కడుపులో మంటగా అనిపించడం సర్వసాధారణం. ఇది ప్రతీ ఒక్కరూ కనీసం ఏడాదికి ఒక్కసారైనా అనుభవించే అనారోగ్య పరిస్థితి. ఈ పరిస్థితికి ఒక్క నిర్ధిష్ట కారణం లేదు. దీనిని ఎదుర్కోని వారు చక్కని గట్ అరోగ్యం కలిగినవారని చెప్పవచ్చు. పలు కారణాలు ఈ పరిస్థితిని కల్పించవచ్చు. ఇలాంటి పరిస్థితులు రాకూడదనే మన పెద్దలు ఏదైనా తినేముందు చక్కగా వాషింగ్ లిక్విడ్, లేదా సబ్బుతో చేతులు, ముఖం, కాళ్లు కడుక్కున్న తరువాతే కంచం ముందుకు రావాలని సూచించడం అనాదిగా వస్తున్న ఆచారం. అయితే ఈ మధ్యకాలంలో ఆచారాలు, సంప్రదాయాలకు స్వస్తి పలుకుతూ.. ఎక్కడ బడితే అక్కడ, ఏ రోడ్డు పక్కన ఉన్నా, మురికి కాలువ పక్కన ఉన్నా.. అవేం పట్టించుకోకుండా అక్కడి ఆహారాలను లాగించడం వల్ల కడుపులో మంటను అధికంగా చవిచూస్తున్నారు. ఇక అక్కడి నుంచి ఇళ్లకు చేరకునే పార్సిళ్లను కూడా డైనింగ్ టేబుల్ పై కూర్చోని స్పూన్ తో తినడం బావితరానికి అలవాటుగా మారింది. ఈ అలవాట్ల వల్లే అనారోగ్యం కొని తెచ్చుకోవడం జరిగినా.. కొద్ది రోజులు మాత్రమే మార్పులు.. ఆ తరువాత షరామామూలే అన్న రీతిగా మారిపోయింది.
అంతేకాదు అసలు ఏమాత్రం నాణ్యత లేని ఆహారాలు, కల్తీ పదార్థాలతో చేసిన ఆహారాలు తినడం కూడా కడుపు మంటకు కారణంగా మారుతున్నాయి. దీనికి తోడు సమయం సందర్భం లేకుండా పగలుతో పాటు అర్థరాత్రిళ్లూ తినడం కూడా ఉదరంలో మంటకు కారణం. ఇలా తినడం కారణంగా అజీర్ణం చేసి తరచుగా కడుపులో మంటను కలిగిస్తుంది. కడుపులో ఆమ్లం అధికం కావడం వల్ల దాని భావన చాలా బాధాకరంగా ఉంటుంది. ఇది అహారం తిన్న తరువాత లేదా ఏ విషయంలోనైనా ఒత్తిడిని ఎదుర్కోన్న సమయంలో తీవ్రంగా మారి మరింత బాధపెడుతుంది. అయితే కడుపులో మంటగా ఉండే లక్షణం ఈ ఒక్కదానితో ఉండిపోదు. అది గుండెల్లో మంటను కూడా అనుభవించేలా చేస్తొంది. ఈ విధమైన లక్షణాలను డైస్పెప్సియా అని అంటారు. కడుపు, ఛాతిలో మండే అనుభూతి ఆహార సున్నితత్వాన్ని లేదా మరింత తీవ్రమైన జీర్ణ సమస్యను సూచిస్తుంది. కాబట్టి మీరు అసౌకర్యాన్ని అనుభవిస్తున్న తరుణంలో దాని నుంచి ఎలా ఉపశమనం పొందాలో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం. చాలా మంది వ్యక్తులు నిర్దిష్ట కడుపు మంటను అనుభవిస్తుంటారు. కానీ దాని నుంచి ఉపశమనం పొందేందుకు జిలోసిల్, ఈనో, సహా పలు ప్రత్యామ్నాయాలను ఎంచుకుంటారు. తీవ్రమైన నేపథ్యంలో కొందరు వైద్యులను కూడా సంప్రదించి చికిత్స పోందుతారు. అయితే అజీర్తి అన్నది సులభంగా నయం చేసుకునే ఆరోగ్య పరిస్థితి. కడుపులో మంట, అసౌకర్యం యొక్క కారణాలను మరియు దానిని నివారించడానికి మరియు చికిత్స చేయడానికి గల అవకాశాలను పరిశీలిద్దామా.
కడుపు మంటకు కారణాలు:
- పొట్టలో పుండ్లు: కడుపు లైనింగ్ యొక్క వాపు మండే అనుభూతులకు దారితీస్తుంది. ఇది ఇన్ఫెక్షన్, అధిక ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం లేదా కొన్ని మందులను దీర్ఘకాలికంగా ఉపయోగించడం వల్ల సంభవించవచ్చు.
- పెప్టిక్ అల్సర్స్: పొట్ట లోపలి పొర లేదా చిన్న ప్రేగు పైభాగంలో ఏర్పడే పుండ్లు. అవి H. పైలోరీ బాక్టీరియాతో ఇన్ఫెక్షన్ లేదా నాన్స్టెరాయిడ్ యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ డ్రగ్స్ (NSAIDs) వాడకం వల్ల సంభవించవచ్చు.
- యాసిడ్ రిఫ్లక్స్: కడుపులోని ఆమ్లం అన్నవాహికలోకి తిరిగి ప్రవహించినప్పుడు, అది మండే అనుభూతిని కలిగిస్తుంది. ఈ పరిస్థితిని గ్యాస్ట్రోఎసోఫాగియల్ రిఫ్లక్స్ వ్యాధి (GERD) అని కూడా అంటారు.
- స్పైసీ ఫుడ్స్: మితిమీరిన స్పైసీ లేదా హాట్ ఫుడ్స్ తీసుకోవడం వల్ల పొట్ట లైనింగ్ కు చికాకు కలిగిస్తుంది, ఇది మండే అనుభూతికి దారితీస్తుంది.
- ఒత్తిడి: భావోద్వేగ ఒత్తిడి మరియు ఆందోళన కడుపు సమస్యలకు దోహదపడతాయి, వీటిలో మండే అనుభూతి ఉంటుంది. వైద్య పరిస్థితులు, ఆహారం, మందులు కూడా కడుపు మంటకు కారణమవుతాయి, కొన్నిసార్లు ఎటువంటి కారణం లేకుండా ఉండవచ్చు.
కడుపు మంటకు సాధారణ లక్షణాలు:
- అజీర్ణం: అధిక ఆమ్లత్వం మీ కడుపు లైనింగ్ యొక్క వాపుకు కారణమవుతుంది, ఇది కడుపులో మండే అనుభూతికి దారితీస్తుంది. మీరు భోజనం తర్వాత వికారం, వాంతులు మరియు అసహ్యకరమైన సంపూర్ణతను కూడా అనుభవించవచ్చు.
- గ్యాస్ట్రోఎసోఫాగియల్ రిఫ్లక్స్ వ్యాధి (GERD): యాసిడ్ రిఫ్లక్స్, తరచుగా GERD అని పిలుస్తారు, కడుపు ఆమ్లం ఆహార పైపుపైకి మరియు అన్నవాహికలోకి ప్రవహించినప్పుడు సంభవిస్తుంది. రిఫ్లక్స్ సమయంలో, మీరు ఛాతీ లేదా కడుపు మంట, ఛాతీలో అసౌకర్యం, దగ్గు మరియు మింగడంలో ఇబ్బందిని అనుభవించవచ్చు.
- ఆహార అసహనం: కొన్ని ఆహారాలు గ్యాస్ట్రోఎసోఫాగియల్ రిఫ్లక్స్ వ్యాధి మాదిరిగానే మిమ్మల్ని ప్రభావితం చేస్తాయి మరియు ఇప్పటికే ఉన్న GERDని మరింత దిగజార్చవచ్చు.
అలాంటి ఆహారం:
- పాల ఉత్పత్తులు: ఉబ్బరం, కడుపులో మంట, అతిసారం మరియు గ్యాస్ వంటివి లాక్టోస్ అసహనం మరియు పాల ఉత్పత్తులను బాగా జీర్ణం చేయలేని వ్యక్తులలో సాధారణం.
- గ్లూటెన్: గ్లూటెన్ తట్టుకోలేని వ్యక్తులు గోధుమ, బార్లీ, రై మరియు వాటి ఉత్పన్నాలు వంటి గ్లూటెన్తో కూడిన ఆహారాన్ని జీర్ణించుకోలేరు. వీటిని తీసుకోవడం వల్ల కడుపు ఉబ్బరం, గ్యాస్, విరేచనాలు, కడుపునొప్పి, వికారం వంటివి వస్తాయి.
- ఆల్కహాల్: ఆల్కహాల్ కడుపు మంట మరియు పొట్టలో పుండ్లు, కడుపు లైనింగ్, ప్రేగులు మరియు జీర్ణవ్యవస్థను చికాకుపెడుతుంది.
- కెఫిన్: కెఫిన్ కలిగిన ఆహారాలు, కొవ్వు, వేయించిన ఆహారాలు, చాక్లెట్, సిట్రస్ పండ్లు, స్పైసీ ఫుడ్, పుదీనా సువాసన వంటి పదార్థాలు, బెల్ పెప్పర్స్, ఉల్లిపాయలు, టొమాటోలు మరియు వంకాయ వంటి నిర్దిష్ట కూరగాయలు మీ కడుపు లైనింగ్ను చికాకుపరుస్తాయి, గ్యాస్ట్రోఎసోఫాగియల్ రిఫ్లక్స్ వ్యాధి వంటి లక్షణాలను కలిగిస్తాయి.
- ఆహారపు అలవాట్లు: ధూమపానం, తరచుగా మద్యం సేవించడం, ఒత్తిడి, అనారోగ్యకరమైన ఆహారం, అతిగా మరియు వేగంగా తినడం వంటి జీవనశైలి సంబంధిత అలవాట్లు, ముఖ్యంగా ఒత్తిడిలో, కడుపులో మంట, ఉబ్బరం మరియు ఇతర జీర్ణశయాంతర సమస్యలను మరింత తీవ్రతరం చేస్తాయి.
- అల్సర్లు: పొట్టపైన, పేగుల పైభాగంలో ఏర్పడే గాయాలను అల్సర్లు అంటారు. అత్యంత ప్రబలమైన లక్షణం గుండెల్లో మంట. సాధారణంగా, ఇది వికారం, గుండెల్లో మంట, ఉబ్బరం మరియు కడుపు నిండిన అనుభూతితో కూడి ఉంటుంది.
- హెచ్.పైలోరీ ఇన్ఫెక్షన్: ఇది పొట్టలో ఉండే బాక్టీరియల్ ఇన్ఫెక్షన్, ఇది పొట్టలో యాసిడ్ స్థాయిలను పెంచుతుంది. వికారం, తరచుగా ఉబ్బరం, అధిక ఆమ్లత్వం, గ్యాస్, కడుపు మంట, తీవ్రమైన తిమ్మిరి మరియు కడుపు క్యాన్సర్కు కూడా కారణమవుతుంది.
- హెర్నియా: ఒక అవయవం చుట్టుపక్కల కండరాలు లేదా కణజాలం ద్వారా లాగినప్పుడు, హెర్నియా ఏర్పడుతుంది. వివిధ రకాల హెర్నియాలు ఉన్నాయి, వాటిలో కొన్ని పొడుచుకు వచ్చిన ప్రాంతాన్ని కాల్చేస్తాయి. వివిధ హెర్నియాల యొక్క లక్షణాలు మీ రకాన్ని బట్టి ఉంటాయి, అయితే కొన్ని సాధారణ లక్షణాలు ప్రభావిత ప్రాంతం దగ్గర అసౌకర్యం, ఎత్తేటప్పుడు నొప్పి మరియు పూర్తిగా నిండిన అనుభూతి.
- కడుపు క్యాన్సర్: క్యాన్సర్ అలసట, తీవ్రమైన గుండెల్లో మంట, వికారం, వాంతులు, బరువు తగ్గడం మరియు తక్కువ మొత్తంలో ఆహారం తీసుకున్న తర్వాత కడుపు నిండిన అనుభూతితో పాటు మంటను కలిగిస్తుంది.
ఇవి కడుపు మంటకు కొన్ని కారణాలు, ఇవి కాకుండా, కొన్ని ఇతర ప్రతిచర్యలు కూడా కడుపు మంటకు కారణమవుతాయి. కారణాన్ని గుర్తించకుండా కడుపు మండుతున్న సందర్భాలు కొన్ని ఉన్నాయి. కాబట్టి ఆలస్యం కాకముందే నివారణ చర్యలు తీసుకోవడం మంచిది. కడుపు మంట కోసం ఇక్కడ కొన్ని నివారణ & చికిత్సలు ఉన్నాయి.
కడుపులో మంటకు నివారణ మరియు చికిత్స:
కడుపులో మంట సాధారణమైనప్పటికీ, మీరు ప్రయత్నించగల వివిధ కడుపు-ఓదార్పు పద్ధతులు ఉన్నాయి. ఇవి మీ లక్షణాలను సులభతరం చేయడంలో మరియు తరువాత మరింత తీవ్రమైన సమస్యలను నివారించడంలో సహాయపడవచ్చు.
- చిన్న భోజనం తినండి- చిన్న భోజనం చేయడం వల్ల కడుపు దిగువ అన్నవాహిక స్పింక్టర్ (LES)పై ఒత్తిడి పడదు. ఈ వాల్వ్ లాంటి కండరం కడుపులోని ఆమ్లాన్ని అన్నవాహికలోకి బ్యాకప్ చేయకుండా చేస్తుంది.
- భోజనం చేసిన తర్వాత పడుకోవడం మానుకోండి- భోజనం చేసిన తర్వాత పడుకోవడం వల్ల LESపై ఒత్తిడి పెరుగుతుంది, ఇది యాసిడ్ రిఫ్లక్స్ను ఎక్కువగా చేస్తుంది.
- రాత్రిపూట ఆలస్యంగా భోజనం చేయడం మానుకోండి- నిద్రించిన మూడు గంటలలోపు భోజనం లేదా అల్పాహారం తీసుకోవడం వల్ల మీ రిఫ్లక్స్ మరింత దిగజారుతుంది. గుర్తుంచుకోండి, కడుపు క్లియర్ చేయడానికి సమయం కావాలి, కాబట్టి నిద్రవేళకు ముందు తినకూడదు.
- భోజనం తర్వాత వ్యాయామం మానుకోండి- మీ కడుపు ఖాళీగా ఉండటానికి కొన్ని గంటలు ఇవ్వండి, తిన్న వెంటనే వ్యాయామం చేయవద్దు.
- కార్బోనేటేడ్ డ్రింక్స్ తీసుకోవడం మానేయండి- కార్బోనేటేడ్ పానీయాలు కడుపులో యాసిడ్ రిఫ్లక్స్ను ప్రోత్సహించే త్రేనుపును కలిగిస్తాయి.
- మీ ప్రిస్క్రిప్షన్లను తనిఖీ చేయండి- మీరు తీసుకునే ఏదైనా మందులు యాసిడ్ రిఫ్లక్స్ను మరింత దిగజార్చవచ్చు లేదా అన్నవాహిక వాపుకు కారణమవుతుందా అని మీ వైద్యుడిని సంప్రదించండి.