కుంకుమ పువ్వు తెలుగువారికి చాలా సుపరిచితమైన అత్యంత ఖరీదైన మసాలా దినుసు. మసాలా దినుసుల్లో మహారాణిగా పిలువబడుతున్న ఈ దినుసును హైందవ కుటుంబాలు సాధారణ పండుగలు, వేడుకలలో జోడించి వంటకాలను చేస్తారు. వాటిని దేవుళ్లకు కూడా నైవేద్యంగా సమర్పిస్తారు. ఇది గత కొన్ని శతాబ్దాలుగా హిందువులలో కొనసాగుతున్న ఆచారం. అంతేకాదు గర్భిణీ స్త్రీలకు కుంకుమ పువ్వును పాలలో ఇవ్వడం దాదాపుగా అన్ని సంపన్న కుటుంబాలతో పాటు ఉన్నత మధ్యతరగతి కుటుంబాలలోనూ కొనసాగుతుంది. తద్వారా ఆయా కుటుంబాలలో పుట్టే పిల్లలు ఎర్రగా పుడతారని ఇలా చేస్తారు. అయితే సామాన్యులకు దీని గురించి ఎలా తెలుస్తుంది అంటారా.? పేదల నుండి సంపన్నుల వరకు, చిన్నారుల నుండి పెద్దల వరకు అందరూ ఇష్టంగా తినే బిర్యానీలో కుంకుమ పువ్వు లేకుండా ఉండదు. నిజానికి బిర్యాని ద్వారానే చాలామంది దీని వాసన, రుచి తెలుసుకున్నారంటే అతిశయోక్తి కాదు. అయితే ఇంతగా చెప్పుకుంటున్న ఈ పువ్వు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకుందాం.
కుంకుమపువ్వు అంటే ఏమిటి?
కుంకుమ పువ్వు అనేది క్రోకస్ సాటివస్ పువ్వు నుండి తీసుకోబడిన సుగంధ ద్రవ్యం. పువ్వు యొక్క కళంకాలు వడి తిరిగిన దారాలు వలె కనిపిస్తాయి. వీటిని కోసి మరియు ఎండబెట్టిన తరువాత విక్రయానికి సిద్దంగా ఉంటాయి. కుంకుమపువ్వు ఇరాన్ దేశంలో ఎక్కువగా పండిస్తారు. ప్రపంచంలో అత్యధిక భాగం ఎగుమతి కూడా ఇరాన్ నుండే సాగుతుంది. అయితే భారత్, స్పెయిన్ మరియు ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లు కూడా ఈ పంటను సాగుచేస్తున్నాయి. కుంకుమపువ్వు ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఖరీదైన మసాలాగా ప్రసిద్ధి చెందింది, దీనికి “ఎర్ర బంగారం” అనే పేరుతోనూ పిలుస్తారంటే దీని ధర మనం ఊహించుకోవచ్చు. బంగారంతో సరిపోల్చుకునేలా దీని ఖరీదు ఉండటం వెనుక చాలా శ్రమ కూడా దాగివుంది.
కుంకుమ పువ్వు పండించడం, కోయడం, ఎండబెట్టడం చాలా శ్రమతో కూడిన పని. క్రీస్తు పూర్వ 1,627 నుండి నేటి వరకు కుంకుమపువ్వు ఆహారంలో మాత్రమే కాకుండా ఔషధ ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించబడింది. భారత సంప్రదాయ వైద్యవిధానంలోనూ కుంకుమపువ్వును ప్రాధాన్యత ఉంది. అందుకు దీనిలో అధిక స్థాయిలో ఉండే యాంటీఆక్సిడెంట్లు, యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ లక్షణాలు కారణమని మునుపటి పరిశోధనలో తేలింది. శాస్త్రవేత్తలు ప్రస్తుతం కుంకుమపువ్వును వివిధ రకాల ఆరోగ్య పరిస్థితుల చికిత్స కోసం చూస్తున్నారు, వాటితో సహా:
- నిరాశ
- అల్జీమర్స్ వ్యాధి
- క్యాన్సర్
- గుండె వ్యాధి
- ఊబకాయం
- PMS లక్షణాలను తగ్గించడం
- నిద్ర సమస్యలు
- వయస్సు-సంబంధిత మచ్చల క్షీణత (AMD)
కుంకుమ పువ్వుతో ప్రేగు వ్యాధి మంట నుంచి ఉపశమనం:
ఇన్ఫ్లమేటరి ప్రేగు వ్యాధి ఒక్కసారి వచ్చిందంటే తగ్గే ప్రశ్నే లేదు. కానీ తాజాగా కొనసాగుతున్న అధ్యయనాలు మాత్రం కుంకుమ పువ్వుతో ఈ వ్యాధి కలిగించే మంట నుంచి ఉపశమనం లభిస్తుందని చెబుతున్నాయి. క్రోన్’స్ వ్యాధి, వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథను కలిగి ఉన్న ఇన్ఫ్లమేటరి ప్రేగు వ్యాధికి ప్రస్తుతం ఎటువంటి చికిత్స లేనప్పటికీ, మందులు మరియు జీవనశైలి మార్పులు ఈ వ్యాధి లక్షణాలను తగ్గించడంలో సహాయపడతాయన్న విషయం తెలిసిందే. అయితే ఈ వ్యాధి నుంచి ఉపశమనం కల్పించడంలో కొన్ని సప్లిమెంట్లు, సుగంధ ద్రవ్యాలు ఎలా సహాయపడతాయో అన్న విషయమై ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్న పరిశోధనలు పరిశీలిస్తున్నాయి. కాగా, హోవార్డ్ యూనివర్శిటీకి చెందిన పరిశోధకులు ఇటీవల ఒక అధ్యయన నివేదికను సమర్పించారు, కుంకుమపువ్వు తాపజనిక వాపును తగ్గించడంలో మరియు వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథ ఉన్నవారిలో క్లినికల్ వ్యక్తీకరణలను మెరుగుపరుస్తుందని పేర్కోంది.
ఇన్ఫ్లమేటరీ పెద్దప్రేగు వ్యాధి అంటే అంత సాధారణ విషయమేమి కాదు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా సుమారు 70 లక్షల మంది ప్రజలు దీని బారిన పడి బాధను అనుభవిస్తూ జీవనాన్ని కొనసాగిస్తున్నారు. తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి (IBD) అనేది జీర్ణవ్యవస్థను ప్రభావితం చేసే రెండు దీర్ఘకాలిక శోథ పరిస్థితులను సూచిస్తుంది. వాటిలో ఒకటి క్రోన్’స్ వ్యాధి కాగా, మరోకటి వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథ. ఈ వ్యాధికి ప్రస్తుతం ఎటువంటి నివారణ లేదు. మంటను తగ్గించడానికి మరియు లక్షణాలను తగ్గించడానికి మందులు మాత్రమే అందుబాటులో ఉన్నాయి. అదనంగా, ఈ వ్యాధి ఉన్న వ్యక్తులు తరచుగా వారి పరిస్థితిని మెరుగ్గా నిర్వహించడానికి కొన్ని జీవనశైలి కారకాలను చేపట్టడంతో పాటు తాపజనక కలిగించని ఆహారాన్ని ఎంచుకోవాలి.
తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి ఉన్న వ్యక్తులు కొన్ని విటమిన్లు మరియు ఖనిజాలను కూడా కలిగి ఉండకపోవచ్చు, దీంతో వైద్యులు వారికి ఆయా లోటును భర్తీ చేసేందుకు సప్లిమెంట్లను సూచించవచ్చు. ఒమేగా-3 కొవ్వు ఆమ్లాలు, పసుపు, విటమిన్ డి, ప్రోబయోటిక్స్‌తో సహా కొన్ని ఇతర సప్లిమెంట్లు మరియు మసాలా దినుసులు కూడా తాపజనిక పేగు వ్యాధికి సహాయపడవచ్చు. ఈ విషయమై ప్రస్తుతం పలు దేశాలు పరిశోధనలు జరుపుతున్నాయి. అమెరికాకు చెందిన వాషింగ్టన్, డిసి (DC) లోని హోవార్డ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి పరిశోధకులు ఈ జాబితాకు జోడించారు, వార్షిక క్రోన్’స్ & కోలిటిస్ కాంగ్రెస్‌లో ఇటీవలి ప్రెజెంటేషన్‌తో హెర్బ్ కుంకుమ పువ్వు వాపును తగ్గించడంలో, వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథ ఉన్నవారిలో క్లినికల్ వ్యక్తీకరణలను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుందని నివేదించింది.
ఈ అధ్యయనంలో భాగంగా, పరిశోధకులు ఇరాన్‌లోని యాజ్ద్ విశ్వవిద్యాలయంలో వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు వ్యాధితో బాధపడుతున్న 30 మంది బాధితులను ఎంచుకుని వారిపై అధ్యయనం చేశారు. బాధితులందరికీ 8 వారాల పాటు తక్కువ లేదా ఎక్కువ మోతాదులో కుంకుమపువ్వు లేదా ప్లేసిబోను రోజుకు రెండుసార్లు స్వీకరించారు. అధ్యయనం ప్రారంభంలో, శాస్త్రవేత్తలు సింపుల్ క్లినికల్ కోలిటిస్ యాక్టివిటీ ఇండెక్స్ (SCCAI), పార్షియల్ మాయో స్కోర్ మరియు హామిల్టన్ డిప్రెషన్ యాంగ్జయిటీ స్కోర్ (HDRS)పై పాల్గొనేవారి స్కోర్‌లను నమోదు చేశారు. వారు ఫీకల్ కాల్‌ప్రొటెక్టిన్ మరియు సి-రియాక్టివ్ ప్రోటీన్ (CRP)తో సహా తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి కోసం ఇన్ఫ్లమేటరీ మార్కర్‌లపై సమాచారాన్ని కూడా సేకరించారు. ఎనిమిది వారాల తర్వాత, అధిక మోతాదులో కుంకుమపువ్వు తీసుకున్న వ్యక్తుల్లో హామిల్టన్ డిప్రెషన్ యాంగ్జయిటీ స్కోర్ మరియు పాక్షిక మాయో స్కోర్‌లలో, అలాగే వారి మల కాల్‌ప్రొటెక్టిన్ మరియు సి-రియాక్టివ్ ప్రోటీన్ ఇన్ఫ్లమేటరీ బయోమార్కర్లలో గణనీయమైన మెరుగుదలని కలిగి ఉన్నారని పరిశోధకులు కనుగొన్నారు.
అంతేకాదు కుంకుమ పువ్వును తక్కువ-మోతాదులో తీసుకున్న వారిలో కూడా వారి హామిల్టన్ డిప్రెషన్ యాంగ్జయిటీ స్కోర్‌లలో మెరుగుదలను చూపించింది. ఈ ఫలితాలను మరింత ధృవీకరించడంలో సహాయపడటానికి, పరిశోధకులు హోవార్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథ ఉన్న ముగ్గురు వ్యక్తులను నియమించారు, వారు ఎనిమిది వారాలపాటు రోజుకు రెండుసార్లు 50 మిల్లీగ్రాముల కుంకుమపువ్వును స్వీకరించారు. ఈ అధ్యయనంలో పాల్గొన్నవారికి తరువాత కొంత సమయం వాష్ అవుట్ పీరియడ్‌గా నిర్ణయించి ఆ సమయంలో ఎలాంటి షరతులు, అధ్యయనాలు లేకుండా సాధరణంగా ఉంచారు. తద్వారా అధ్యయనంలో పాల్గొనేవారి శరీరాలను ఈ వాష్ అవుట్ పిరియడ్ “రీసెట్” చేయడానికి అనుమతిస్తుంది. ఆ తరువాత వారిపై మరలా రెండవసారి కుంకుమ పువ్వును ఇస్తూ అధ్యయం చేశారు. అయితే వాష్‌అవుట్ సమయంలో బాధితుల మలకాల్‌ప్రొటెక్టిన్ పెరిగిందని శాస్త్రవేత్తలు నివేదించారు. రెండవ సారి కుంకుమపువ్వు అద్యయం సాగించిన తర్వాత, మల కాల్‌ప్రొటెక్టిన్ మరోసారి తగ్గింది, దీంతో కుంకుమపువ్వు తీసుకోవడం వల్ల ఈ మార్పులు సంభవిస్తున్నాయని పరిశోధకులు నిర్థారణకు వచ్చారు. అంతేకాదు కుంకుమ పువ్వు వల్ల తాపజనక ప్రేగు వ్యాధిలో జీర్ణశయాంతర మెరుగుదలల మధ్య కారణ సంబంధాన్ని మరింత ధృవీకరిస్తుంది. కుంకుమ పువ్వు తీసుకోవడం వలన గామాప్రొటీబాక్టీరియా తగ్గడానికి దారితీసిందని, ఇది ఇన్ఫ్లమేటరీ ప్రేగు వ్యాధిలో అధిక సమృద్ధిగా సంభవించే ఒక బాక్టీరియా అని పరిశోధకులు తెలిపారు. ఈ వ్యాధి ఉన్నవారిలో రుమినోకాకేసిలో అనే బాక్టీరియం వృద్ది చెందుతుందని, కాగా సాధారణంగా ఇది అరోగ్యంగా ఉన్న వ్యక్తులలో తగ్గి ఉంటుంది.
కుంకుమపువ్వు ప్రేగు వ్యాధికి ఎలా సహాయపడుతుంది?
జాన్సన్ సిటీలో నమోదిత డైటీషియన్, పోషకాహార నిపుణుడు మరియు న్యూట్రిషన్-ఇన్-సైట్ యజమాని మోనిక్ రిచర్డ్ ప్రకారం, క్రోసిన్‌లు కుంకుమపువ్వులో చురుకైన భాగం, ఇది ఇన్ఫ్లమేషన్ మంటతో పాటుగా ఇతర తాజపనక ప్రేగు వ్యాధి సంబంధించిన లక్షణాలను తగ్గించడంలో సహాయపడటానికి అనుమతిస్తుందని తెలిపారు. అయితే ఈయన ఈ అధ్యయనంలో పాటు పంచుకోలేదు. ఆయన కుంకుమ పువ్వుకు తాపజనక ప్రేగు వ్యాధికి మధ్య సంబంధం, ఎలా సహాయపడుతుందన్న విషయమై చేసిన వ్యాఖ్యలు ఇలా ఉన్నాయి. “క్రోసిన్‌లు ఒక రకంగా కెరోటినాయిడ్‌లు వంటివే, ఇవి కుంకుమ పువ్వులోని పసుపు-ఎరుపు రంగుకు బాధ్యత వహిస్తాయి. క్యారెట్‌లు, దుంపలు, మిరియాలలోని పసుపు, నారింజ, ఎరుపు వర్ణాలకు కెరోటినాయిడ్ లు ఎలా కారణం అవుతున్నాయో సరిగ్గా అలాగే క్రోసిన్ లు కుంకుమ వుప్వులోని ఎరుపు-పసుపు వర్ణానికి కారణం. ఈ క్రోసిన్ సమ్మేళనం రసాయన ప్రతిచర్యతో రూపాంతరం చెందడం ద్వారా క్రోసెటిన్ అని పిలువబడుతుంది, ఇది కుంకుమ పువ్వు యొక్క ఔషధ కార్యకలాపాలకు మరియు ఔషధ గుణాలకు అత్యంత బాధ్యత వహిస్తుంది.’’ అని మోనిక్ రిచర్డ్ పేర్కొన్నారు.
“అంతేకాదు కుంకుమ వువ్వులోని క్రెసెటిన్లు హృద్రోగాలకు కవచంలా (కార్డియోప్రొటెక్టివ్), కాలేయానికి రక్షణగా (హెపాటోప్రొటెక్టివ్), నరాలకు మద్దతుగా (న్యూరోప్రొటెక్టివ్) ఉండవచ్చు. దీంతో పాటు ఇవి యాంటిడిప్రెసెంట్, యాంటీవైరల్, యాంటీకాన్సర్, యాంటీ డయాబెటిక్ మరియు జ్ఞాపకశక్తిని పెంపొందించే అంశాలతోనూ ముడిపడి ఉండవచ్చు, ” అని వివరించారు. క్రోసెటిన్ ఒక అడాప్టోజెన్ లాగా కొద్దిగా పని చేస్తుంది, అది వివిధ యంత్రాంగాలలో ఉపయోగించబడుతుందని కూడా అమె అభిప్రాయపడ్డారు. ఉదాహరణకు, మంటను నిరోధించడం, క్యాన్సర్ కణాలలో కణాల మరణాన్ని ప్రేరేపించడం లేదా రియాక్టివ్ ఆక్సిజన్ జాతుల (ROS) నష్టం నుండి కణాలను రక్షించే లక్షణాలు ఏ విధంగా ప్రయోజనకరంగా ఉంటాయో అదే విధంగా ఇవి తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి మరియు జీర్ణశయాంతర పరిస్థితులు, వ్యాధి స్థితులకు నేరుగా సంబంధం కలిగి ఉంటాయి,” ఆమె తెలిపారు.
వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథకు సహాయపడే ఇతర ఔషధ మూలికలు
వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథకు సంభావ్య చికిత్సగా ప్రస్తుతం మూల్యాంకనంలో ఉన్న ఏకైక ఔషధ మూలిక కుంకుమపువ్వు మాత్రమే కాదు. క్యుషు యూనివర్శిటీకి చెందిన పరిశోధకులు ఈ సంవత్సరం క్రోన్’స్ & కోలిటిస్ కాంగ్రెస్‌లో అల్సరేటివ్ కొలిటిస్ చికిత్సలో ఇండిగో నేచురలిస్ వాడకంపై ఒక అధ్యయనాన్ని కూడా ప్రదర్శిస్తున్నారు. సాంప్రదాయ చైనీస్ వైద్యంలో భాగంగా ఇండిగో నేచురలిస్ దశాబ్దాలుగా ఉపయోగించబడుతోంది. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా, IBD చికిత్స కోసం ఇండిగో నేచురలిస్ వాడకంపై చాలా పరిశోధనలు జరిగాయి. ఈ ప్రస్తుత అధ్యయనంలో, ఇంకా ప్రచురించబడలేదు లేదా పీర్-రివ్యూ చేయబడలేదు, వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథ ఉన్నవారిలో ఉపశమనాన్ని కొనసాగించడంలో ఇండిగో నేచురలిస్ చాలా ప్రభావవంతంగా ఉంటుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు.
కుంకుమ పువ్వు ప్రయోజనాల నిర్ధారణకు మరిన్ని అధ్యయనాలు:
కుంకుమ పువ్వు ప్రయోజనాలపై సాగుతున్న అధ్యయనం గురించి కాలిఫోర్నియాకు చెందిన శాంటా మోనికాలోని ప్రొవిడెన్స్ సెయింట్ జాన్స్ హెల్త్ సెంటర్‌లో బోర్డ్-సర్టిఫైడ్ గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్ డాక్టర్ రుడాల్ఫ్ బెడ్‌ఫోర్డ్‌తో కూడా తన అభిప్రాయాలను పంచుకున్నారు. వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథతో బాధపడుతున్న వ్యక్తులకు సహాయపడే మరియు చికిత్స చేసే సప్లిమెంట్లు లేదా ఇతర నిరపాయమైన ఉత్పత్తుల కోసం వైద్యులు ఎల్లప్పుడూ వెతుకుతున్నందున ఈ అధ్యయనం ఆసక్తికరంగా మరియు వినూత్నంగా ఉందని అతను పేర్కొన్నారు. “ఎటువంటి దుష్ప్రభావాలు లేని చికిత్స విధానాన్ని కనుగొనగలిగినా లేదా దుష్ప్రభావాలు కనిష్టంగా ఉన్న దాన్ని కనుగొనినా, అది ఖచ్చితంగా సరైన చికిత్స విధానమే అవుతుంది” అని అతను అభిప్రాయపడ్డారు. “కుంకుమపువ్వు వంటివి యాంటీఆక్సిడేటివ్ ప్రభావాలను కలిగి ఉంటాయి, అందువల్ల వ్యాధి నుండి ఏదైనా తాపజనక ప్రతిస్పందనను ఇవి తగ్గిస్తాయి” అని డాక్టర్ బెడ్ఫోర్డ్ అన్నారు.
అయితే అధ్యయనాలు కొద్ద మొత్తంలోని బాధితులపై జరిగిన క్రమంలో వీటిని ప్రాతిపదికన తీసుకుని ముందుకు వెళ్లడం కాసింత కష్టమని అభిప్రాయపడిన ఆయన ఈ పరిశోధనను ఎక్కువ మంది బాధితులపై నిర్వహించి అధ్యయన ఫలితాలను పర్వవేక్షించాలని అభిప్రాయపడ్డారు. తేలికపాటి, మితమైన మరియు తీవ్రమైన వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు శోథతో మరింత వర్గీకరించబడింది. ఈ వర్గీకరణలు అన్నింటిపై అధ్యయనాలు జరగాలి.. వాటి ఫలితాల సేకరణ తర్వాతే నిర్థారణ జరగాలని అన్నారు. దీంతో పాటు క్రోన్’స్ వ్యాధికి సంభావ్య చికిత్సగా కుంకుమపువ్వు ఉపయోగించడాన్ని కూడా పరిశోధకులు పరిశీలించాలని కూడా ఆయన అన్నారు. “ఈ వ్యాధిలో ఉపయోగించబడే కుంకుమపువ్వు మరియు ఉత్పత్తులను తాను ఊహించగలను,” డాక్టర్ బెడ్ఫోర్డ్ జోడించారు. “వాస్తవానికి, ఈ అధ్యయనాన్ని చదివిన తర్వాత, తన రోగులలో కొంతమందికి తాను అదే సూచించానని కూడా చెప్పాను” అని అన్నారు.
ప్రేగు వ్యాధి ఉంటే నేను కుంకుమపువ్వు ఉపయోగించాలా?
“తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి మరియు దాని లక్షణాల ఉపశమనానికి అన్ని కోణాల నుంచి హోలిస్టిక్ చికిత్స అవసరం. ఇందులో భాగంగా సాధారణంగా డైట్, గట్ మైక్రోఫ్లోరా, టార్గెటెడ్ సప్లిమెంటేషన్, హైడ్రేషన్, సాధ్యమయ్యే జీర్ణ సహాయాలు, ఒత్తిడి నిర్వహణ, సాంప్రదాయ ఔషధం వంటి వాటిని పరిష్కరించే బహుముఖ విధానం అవసరం. కుంకుమ పువ్వు కొంతమంది వ్యక్తులకు సముచితంగా ఉండవచ్చు కానీ ప్రతి-కేసు ఆధారంగా అంచనా వేయాలి మరియు అందరికీ తగినదేనా అని కూడా సరిచూసుకోవాలి’’ అని న్యూటీషియన్ మోనిక్ రిచర్డ్ అభిప్రాయపడ్డారు.