మన ఆరోగ్యం మన చేతుల్లోనే.. మన జీవనశైలితోనే మన ఆరోగ్యం. అంతేకాదు మన అలవాట్లే మన ఆనారోగ్యాలకు కారణాలు. చెడు వ్యసనాలకు తోడు మానసిక, శారీరిక ఒత్తిళ్లు మనల్ని కొలుకోనీయకుండా దెబ్బతీస్తాయన్నది కూడా వాస్తవం. మూడు పదులు వయస్సులోని యువకులకు కూడా ఆకస్మికంగా హార్ట్ స్ట్రోక్ వచ్చి అసుపత్రుల పాలవుతున్నారు. ఇక కొందరిలో గుండెకు బదులుగా వారి మెదడుపై ఆహారపు అలవాట్లు, జీవనశైలి ప్రభావం చూపుతున్నాయి. వీరిలో బ్రెయిన్ స్ట్రోక్ కు వారి అలవాట్లు దుష్ప్రభావాలు కారణం అవుతున్నాయి. బ్రెయిన్ స్ట్రోక్ ను పక్షవాతం అని కూడా అంటారు. పక్షవాతం వచ్చిన వారికి సకాలంలో వైద్యం అందించడం వల్ల మరణించే అవకాశాలు తక్కువగా ఉంటాయని వైద్యులు చెబుతున్నారు. అంతేకాదు వారి శరీరంలోని ఒక వైపు చచ్చబడి పోకుండా కూడా తక్షణ వైద్యసదుపాయం దూరం చేస్తుంది. ఒత్తిడి, ఆందోళన, ఆర్థిక సమస్యలు వంటి వివిధ కారణాల వల్ల మెదడు మొదట ప్రభావితమవుతుంది. మెదడు పనితీరు మందగిస్తే ముప్పు పొంచి ఉందని గ్రహించాలి.

మెదడులోని రక్తనాళం పగిలి రక్తస్రావం అయినప్పుడు లేదా మెదడుకు రక్త సరఫరాలో అడ్డంకులు ఏర్పడినప్పుడు స్ట్రోక్ సంభవిస్తుంది. చీలిక లేదా అడ్డుపడటం వలన మెదడు యొక్క కణజాలాలకు రక్తం మరియు ఆక్సిజన్ చేరకుండా నిరోధిస్తుంది. సెంటర్స్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ (CDC) వెలువరించిన విశ్వసనీయ సమాచారం మేరకు, యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో స్ట్రోక్ మరణానికి ప్రధాన కారణం. ప్రతి సంవత్సరం, 795,000 కంటే ఎక్కువ అమెరికన్ వాసులు బ్రెయిన్ స్ట్రోక్‌కు గురవుతున్నారు. ఆక్సిజన్ లేకుండా, మెదడు కణాలు, కణజాలం దెబ్బతింటాయి.. తద్వారా ఈ స్ట్రోక్ వచ్చిన వ్యక్తులు నిమిషాల్లో చనిపోతాయి.

స్ట్రోక్‌లలో మూడు ప్రాథమిక రకాలు ఉన్నాయి:

• ట్రాన్సియెంట్ ఇస్కీమిక్ అటాక్ (TIA) రక్తం గడ్డకట్టడాన్ని కలిగి ఉంటుంది, ఇది సాధారణంగా దాని స్వంతదానిపై తిరగబడుతుంది.
• ఇస్కీమిక్ స్ట్రోక్ అనేది ధమనిలో గడ్డకట్టడం లేదా ఫలకం వల్ల ఏర్పడే అడ్డంకిని కలిగి ఉంటుంది. ఇస్కీమిక్ స్ట్రోక్ యొక్క లక్షణాలు మరియు సమస్యలు TIA కంటే ఎక్కువ కాలం ఉండవచ్చు లేదా శాశ్వతంగా మారవచ్చు.
• హెమరేజిక్ స్ట్రోక్ మెదడులోకి ప్రవేశించే రక్తనాళం పగిలిపోవడం లేదా లీక్ కావడం వల్ల వస్తుంది.

బ్రెయిన్ స్ట్రోక్ సంభవించే ముందు ఇవే సంకేతాలు.. అదే FAST

ఎఫ్(F) – అంటే ముఖం (ముఖం).. ముఖంలో మార్పులు కనిపిస్తాయి. ముఖం ఒకవైపుకి వంగి ఉంటుంది.
ఏ(A) – అంటే భుజం (చేయి). బలహీనంగా కదలలేనిదిగా మారండి
ఎస్(S) – అంటే ప్రసంగం (స్పీచ్)..మాట్లాడటంలో ఇబ్బంది, అస్పష్టమైన మాటలు. సమాధానం కూడా చెప్పలేరు.
టి(T) – అంటే సమయం (సమయం). అత్యంత వేగంగా వైద్యసాయం అందేలా చేయడం.

ఇది ఒక నెల ముందు కనుగొనవచ్చు..

బ్రెయిన్ స్ట్రోక్ రావడానికి ఒక నెల ముందు లక్షణాలను గ్రహిస్తే ప్రాణాపాయం నుంచి బయటపడవచ్చు. ముఖ్యంగా ముఖం, కాళ్లు, చేతులు ఒకవైపు మాత్రమే తిమ్మిరిగా ఉంటాయి. కంటి చూపులో తేడా ఉంది. శ్వాసలో మార్పులు కనిపిస్తాయి. ఛాతీలో నొప్పి కనిపిస్తుంది. ఎక్కువ ఛాతీ నొప్పి అంటే స్ట్రోక్ వచ్చే అవకాశాలు ఎక్కువ అని గుర్తుంచుకోవాలి. ఈ సమయంలో, మీరు వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించి సరైన చికిత్స తీసుకోవాలి.

స్త్రీలలో కనిపించే మార్పులు

బ్రెయిన్ స్ట్రోక్‌తో బాధపడుతున్న మహిళలు తల వెనుక భాగంలో విపరీతమైన నొప్పిని అనుభవిస్తారు. కొన్నిసార్లు వారు స్పృహ కోల్పోతారు. స్త్రీల ప్రవర్తనలో మార్పు కనిపిస్తుంది. ఉన్నవి ఉన్నవి మరిచిపోయారు. వికారం మరియు వాంతులు. భ్రమగా కూడా అనిపిస్తుంది.

మరికొన్ని కారణాలు..

• అధిక రక్త పోటు
• మధుమేహం
• అధిక కొలెస్ట్రాల్
• సిగరెట్ తాగడం
• వ్యాయామం చేయడం లేదు
• ఊబకాయం
• ఆందోళనతో పాటు, కోవిడ్‌కు గురైన వారిలో మరియు కాలుష్యానికి గురైన వారిలో బ్రెయిన్ స్ట్రోక్ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.

అప్రమత్తత అవసరం:

ప్రతి సంవత్సరం, అగ్రరాజ్యంలో దాదాపు 800,000 మందికి స్ట్రోక్ వస్తుంది. అది ఎవరికైనా ఎప్పుడైనా రావచ్చు. ఎమర్జెన్సీ వైద్యం అందితే చాలా ఉపశమనం లభిస్తుంది.

• స్ట్రోక్ హెచ్చరిక సంకేతాలను తెలుసుకోండి, మీ కుటుంబ సభ్యులు, స్నేహితులకు కూడా తెలియజేయండి.
• మీకు ఏవైనా వైద్య పరిస్థితులు ఉంటే, వాటిని తెలియజేసేలా మెడికల్ బ్రాస్‌లెట్ ధరించండి. అందులో మీ అలెర్జీలు, మీరు తీసుకుంటున్న మందులు తెలియజేయండీ.
• మీ పిల్లలకు వేగవంతమైన పరీక్ష అందే వివరాలను తెలియజేయాలి, అలాగే 108కి కాల్ చేయడం, మీ చిరునామాను ఇవ్వడం, లక్షణాలను వివరించడం నేర్పించండి.

ఇవే నివారణలు.

• జీవనశైలిలో మార్పులు చేసుకోండి.
• ఆహారపు అలవాట్లు మార్చుకోవాలి.
• సిగరెట్ తాగడం మానుకోవాలి.
• ఫాస్ట్ ఫుడ్, జంక్ ఫుడ్ తినడం మానుకోండి.
• వెన్న, జున్నులాంటి పదార్థాలకు దూరంగా ఉంచాలి.
• ఊబకాయాన్ని నియంత్రిస్తాయి.