షెల్ అంటే కవచం.. ఫిష్ అంటే చేప.. కవచంలో ఉండే చేపల రకమే షెల్ ఫిష్ అంటారు. షెల్ ఫిష్ అంటే తన చుట్టూ కవచాన్ని ఏర్పర్చుకుని వాటిలో జీవనం సాగించే ఓ రకం చేపలు. ఈ రకంలో రొయ్యలు, పీత మరియు ఎండ్రకాయలు వంటి సీఫుడ్ వస్తాయి. కాగా, షెల్ ఫిష్ తినడం వల్ల అనేక అరోగ్య ప్రయోజనాలు కూడా ఉన్నాయి. ఇవి మీ మెదడు మరియు గుండెకు మంచిది, అయితే ఈ సమూహంలోని ఆహారాలు అలెర్జీ కారకాన్ని కూడా కలిగి ఉండటం సర్వసాధారణం.
షెల్ ఫిష్ జాబితా కిందకు వచ్చే అన్ని నీటి జీవులను ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజలు శతాబ్దాలుగా తింటున్నారు. ఇవి లీన్ ప్రోటీన్, ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు మరియు ఖనిజాలతో సమృద్ధిగా ఉంటాయి. క్రమం తప్పకుండా షెల్ ఫిష్ తినడం మీ రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడం నుంచి బరువు తగ్గడం వరకు పలువురుకి పలు రకాలుగా అరోగ్య ప్రయోజనాన్ని అందిస్తుంది. వీటిలో ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాలు, విటమిన్ B12, జింక్ వంటి విటమిన్లు, ఖనిజాలు ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, షెల్ ఫిష్ అత్యంత సాధారణ ఆహార అలెర్జీ కారకాలలో ఒకటి, మరియు కొన్ని రకాల్లో కలుషితాలు మరియు భారీ లోహాలు ఉండవచ్చు. ఈ వ్యాసంలో వివిధ రకాల షెల్ ఫిష్ లు, వాటి పోషణ, ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు మరియు సాధ్యమయ్యే ప్రమాదాలను ఓ సారి పరిశీలిద్దామా.!
షెల్ ఫిష్ రకాలు
షెల్ ఫిష్ అనేది నీటిలో నివసించే ప్రాణి మాత్రమే కాదు.. వాటి చుట్టూ షెల్ వంటి కవచాన్ని ఏర్పర్చుకున్న జీవులు. ఇవి తమ శరీరాన్ని షెల్ లాంటి బాహ్య భాగంతో కలిగి ఉంటాయి. వాటిని రెండు సమూహాలుగా విభజించవచ్చు: క్రస్టేసియన్లు మరియు మొలస్క్లు. క్రస్టేసియన్లలో రొయ్యలు, క్రేఫిష్, పీత మరియు ఎండ్రకాయలు ఉన్నాయి, అయితే క్లామ్స్, స్కాలోప్స్, గుల్లలు మరియు మస్సెల్స్ మొలస్క్‌ల క్యాటగిరిలోకి వస్తాయి. చాలా షెల్ ఫిష్ లు ఉప్పునీటిలో నివసిస్తాయి, అయితే పేరు మంచినీటిలో కనిపించే జాతులను కూడా సూచిస్తుంది.
షెల్ ఫిష్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా చేపల మార్కెట్లు మరియు రెస్టారెంట్లలో లభిస్తుంది, అయితే కొన్ని ప్రాంతాలు కొన్ని జాతులకు ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఉదాహరణకు, అమెరికా దేశ ఈశాన్య ప్రాంతంలో ఎండ్రకాయలు ఒక ప్రసిద్ధ ఆహారం, అయితే రొయ్యలు దేశంలోని దక్షిణాది నుండి వంటలలో ప్రధానమైనవి. చాలా రకాల షెల్ ఫిష్ లను ఆవిరిలో ఉడికించి, కాల్చిన లేదా వేయించి తింటారు. కొన్ని షెల్ ఫిష్ లను ఉదాహరణకు గుల్లలు మరియు క్లామ్స్ వంటివి – పచ్చిగా లేదా పాక్షికంగా ఉడికించి తినవచ్చు. వాటి రుచి తీపి నుండి ఉప్పునీరు వరకు, సూక్ష్మం నుండి సున్నితమైన వరకు ఉంటుంది. అయితే వాటి రకాన్ని బట్టి, మరియు వండి వార్చే విధానాన్ని, పద్దతిని బట్టి రుచి మారుతుంది.
షెల్ ఫిష్‌లు పోషకాహార పవర్‌హౌస్‌లు
షెల్ ఫిష్‌లు వాటిలో అనేక పోషకాలతో పాటు ఖనిజాలను కూడా నిక్షిప్తం చేసుకుంటాయి. వీటిలో కేలరీలు తక్కువ మరియు లీన్ ప్రోటీన్, ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు ఎక్కువ. అంతేకాదు షెల్ ఫిష్‌లు అనేక సూక్ష్మపోషకాల యొక్క గొప్ప మూలాలు కూడా ఉన్నాయి.
వివిధ రకాల షెల్ ఫిష్ ల యొక్క 3-ఔన్స్ (85-గ్రామ్)లలో లభించే పోషకాహారం ఇది:
| రకం | కేలరీలు | ప్రోటీన్ | కొవ్వు |
| రొయ్యలు | 72 | 17 గ్రాములు | 0.43 గ్రాములు |
| క్రేఫిష్ (గాజురొయ్య) | 65 | 14 గ్రాములు | 0.81 గ్రాములు |
| పీత | 74 | 15 గ్రాములు | 0.92 గ్రాములు |
| ఎండ్రకాయలు | 64 | 14 గ్రాములు | 0.64 గ్రాములు |
| గుల్లలు | 73 | 12 గ్రాములు | 0.82 గ్రాములు |
| స్కాలోప్స్ | 59 | 10 గ్రాములు | 0.42 గ్రాములు |
| అల్చిప్పలు | 69 | 8 గ్రాములు | 2 గ్రాములు |
| మస్సెల్స్ (కల్లికాయ) | 73 | 10 గ్రాములు | 1.9 గ్రాములు |
షెల్ ఫిష్‌ల‌లోని కొవ్వు చాలా వరకు ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాల రూపంలో ఉంటుంది. కాగా ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాలు మెదడు మరియు గుండె ఆరోగ్యానికి చాలా మేలు చేస్తాయి. గుండె, మెదడు అరోగ్యాలను పరిరక్షించడంతో పాటు ఇవి ఆయా అవయవాల రుగ్మతలను కూడా మెరుగుపర్చే ప్రయోజనాలను అందిస్తాయి. ఇంకా ఏమిటంటే, షెల్ ఫిష్ లో ఐరన్, జింక్, మెగ్నీషియం మరియు విటమిన్ బి12 పుష్కలంగా ఉన్నాయి. ఇవి మానవ శరీరంలో ముఖ్యమైన పాత్రలను కలిగి ఉంటాయి. ఉదాహరణకు, 3 ఔన్సులు (85 గ్రాములు) గుల్లలు దాదాపు 100 శాతం రోజువారీ విలువ (DV) జింక్‌ని కలిగి ఉంటాయి. షెల్ ఫిష్ ఆవిరిలో లేదా కాల్చినప్పుడు చాలా పోషకమైనది అని గుర్తుంచుకోండి. బ్రెడ్ లేదా వేయించిన షెల్ ఫిష్ లో అదనపు కేలరీలు, శుద్ధి చేసిన పిండి పదార్థాలు, జోడించిన ఉప్పు మరియు ఇతర అనారోగ్య పదార్థాలు ఉండవచ్చు.
సంభావ్య ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు
షెల్ ఫిష్‌ల‌లో లభించే పోషకాలతో పాటు విటమిన్ బి 12, మెగ్నీషియం, జింక్, ఐరన్, సహా యాంటీఅక్సిడెంట్లు, యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ లక్షణాలు, యాంటి మైక్రోబియల్ గుణాలు అనేక సంభావ్య అరోగ్య ప్రయోజనాలను కూడి ఉన్నాయని చెప్పడంలో అతిశయోక్తి కాదు. ఇవి కంటి ఆరోగ్యానికి, చర్మ అరోగ్యానికి, బరువు నిర్వహణకు, గుండె అరోగ్యానికి, మెదడు మెరుగుపర్చడంతో పాటు రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపోందించేందుకు కూడా ఉత్తమమైనవి.
-
షెల్ ఫిష్ తో బరువు నిర్వహణ:
షెల్ ఫిష్ లో కేలరీలు తక్కువగా ఉండటంతో పాటు లీన్ ప్రోటీన్, ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు అధికంగా ఉన్న కారణంగా ఇవి బరువు నిర్వహణకు అద్భుతంగా పనిచేస్తాయి. బరువు తగ్గడానికి ప్రయత్నించే వ్యక్తులకు షెల్ ఫిష్ తినడం అద్భుతమైన ఆహార ఎంపికని చెప్పవచ్చు. ప్రోటీన్ అధికంగా ఉండే ఆహారాలు నిత్యం కడుపును నిండుగా ఉన్న భావనను కల్పిస్తుంది మరియు సంతృప్తిగా ఉంచుతాయి. ఇది అధిక కేలరీలను తినకుండా నిరోధించడంతో పాటు బరువు తగ్గడానికి లేదా నిర్వహించడానికి కూడా సహాయపడుతుంది. ఇంకా వాటిలోని ఒమేగా-3 ఫ్యాటీ యాసిడ్ కంటెంట్ కారణంగా, చేపలు ఇతర అధిక-ప్రోటీన్ ఆహారాల కంటే ఎక్కువ సంపూర్ణత్వం మరియు బరువు తగ్గడానికి సహాయపడతాయి. అధిక బరువు ఉన్న పెద్దలపై జరిగిన ఒక అధ్యయనంలో, ఆహారంలో తక్కువ ఒమేగా -3 తినే వారి కంటే ఎక్కువ ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు తినేవారు క్యాలరీ-నిరోధిత ఆహారం తీసుకునే వారు తర్వాత గణనీయంగా నిండినట్లు భావించారు.
-
గుండె ఆరోగ్యాన్ని ప్రమోట్ చేయవచ్చు
షెల్ ఫిష్‌ల‌లోని మెండైన పోషకాలు గుండె అరోగ్యానికి పథిలంగా పరిరక్షిస్తాయి. వీటిలోని ఒమేగా-3 ఫ్యాటీ యాసిడ్‌లు, విటమిన్ బి12 సహా గుండె ఆరోగ్యాన్ని పెంపొందించే పోషకాలు నిండుగా ఉన్నాయి. అనేక అధ్యయనాలు చేపలు మరియు షెల్ ఫిష్ నుండి ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాలను తినడం వల్ల గుండె జబ్బులు వచ్చే ప్రమాదం తక్కువగా ఉంటుందని పేర్కోన్నాయి. ఒమేగా-3లు యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ ఎఫెక్ట్‌లను కలిగి ఉండటమే దీనికి కారణం.
చైనాలోని 18,244 మంది ఆరోగ్యవంతమైన పురుషులపై జరిపిన ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, వారానికి 7 ఔన్సుల (200 గ్రాములు) కంటే ఎక్కువ ఒమేగా-3-రిచ్ షెల్ ఫిష్ తినే వారు వారానికి 50 గ్రాముల మేర షెల్ ఫిష్ తినేవారితో పోల్చితే (1.74 ఔన్సుల కంటే తక్కువ) గుండెపోటుతో చనిపోయే అవకాశం 59 శాతం తక్కువగా ఉందని కనుగొన్నారు. ఇంకా, విటమిన్ B12 యొక్క తగినంత తీసుకోకపోవడం హోమోసిస్టీన్ యొక్క అధిక రక్త స్థాయిలతో ముడిపడి ఉంది, ఇది మీ గుండె జబ్బుల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. అందువల్ల, విటమిన్ బి 12 అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినడం వల్ల గుండె జబ్బులు రాకుండా కాపాడుకోవచ్చు.
-
మెదడుకు మంచిది
గుండెకు మంచి చేసే షెల్ ఫిష్ లోని అదే పోషకాలు మెదడు ఆరోగ్యాన్ని కూడా చక్కగా పరిరక్షిస్తాయని చెప్పడంలో ఎంతమాత్రం సందేహం లేదు. ఎందుకంటే మెదుడుతో పాటు గుండె అరోగ్యానికి కూడా మేలు చేసే ముఖ్యమైన పోషకాలు ఒక్కటే. నిజానికి, అనేక అధ్యయనాలు విటమిన్ B12 మరియు ఒమేగా-3 యొక్క తగినంత రక్త స్థాయిలను పిల్లలలో మెదడు అభివృద్ధికి మరియు పెద్దలలో ఆరోగ్యకరమైన మెదడు పనితీరుతో సమస్యలకు ప్రమాద కారకాలుగా గుర్తించాయి. కొన్ని పరిశోధనలు విటమిన్ B12 మరియు ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాలు మెదడు ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఒకదానికొకటి కార్యకలాపాలను మెరుగుపరుస్తాయని సూచిస్తున్నాయి. తేలికపాటి మానసిక బలహీనత ఉన్న 168 మంది వృద్ధులలో ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, తక్కువ స్థాయిలతో పోలిస్తే ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాల రక్త స్థాయిలు ఎక్కువగా ఉన్నవారిలో B విటమిన్లు మెదడు సమస్యల పురోగతిని మందగించాయి.
-
షెల్ ఫిష్ లలో రోగనిరోధక శక్తిని పెంచే పోషకాలు:
శరీరం యొక్క రోగనిరోధక రక్షణను రూపొందించే కణాలను అభివృద్ధి చేయడానికి అవసరమయ్యే ఖనిజం జింక్. ఇది ఓ వైపు కణాల అభివృద్దికి దోహదపడుతూనే మరోవైపు యాంటీఆక్సిడెంట్‌గా కూడా పనిచేస్తుంది, వాపు నుండి నష్టం జరగకుండా కాపాడుతుంది. 90 ఏళ్లు పైబడిన 62 మంది ఆరోగ్యవంతమైన పెద్దలపై జరిపిన ఒక అధ్యయనంలో జింక్ లోపం కొన్ని రోగనిరోధక కణాల పనితీరును మందగించడంలో సంబంధం కలిగి ఉందని కనుగొన్నారు. క్రమం తప్పకుండా షెల్ ఫిష్ తినడం వల్ల అందులోనూ ముఖ్యంగా గుల్లలు, చిప్పలు, కల్లికాయలు, ఎండ్రకాయలు మరియు పీతలు తినడం వల్ల వారి జింక్ స్థితి మెరుగపడటంతో పాటు మొత్తం రోగనిరోధకత పనితీరును మెరుగుపడిందని అధ్యయనాలు పేర్కొన్నాయి.
షెల్ ఫిష్‌ల వల్ల సాధ్యమైయ్యే ప్రతికూలతలు
షెల్ ఫిష్‌లుథ ఏ రకం తీసుకున్నా అవి చాలా పోషకాలతో నిండినవని స్పష్టమైంది. అయితే ఇందులోని విటమిన్లు, ఖనిజాలు, సంభావ్య అరోగ్య ప్రయోజనాలు తెలియడం వల్ల వాటినే ఓ పట్టు పడదాం అనుకునే వారు ఓ క్షణం అలోచించాలి. ఎందుకంటే వీటిని తినడం వల్ల కొన్ని ప్రతికూలతలు కూడా ఏర్పడే అవకాశాలు ఉన్నాయి.
-
హెవీ మెటల్ సంచితం:
షెల్ ఫిష్ పాదరసం లేదా కాడ్మియం వంటి వాటి పరిసరాల నుండి భారీ లోహాలను కూడబెట్టుకోవచ్చు. అయితే ఈ భారీ లోహాలను విసర్జన ద్వారా బయటకు వెళ్లవు. కాలక్రమేణా, ఇవి శరీరంలో నిల్వ ఉండటం.. మిగతా లోహాలతో ఇవి కలవడం వల్ల సమ్మేళనాల నిర్మాణం ఏర్పడి అవయవ నష్టం మరియు ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలకు దారి తీస్తుంది. కొన్ని ప్రాంతాల్లో షెల్ ఫిష్ లో కాడ్మియం స్థాయిలు ఉండవచ్చని ఒక అధ్యయనం కనుగొంది. అందులోనూ ఇది మానవులు తీసుకోవడానికి సిఫార్సు చేయబడిన రోజువారీ పరిమితి కంటే రెండు రెట్లు ఎక్కువ. షెల్ ఫిష్ లో పాదరసం కూడా ఉండవచ్చు, కానీ సాధారణంగా పెద్ద చేపల కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. పెద్దలు 3–5 ఔన్సుల (85–140 గ్రాములు) తక్కువ పాదరసం కలిగిన చేపలను వారానికి రెండుసార్లు తినాలని ఫుడ్ డెవెలప్ మెంట్ అథారిటీ (ఎఫ్డీఏ) సిఫార్సు చేస్తోంది. వారానికి తినే షెల్ ఫిష్ మొత్తం సమానంగా లేదా అంతకంటే తక్కువగా ఉంటే, భారీ లోహాలు ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు.
-
ఆహారం వల్ల కలిగే అనారోగ్యం:
కలుషితమైన షెల్ ఫిష్ తినడం వల్ల అనారోగ్యం బారిన పడటం తప్పదు. షెల్ ఫిష్ కలుషితం కావడం వల్ల వాటితో వండే వంటకాలు కూడా కలుషితం కాబడతాయి. కాబట్టి ఇది ఫుడ్ పాయిజనింగ్ కు కూడా కారణం కావచ్చు. వాస్తవానికి, మొలస్క్‌ల క్యాటగిరికీ చెందిన క్లామ్స్, స్కాలోప్స్, గుల్లలు మరియు మస్సెల్స్ వంటివి 1973 నుండి 2006 వరకు అమెరికాలో ఆహార సంబంధిత అనారోగ్య కేసులలో 45 శాతం పైగా ఉన్నాయి. షెల్ ఫిష్ నుండి ఫుడ్ పాయిజనింగ్ బాక్టీరియా, వైరస్లు లేదా పరాన్నజీవుల వల్ల వాటి పరిసరాల నుండి పొందవచ్చు. వ్యాధికారక క్రిములు పచ్చి షెల్ ఫిష్ లలో అభివృద్ది చెందే ముప్పు కూడా ఉంది. అందువల్ల, షెల్ ఫిష్ ను ఆహారంగా ఎంపిక చేసుకునే ముందు వాటిని సరిగ్గా నిల్వ చేయడం మరియు ఉడికించడం అనేది జరిగిందా అని పరీక్షించిన తరువాత వాటితో చేసిన ఆహారం తీసుకోవాలి. ఇది వాటి ద్వారా వచ్చే అనారోగ్యాన్ని నివారించడానికి సమర్థవంతమైన మార్గం. గర్భిణీలు, పాలిచ్చే తల్లులు, వృద్ధులు, సరైన రోగనిరోధక వ్యవస్థ లేనివారు పచ్చి లేదా సరిగ్గా తయారు చేయని షెల్ ఫిష్ ను తినడం మానుకోవాలి.
-
అలెర్జీ ప్రతిచర్యలు
అగ్రరాజ్యం అమెరికాలోని మొదటి ఎనిమిది ఆహార అలెర్జీ కారకాలలో షెల్ ఫిష్ కూడా స్థానం సంపాదించుకుంది అంటే దాని సంభావ్య అలెర్జీ ప్రతిచర్యల గురించి మనం చెప్పుకోవాల్సిందే.
షెల్ ఫిష్ అలెర్జీ సాధారణంగా యుక్త వయస్సులో అభివృద్ధి చెందుతుంది కానీ బాల్యంలో కూడా సంభవించవచ్చు. షెల్ ఫిష్ కు అలెర్జీ ప్రతిచర్యల కారణంగా ఏర్పడే లక్షణాలు కూడా ఉన్నాయి. అవి
- వాంతులు మరియు విరేచనాలు
- కడుపు నొప్పి మరియు తిమ్మిరి
- గొంతు, నాలుక లేదా పెదవుల వాపు
- దద్దుర్లు
- శ్వాస ఆడకపోవుట
కొన్ని సందర్భాల్లో, షెల్ ఫిష్ అలెర్జీ ఉన్న వ్యక్తులు ప్రాణాంతక అనాఫిలాక్టిక్ షాక్‌ను అనుభవించవచ్చు, దీనికి తక్షణ చికిత్స అవసరం.
చివరగా..!
షెల్ ఫిష్ అంటే తమ బాహ్యాన్ని షెల్ వంటి కవచంలో దాచి జీవనం సాగించే సముద్రపు జీవులు. వీటిని క్రస్టేసియన్లు మరియు మొలస్క్లు అనే రెండు రకాలుగా విభజించవచ్చు. వీటిలో లీన్ ప్రోటీన్, ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు, పోషకాలు మరియు సూక్ష్మఖనిజాలతో లోడ్ చేయబడి ఉంటాయి. బరువు తగ్గడానికి, రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడానికి, మెదడు మరియు గుండె ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఈ పోషకాలు, ఖనిజాలు, అరోగ్యకర కొవ్వులు సహాయపడతాయి. అయినప్పటికీ, షెల్ ఫిష్ లో సాధ్యమయ్యే ప్రతికూలతలు కూడా ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా భారీ లోహా సమ్మేళనాలు, ఆహారం ద్వారా వచ్చే అనారోగ్యం మరియు అలెర్జీ ప్రతిచర్యలకు కారణం కావచ్చు. అయినప్పటికీ, షెల్ ఫిష్ అత్యంత ఆరోగ్యకరమైన వ్యక్తుల కోసం సమతుల్య ఆహారంలో పోషకమైన మరియు రుచికరమైన అదనంగా ఉంటుంది.