీకు కిడ్నీ వ్యాధి ఉందని అర్థం.
• పొడి, దురద చర్మం: మూత్రపిండాల పనితీరు క్షీణించడం వల్ల శరీరంలో టాక్సిన్స్ పేరుకుపోతాయి. ఇది పొడి చర్మంకు దారితీస్తుంది. చికాకు మరియు దురద. చర్మం నుంచి దుర్వాసన కూడా వస్తుంది.
• మూత్ర విసర్జన ఫ్రీక్వెన్సీలో మార్పులు: మీరు మూత్రవిసర్జనను తగ్గించినట్లయితే లేదా తరచుగా మూత్రవిసర్జన చేయవలసి వచ్చినట్లయితే, ముఖ్యంగా రాత్రిపూట ఇలాంటి పరిస్థితులు ఉత్పన్నమయితే కిడ్నీల పనితీరు తెలుసుకునేందుకు పరీక్ష చేయించుకోవడం మంచిది.
• అధిక రక్త పోటు: అధిక రక్తపోటు కూడా మూత్రపిండాల వ్యాధికి సంకేతం. హైపర్‌టెన్షన్ ఉన్న ఎవరైనా అనుమానం ఉంటే కిడ్నీ వ్యాధి పరీక్ష చేయించుకోవాలి.

మూత్రం రంగుతో కిడ్నీ వైఫల్యం కనిపెట్టవచ్చు:

మూత్రం రంగు శరీర ఆరోగ్యానికి ఒక చిన్న సంకేతం. మూత్రపిండాలకు నష్టం జరిగే వరకు.. మూత్రపిండాల పనితీరు స్థితి బాగానే ఉంటుంది. దీంతో కిడ్నీలకు నష్టం చేకూరుతున్న విషయం తెలియదు. అయినప్పటికీ, మూత్రం రంగు మార్పులు కొన్ని సమస్యలకు హెచ్చరిక సంకేతం కావచ్చు.

• స్పష్టమైన లేత పసుపు: స్పష్టమైన లేత పసుపు మూత్రం మీరు బాగా హైడ్రేట్ గా ఉన్నారని సూచిస్తుంది.
• ముదురు పసుపు లేదా కాషాయం: మీరు ఎక్కువగా డీహైడ్రేటడ్ అయినప్పుడు నీరు త్రాగడానికి ప్రయత్నించండి, ముదురు సోడాలు, టీ, కాఫీలు తగ్గించండి.
• నారింజ రంగు: ఇది డీహైడ్రేషన్ కు సంకేతం లేదా మీ రక్తప్రవాహంలో పిత్తానికి సంకేతం కావచ్చు. కిడ్నీ వ్యాధి దీనికి సంబంధం లేదు.
• గులాబి, ఎరుపు: పింక్, లేత ఎరుపు రంగు మూత్రంలో రక్తం ఉండవచ్చు. ఇది దుంపలు లేదా స్ట్రాబెర్రీలు వంటి కొన్ని ఆహారాల వల్ల కూడా సంభవించవచ్చు.
• నురుగు: అధిక బుడగలు ఉన్న మూత్రంలో ప్రోటీన్ చాలా ఉందని సంకేతం. మూత్రంలో ప్రోటీన్లు మూత్రపిండ వ్యాధికి సంకేతం.

రోగనిర్ధారణ పరీక్షలు

మూత్రపిండాల వైఫల్యాన్ని నిర్ధారించడానికి వైద్యులు అనేక పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. అత్యంత సాధారణ పరీక్షలలో ఇవి:

• మూత్ర విశ్లేషణ: వైద్యులు రోగి మూత్రంలో చిందించే విలక్షణమైన ప్రోటీన్ లేదా చక్కెరతో సహా ఏదైనా అసాధారణమైన దాని కోసం పరీక్షించడానికి మూత్ర నమూనాను తీసుకోవచ్చు. ఎరుపు, తెల్ల రక్త కణాలు, అధిక స్థాయి బ్యాక్టీరియా, సెల్యులార్ కాస్ట్‌లు అని పిలువబడే అధిక సంఖ్యలో ట్యూబ్ ఆకారపు కణాల కోసం మూత్ర అవక్షేప పరీక్షను కూడా నిర్వహించవచ్చు.
• మూత్ర పరిమాణం కొలతలు: మూత్రపిండ వైఫల్యాన్ని నిర్ధారించడంలో సహాయపడే సరళమైన పరీక్షలలో మూత్ర విసర్జనను కొలవడం ఒకటి. ఉదాహరణకు, తక్కువ మూత్రవిసర్జన మూత్రపిండ వ్యాధి మూత్ర విసర్జన అడ్డంకి కారణంగా ఉందని సూచించవచ్చు, ఇది బహుళ అనారోగ్యాలు లేదా గాయాల వల్ల సంభవించవచ్చు.
• రక్త నమూనాలు: రక్తంలో యూరియా నైట్రోజన్, క్రియేటినిన్ వంటి పదార్థాలను కొలవడానికి రక్త పరీక్షలను ఆదేశించవచ్చు. దీంతో మూత్రపిండాల ద్వారా ఫిల్టర్ చేయబడిన తరువాత రక్తంలో వీటి స్థాయిలు తెలుసుకునేందుకు దోహదపడుతుంది. తద్వార రక్తంలో వేగవంతమైన విష వ్యర్థాల పెరుగుదల తీవ్రంగా ఉన్న పక్షంలో కిడ్నీ వైఫల్యంగా నిర్థారిస్తారు.
• ఇమేజింగ్: అల్ట్రాసౌండ్‌లు, ఎమ్మారైలు, సిటీ స్కాన్‌లు వంటి పరీక్షలు నిర్వహించి కిడ్నీలలో ఉన్న అడ్డంకులు, ఇతర సమస్యలను గుర్తించడానికి సిఫార్సు చేస్తారు. దీంతో మూత్రపిండాలు, మూత్ర నాళాల చిత్రాలను వైద్యులు పరిశీలిస్తారు.
• కిడ్నీ కణజాల నమూనా: కణజాల నమూనాలు అసాధారణ డిపాజిట్లు, మచ్చలు లేదా అంటు జీవుల కోసం పరీక్షించబడతాయి. కణజాల నమూనాను సేకరించడానికి వైద్యుడు కిడ్నీ బయాప్సీ పరీక్షను సిఫార్సు చేస్తారు.

కిడ్నీ వైఫల్యాల చికిత్స:

మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి అనేక చికిత్స ఎంపికలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. రోగికి ఏది అవసరమైన చికిత్స అని వైద్యుడు భావిస్తే దానినే సిఫార్సు చేస్తారు. మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి కారణం, దశలపై ఈ పరీక్షలు ఆధారపడి ఉంటాయి.

డయాలసిస్

డయాలసిస్ యంత్రాన్ని ఉపయోగించి రక్తాన్ని ఫిల్టర్ చేసి శుద్ధి చేస్తుంది. యంత్రం మూత్రపిండాల పనితీరును నిర్వహిస్తుంది. డయాలసిస్ రకాన్ని బట్టి, మీరు పెద్ద యంత్రం లేదా పోర్టబుల్ కాథెటర్ బ్యాగ్‌కి కనెక్ట్ చేయబడతారు. డయాలసిస్‌ నిర్వహించే వ్యక్తులు తక్కువ పొటాషియం, తక్కువ ఉప్పు ఉన్న ఆహారాన్ని తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. డయాలసిస్ మూత్రపిండాల వైఫల్యాన్ని నయం చేయదు, కానీ మీరు క్రమం తప్పకుండా షెడ్యూల్ చేసిన చికిత్సలకు వెళితే అది మీ జీవిత కాలాన్ని తప్పక పొడిగిస్తుంది.

కిడ్నీ మార్పిడి

మూత్రపిండ మార్పిడి: మార్పిడి చేయబడిన మూత్రపిండము పూర్తిగా పని చేయగలదు, కాబట్టి మీకు ఇకపై డయాలసిస్ అవసరం లేదు. అయితే మీ బ్లడ్ గ్రూప్ కు చెందిన శరీర తత్వము అనుకూలంగా ఉండే దాత లభించడం చాలా కష్టంతో కూడిన పని. ఒక వేళ సమీప బంధువుల్లో ఎవరో ఒకరు ముందుకువస్తే మాత్రం ప్రక్రియ వేగవంతంగా పూర్తిచేస్తారు. కిడ్నీ మార్పిడి శస్త్రచికిత్స అందరికీ సరైన చికిత్స ఎంపిక కాకపోవచ్చు. శస్త్రచికిత్స విఫలమయ్యే అవకాశం కూడా ఉంది. మీ శరీరం కొత్త కిడ్నీని తిరస్కరించకుండా నిరోధించడానికి.. శస్త్రచికిత్స తర్వాత రోగనిరోధక శక్తిని తగ్గించే మందులు తీసుకోవాలి. ఈ మందులు వాటి స్వంత దుష్ప్రభావాలను కలిగి ఉంటాయి, వాటిలో కొన్ని తీవ్రమైనవి కావచ్చు. ఇక మీకు మూత్రపిండాన్ని దానం చేసేందుకు ముందకు వచ్చిన వ్యక్తి అలవాట్లపై కూడా వైద్యునితో మాట్లాడండి.

జీవనశైలి మార్పులు

మద్యపానం తగ్గించాలి. సాధ్యమైతే పూర్తిగా మానేయడం ఉత్తమం. ఆహార మార్పులు చేయడం వలన మీ కిడ్నీ వైఫల్యం మరింత తీవ్రమైన వ్యాధిగా మారకుండా నిరోధించవచ్చు. కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ వ్యక్తులు మద్యపానం తాగితే, కిడ్నీలపై పనిభారం అధికమై ఒత్తిడి పెరుగుతుంది. ఫలితంగా ఇప్పటికే పని చేసే దానికంటే ఎక్కువగా కిడ్నీలు పని చేయవలసి వస్తుంది. దీంతో మద్యాపానాన్ని రక్తం నుండి ఫిల్టర్ చేయడంలో కిడ్నీలు వైఫల్యం చెందుతాయి. దీనిని రక్తం నుండి ఫిల్టర్ చేయడానికి డయాలసిస్ పైనే ఆధారపడాల్సి వస్తుంది. దీంతో దాని ప్రభావాలను అనుభవించాల్సి వస్తుంది.

మద్యపానంలో అధికమొత్తంలో ఫాస్పరస్ ఉంటుంది. దీనిని మూత్రపిండాలు ఫిల్టర్ చేయలేకపోతే తీవ్రమైన గుండె సమస్యలతో పాటు ప్రాణంతకంగా కూడా మారే ప్రమాదం పోంచిఉంది. చివరి దశ మూత్రపిండ వైఫల్యంలో ఉన్నట్లయితే, మీరు మద్యం తీసుకోకపోవడం ఉత్తమం. లేదా తీసుకోవాలంటే మీ వైద్యుడిని అడిగితే ఎన్నాళ్లకు ఓ సారి ఎంత చోప్పున తీసుకోవాలో ఆయనే సూచిస్తారు.

ఆహారంలో మార్పులు

కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్‌తో బాధపడేవారికి ప్రత్యేకమైన ఆహారం లేదు. వీరు తినే దానికి సంబంధించిన మార్గదర్శకాలు తరచుగా వీరు ఉన్న మూత్రపిండ వ్యాధి దశ, మొత్తం ఆరోగ్యంపై ఆధారపడి ఉంటాయి. కొన్ని సిఫార్సులు వీటిని కలిగి ఉండవచ్చు:

• ఉప్పు, పొటాషియం పరిమితం: ఈ రెండు పోషకాలను ఎంత మోతాదులో తీసుకుంటున్నారో ట్రాక్ చేయండి. సోడియం (ఉప్పు), పొటాషియం రెండింటినీ రోజుకు 2,000 మిల్లీగ్రాముల కంటే తక్కువ తీసుకోవాలి.
• భాస్వరం పరిమితం చేయడం: సోడియం,పొటాషియం తరవాత, ఆహారంలో భాస్వరం పరిమాణాన్ని పరిమితం చేయడం మంచిది. రోజులో 1,000 మిల్లీగ్రాముల కంటే తక్కువ ఉండేందుకు ప్రయత్నించండి.
• ప్రోటీన్ మార్గదర్శకాలను అనుసరించడం: ప్రారంభ, మితమైన మూత్రపిండ వ్యాధిలో, ప్రోటీన్ వినియోగాన్ని తగ్గించుకోవచ్చు. చివరి దశలో మూత్రపిండ వైఫల్యంలోని వారు వైద్యుడి సిఫార్సులను బట్టి ఎక్కువ ప్రోటీన్ తినవచ్చు. ఈ సాధారణ మార్గదర్శకాలకు మించి, మూత్రపిండ వ్యాధి ఉన్నట్లయితే కొన్ని ఆహారాలకు దూరంగా ఉండమని మీ వైద్యుడు మీకు సూచిస్తారు.