మూత్రం శరీరం విసర్జించే వ్యర్తం. అయితే ఇది మీ అరోగ్య పరిస్థితిని బట్టి తన రంగును మారుస్తుంది. ఈ విషయాన్ని చాలా మంది గమనించి ఉండవచ్చు. కొందరు మాత్రం గమనించక పోవచ్చు. సాధారణంగా ఎవరైనా జ్వరంతో బాధపడుతున్న సమయంలో ఈ విషయాన్ని గమనిస్తారు. మీకు ఏదేని అరోగ్య పరిస్థితి సంక్రమించిన క్రమంలో దానిని నిర్థారించుకోవడం కోసం వైద్యులు మీకు మూత్ర పరీక్షను సూచించినప్పుడు మీ మూత్రం రంగు మారడాన్ని చాలా మంది గమనిస్తుంటారు. ఇక శరీరం వేడి చేసిందని భావించిన క్రమంలో, అందులోనూ వేసవి కాలంలో చాలామంది తమ మూత్రం రంగు పసుపు వర్ణంగా వస్తుందని చెబుతుండవచ్చు. ఇలా అనేక సందర్భాలలో మీ మూత్రం మీతో మీ శరీరం గురించిన విషయాలను చెబుతుంది.

అయితే సాధారణంగా మూత్రం మీ ఆర్ద్రీకరణ స్థాయికి తగ్గట్టుగా రంగు మారుస్తుంటుంది. స్పష్టమైన (క్లియర్) మూత్రం నుండి నారింజ రంగుకు మూత్రం తన వర్ణాలను మారుస్తుంది, కానీ ఆహార వర్ణద్రవ్యాలు లేదా మందుల కారణంగా కూడా మారవచ్చు. నిర్దిష్ట రంగులు వైద్య సంరక్షణ అవసరమయ్యే పరిస్థితిని సూచిస్తాయి. వైద్యులు మీ మూత్రం యొక్క ప్రామాణిక రంగును “యూరోక్రోమి” (urochrome) గా సూచిస్తారు. మూత్రం సహజంగా పసుపు వర్ణద్రవ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది. మీరు హైడ్రేటెడ్‌గా ఉన్నప్పుడు, మీ మూత్రం లేత పసుపు రంగులో మరియు క్లియర్‌కు దగ్గరగా ఉంటుంది. ఒక వ్యక్తి నిర్జలీకరణానికి గురైనట్లయితే, వారి మూత్రం లోతైన కాషాయం లేదా లేత గోధుమ రంగులోకి మారవచ్చు. కొన్నిసార్లు, మూత్రం రంగు  తప్పనిసరిగా పరిష్కరించాల్సిన ఆరోగ్య పరిస్థితిని సూచిస్తుంది.

మూత్రం రంగు చార్ట్                         Urine color chart

కిందివి వివిధ మూత్ర రంగుల సారాంశం మరియు వాటి అర్థం. మరింత వివరంగా దిగువన ఉంది.

మూత్రం రంగులు                           Urine colors

మీరు తినే ఆహారం, మీ మందులు మరియు మీరు త్రాగే పానీయాలు, నీటిని బట్టి మూత్రం రంగులు మారుతూ ఉంటాయి. ఈ రంగులలో చాలా వరకు “విలక్షణమైన” మూత్రం ఎలా ఉంటుందో దాని వర్ణ పటంలో వస్తాయి, అయితే అసాధారణ మూత్రం రంగులు ఆందోళన కలిగించే సందర్భాలు ఉన్నాయి.

క్లియర్ మూత్రం   Clear urine:

స్పష్టమైన మూత్రం మీరు రోజువారీ సిఫార్సు చేసిన నీటి కంటే ఎక్కువగా తాగుతున్నారని సూచిస్తుంది. హైడ్రేటెడ్‌గా ఉండటం మంచిది, ఎక్కువ నీరు త్రాగడం వల్ల మీ శరీరంలోని ఎలక్ట్రోలైట్‌లు తగ్గుతాయి. అప్పుడప్పుడు స్పష్టంగా కనిపించే మూత్రం భయాందోళనలకు కారణం కాదు, కానీ ఎల్లప్పుడూ స్పష్టంగా ఉండే మూత్రం మీరు మీ నీటి తీసుకోవడం తగ్గించాల్సిన అవసరం ఉందని సూచిస్తుంది. స్పష్టమైన మూత్రం సిర్రోసిస్ మరియు వైరల్ హెపటైటిస్ వంటి కాలేయ సమస్యలను కూడా సూచిస్తుంది. మీరు పెద్ద మొత్తంలో నీటిని తీసుకోకపోతే మరియు స్పష్టమైన మూత్రాన్ని కలిగి ఉంటే, మీరు డాక్టర్తో మాట్లాడి మీ మూత్రాన్ని పరీక్షించుకోవాలి.

పసుపు నుండి కాషాయం రంగు మూత్రం    Yellowish to amber urine:

“సాధారణ” మూత్రం రంగు లేత పసుపు నుండి లోతైన కాషాయం రంగులోకి వస్తుంది. మీరు నీరు త్రాగేటప్పుడు సహజంగా మీ మూత్రంలో ఉండే యూరోక్రోమ్ పిగ్మెంట్ మరింత పలచబడుతుంది. యురోక్రోమ్ మీ ఎర్ర రక్త కణాలలో ఆక్సిజన్‌ను తీసుకువెళ్ళే ప్రోటీన్ అయిన హిమోగ్లోబిన్‌ను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది. చాలా సందర్భాలలో, మీ మూత్రం యొక్క రంగు ఈ వర్ణద్రవ్యం ఎంత పలచన చేయబడిందనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మీ రక్తప్రవాహంలో చాలా బి విటమిన్లు ఉండటం వల్ల కూడా మూత్రం లేత పసుపు రంగులో కనిపిస్తుంది.

ఎరుపు లేదా గులాబీ మూత్రం                Red or pink urine:

ఆహారాలు Foods: మీరు దుంపలు, రబర్బ్ లేదా బ్లూబెర్రీస్ వంటి సహజంగా లోతైన గులాబీ లేదా మెజెంటా పిగ్మెంట్లు ఉన్న పండ్లను తింటే మూత్రం ఎరుపు లేదా గులాబీ రంగులో కనిపిస్తుంది.

వైద్య పరిస్థితులు Medical conditions: ఎరుపు లేదా గులాబీ రంగు మూత్రం మీరు ఇటీవల తిన్న దాని నుండి కావచ్చు, కొన్నిసార్లు ఇతర కారణాలు ఉన్నాయి. కొన్ని ఆరోగ్య పరిస్థితులు మీ మూత్రంలో రక్తం కనిపించడానికి కారణమవుతాయి, ఇది హెమటూరియా అని పిలువబడే ఒక లక్షణం, ఇందులో యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్, విస్తరించిన ప్రోస్టేట్, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు మరియు మూత్రాశయం మరియు మూత్రపిండాలలో కణితులు ఉంటాయి.

మందులు Medications: మీ మూత్రాన్ని ఎరుపు లేదా గులాబీ రంగులోకి మార్చే మందులలో సెన్నా లేదా సెన్నా-కలిగిన భేదిమందులు, ఫెనాజోపైరిడిన్ (పిరిడియం), యాంటీబయాటిక్ రిఫాంపిన్ (రిఫాడిన్) మరియు ఆంత్రాసైక్లిన్స్ వంటి కొన్ని క్యాన్సర్ మందులు ఉన్నాయి.

మీ మూత్రంలో రక్తం గురించి మీరు ఆందోళన చెందిన పక్షం వైద్యులను సంప్రదించి సూచనలు తీసుకోవడం ఉత్తమం.

నారింజ రంగు మూత్రం              Orange urine:

కింది అంశాలు మీ మూత్రం నారింజ లేదా లేత గోధుమ రంగులో కనిపించడానికి కారణం కావచ్చు:

నిర్జలీకరణం Dehydration: మీ మూత్రం నారింజ రంగులో కనిపిస్తే, అది డీహైడ్రేషన్ యొక్క లక్షణం కావచ్చు.

వైద్య పరిస్థితులు Medical conditions: మీకు నారింజ రంగులో ఉండే మూత్రం మరియు లేత-రంగు మలం ఉన్నట్లయితే, మీ పిత్త వాహికలు లేదా కాలేయ సమస్యల కారణంగా పిత్తం మీ రక్తప్రవాహంలోకి రావచ్చు. పెద్దలకు వచ్చే కామెర్లు కూడా నారింజ రంగులో మూత్రానికి కారణమవుతాయి.

మందులు Medications: మీ మూత్రం నారింజ రంగులో కనిపించడానికి కారణమయ్యే మందులలో ఫెనాజోపైరిడిన్ (పిరిడియం), యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ డ్రగ్ సల్ఫాసలాజైన్ (అజుల్ఫిడిన్) మరియు కెమోథెరపీ మందులు ఉండవచ్చు.

నీలం లేదా ఆకుపచ్చ మూత్రం                Blue or green urine:

నీలిరంగు మూత్రం చాలా అరుదు మరియు మీ ఆహారంలో ఏదో ఒకదానితో ముడిపడి ఉంటుంది.

ఆహారం Food: అనేక రకాల మిఠాయిలు మరియు మందులలో కనిపించే ఫుడ్ కలరింగ్, ముఖ్యంగా మిథిలిన్ బ్లూ, నీలం లేదా ఆకుపచ్చ మూత్రానికి కారణం కావచ్చు.

మందులు Medications: నీలం లేదా ఆకుపచ్చ మూత్రానికి కారణమయ్యే మందులలో ట్రస్టెడ్ సోర్స్ సిమెటిడిన్ (టాగమెట్), అమిట్రిప్టిలైన్, ఇండోమెథాసిన్ (ఇండోసిన్), ప్రోమెథాజైన్ (ఫెనెర్గాన్) మరియు విటమిన్ బి సప్లిమెంట్లు ఉన్నాయి.

వైద్య విధానాలు Medical procedures: ఇది మీ మూత్రపిండాలు లేదా మూత్రాశయంపై నిర్వహించే వైద్య పరీక్షలలో రంగుల వల్ల కూడా సంభవించవచ్చు.

వైద్య పరిస్థితులు Medical conditions: సూడోమోనాస్ ఎరుగినోసా బాక్టీరియల్ ఇన్ఫెక్షన్ కూడా మీ మూత్రాన్ని నీలం, ఆకుపచ్చ లేదా నీలిమందు ఊదా రంగులోకి మార్చవచ్చు.

కుటుంబ నిరపాయమైన హైపర్‌ కాల్సెమియా అనే పరిస్థితి కూడా నీలం లేదా ఆకుపచ్చ మూత్రానికి కారణం కావచ్చు. మీ మూత్రంలో తక్కువ నుండి మితమైన కాల్షియం స్థాయిలు కనిపించవచ్చు మరియు మీకు ఈ పరిస్థితి ఉన్నప్పుడు రంగు మారవచ్చు. ఈ జన్యుపరమైన పరిస్థితి ఉన్న చాలా మందికి వారు గమనించే లక్షణాలు లేవు.

ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రం  Dark brown urine:

ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రం తరచుగా నిర్జలీకరణాన్ని సూచిస్తుంది. ఇది దీని కారణంగా కూడా సంభవించవచ్చు:

మందులు Medications : ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రం కూడా మెట్రోనిడాజోల్ (ఫ్లాగిల్) మరియు నైట్రోఫురంటోయిన్ (ఫురాడాన్టిన్), క్లోరోక్విన్ (అరాలెన్), కాస్కర లేదా సెన్నా-ఆధారిత లాక్సిటివ్‌లు మరియు మెథోకార్బమోల్‌తో సహా కొన్ని మందుల యొక్క విశ్వసనీయ మూలం.

ఆహారాలు Foods : పెద్ద మొత్తంలో రబర్బ్, కలబంద లేదా ఫావా బీన్స్ తినడం వల్ల ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రం వస్తుంది.

వైద్య పరిస్థితులు Medical conditions : బ్రౌన్, టీ-రంగు మూత్రం రాబ్డోమియోలిసిస్ యొక్క లక్షణం కావచ్చు, ఇది కండరాల కణజాలం విచ్ఛిన్నం వల్ల కలిగే తీవ్రమైన వైద్య పరిస్థితి. పోర్ఫిరియా అని పిలవబడే పరిస్థితి మీ రక్తప్రవాహంలో సహజ రసాయనాల నిర్మాణాన్ని కలిగిస్తుంది మరియు తుప్పుపట్టిన లేదా గోధుమ రంగులో మూత్రాన్ని కలిగిస్తుంది. ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రం కాలేయ వ్యాధిని కూడా సూచిస్తుంది, ఎందుకంటే మీ మూత్రంలోకి పిత్తం రావడం వల్ల ఇది సంభవించవచ్చు.

వ్యాయామం Exercise : తీవ్రమైన శారీరక శ్రమ, ముఖ్యంగా పరుగు, ముదురు గోధుమ రంగు మూత్రానికి కారణమవుతుంది, దీనిని ఎక్సర్షనల్ హెమటూరియా అంటారు. ఇది అసాధారణమైనదిగా పరిగణించబడదు. వ్యాయామం కారణంగా మీ మూత్రం చీకటిగా ఉన్నప్పుడు, అది సాధారణంగా కొన్ని గంటల్లో కొంత విశ్రాంతితో పరిష్కరించబడుతుంది. మీరు వ్యాయామం చేసిన తర్వాత ముదురు గోధుమ రంగులో ఉండే మూత్రాన్ని తరచుగా చూసినట్లయితే లేదా 48 గంటల తర్వాత మీ మూత్రం సాధారణ స్థితికి రాకపోతే, సాధ్యమయ్యే అంతర్లీన కారణాల గురించి వైద్యునితో మాట్లాడండి.

మేఘావృతమైన మూత్రం           Cloudy urine :

మేఘావృతమైన మూత్రం దీని వలన సంభవించవచ్చు:

వైద్య పరిస్థితులు Medical conditions : మేఘావృతమైన మూత్రం యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్‌ని సూచిస్తుంది. ఇది కొన్ని దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు మరియు మూత్రపిండాల పరిస్థితులతో కూడా సంభవించవచ్చు. కొన్ని సందర్భాల్లో, మేఘావృతమైన మూత్రం నిర్జలీకరణాన్ని సూచిస్తుంది.

గర్భం Pregnancy : మీరు మబ్బుగా ఉన్న మూత్రాన్ని కలిగి ఉంటే మరియు గర్భవతిగా ఉంటే, అది ప్రీఎక్లంప్సియా అనే ప్రమాదకరమైన పరిస్థితిని సూచిస్తుంది. మీరు వెంటనే మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణుడిని సంప్రదించాలి మరియు మీరు గర్భధారణ సమయంలో మబ్బుగా లేదా బబ్లీ మూత్రాన్ని అభివృద్ధి చేస్తే వారికి తెలియజేయండి.

మేఘావృతమైన మూత్రం Cloudy urine : నురుగు లేదా బుడగలు ఉన్న మూత్రాన్ని న్యుమటూరియా అంటారు. ఇది క్రోన్’స్ వ్యాధి లేదా డైవర్టికులిటిస్‌తో సహా తీవ్రమైన ఆరోగ్య పరిస్థితుల లక్షణం. కొన్నిసార్లు, మూత్రం నురుగుగా ఉన్నప్పుడు, వైద్యులు కారణాన్ని గుర్తించలేరు.

చివరిగా.!

అసాధారణ మూత్ర రంగులు సాధారణంగా నిర్జలీకరణం, మీరు తిన్నవి లేదా మీరు తీసుకునే మందుల దుష్ప్రభావాల వలన ఏర్పడతాయి. మీరు అసాధారణ రంగును గమనించిన తర్వాత 2 నుండి 3 రోజులలోపు మూత్రం దాని సాధారణ రంగును తిరిగి ప్రారంభించాలి. మూత్రపిండ వైఫల్యం చెందిన క్రమంలో మూత్రం ముదురు కాషాయం, ఎరుపు లేదా గోధుమ వర్ణంలో ఉండవచ్చు. ముదురు పసుపు రంగు మూత్రం అంటే మీరు నిర్జలీకరణానికి గురయ్యారని మరియు దుంపలు లేదా డైలతో కూడిన ఆహారాన్ని తిన్న తర్వాత మీ మూత్రం ఎర్రగా మారవచ్చు. కొన్ని మందులు మీ మూత్రం రంగును కూడా మార్చవచ్చు.

మూత్రపిండాల వ్యాధి యొక్క మూడు ముందస్తు హెచ్చరిక సంకేతాలు కూడా మూత్రంతో వ్యక్తం అవుతాయి. చాలా మందికి కిడ్నీ వ్యాధి ముదిరే వరకు ఎలాంటి లక్షణాలు ఉండవు. అయినప్పటికీ, కొందరు వ్యక్తులు మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క సూక్ష్మ లక్షణాలను కలిగి ఉండవచ్చు అవి మీ మూత్రంలో మార్పులు తీసుకురావచ్చు. ఉదాహరణకు తక్కువ మూత్రాన్ని తయారు చేయడం, తరచుగా మూత్ర విసర్జన చేయాలని అనిపించడం, మీ మూత్రంలో రక్తం కనబడటం, నురుగు మూత్రం, నిద్రలేమి మరియు అలసట, ఏకాగ్రతలో ఇబ్బంది, మీ చేతులు, కాళ్ళు లేదా ముఖం, ముఖ్యంగా మీ కళ్ళ చుట్టూ వాపు, కండరాల తిమ్మిరి వంటి సంకేతాలను గమనించడం.

కిడ్నీ వ్యాధిలో రెండవ దశలో మూత్రం ఏ రంగులో ఉంటుందంటే, ఈ పరిస్థితి సాధారణంగా లక్షణాలను కలిగించదు, కాబట్టి మీ మూత్రం సాధారణ పసుపు రంగులో ఉండవచ్చు. అయినప్పటికీ, మీ మూత్రంలో (ప్రోటీనురియా లేదా అల్బుమినూరియా) ఎక్కువ ప్రోటీన్ ఉండవచ్చు, మీ మూత్రాన్ని నురుగుగా మారుస్తుంది. మీరు ఒకటి కంటే ఎక్కువసార్లు ఫ్లష్ చేయాల్సి రావచ్చు. కొంతమందికి వారి మూత్రంలో చిన్న మొత్తంలో రక్తం ఉండవచ్చు (హెమటూరియా), ఇది మరింత కాషాయం లేదా ముదురు పసుపు రంగులో ఉంటుంది. ఇక మూడవ దశ కిడ్నీ వ్యాధితో బాధపడుతున్న వారిలో మూత్రం ఏ రంగులో ఉంటుందంటే.. మూత్రంలో ప్రోటీన్ లేదా రక్తం ఉండవచ్చు, ఇది నురుగు, ముదురు కాషాయం, గులాబీ లేదా ఎరుపు రంగులో ఉంటుంది. మీ మూత్రం మబ్బుగా, గోధుమ రంగులో, నీలంగా లేదా ఆకుపచ్చగా ఉండి, లేత గడ్డి రంగులోకి రాకపోతే, డాక్టర్‌తో మాట్లాడేందుకు అపాయింట్‌మెంట్ షెడ్యూల్ చేయండి.