
నిశాగంధి బ్రహ్మకమలం.. కేవలం రాత్రి పూట మాత్రమే ఈ మొక్క పుష్పాలు వికసించుకుంటాయి. ఇక సూర్యోదయం సమాయానికి ఈ మొక్క పుష్పలు వాడిపోతుంటాయి. అందుకనే దీనిని రాత్రి రాణి’ ( రాత్ కి రాణీ అని హిందీలో) పిలుస్తారు. దీనినే అటు సంస్కృతంతో పాటు ఇటు హిందీలోనూ నిశాగంధిగా పిలుస్తారు, ఇది ఒక ప్రత్యేకమైన గుణాలు కలిగిన అన్యదేశ పుష్పం. ఈ పుష్పం అటు ఆధునిక ఔషధాలతో పాటు ఇటు మూలికా ఔషధ గుణాలలో తన స్థానాన్ని రెండు చికిత్సలలోనూ పథిలపర్చుకుంది. ఈ మొక్క దాని అరుదైన మరియు నమ్మశక్యం కాని అందమైన తెల్లటి పువ్వుకు తీపి సువాసనతో ప్రసిద్ధి చెందింది. బ్రహ్మకమల కాండం మాత్రమే కాదు సుగంధ పుష్పాలు కూడా ఔషధ గుణాలతో నిండినవి. ఇవి అంతర్గతంగా విస్తృతమైన చికిత్సా గుణాలను ప్రదర్శిస్తుంది.
బ్రహ్మకమలం ‘ఎపిఫిలమ్ ఆక్సిపెటలం’ (Epiphyllum oxypetalum) అనే వృక్షశాస్త్ర నామంతో గుర్తింపు పోందింది, ఇది కాక్టేసి కుటుంబానికి చెందినది. ‘నిశాగంధి’ అనే పేరు రెండు సంస్కృత పదాల నుండి వచ్చింది, ఇక్కడ ‘నిషా’ అంటే ‘రాత్రి’ మరియు ‘గాంధీ’ అంటే ‘పువ్వు’. ఇక ఈ బ్రహ్మకమలం పువ్వు ఆహ్లాదకరమైన తీపి సువాసన వెదజల్లుతుంది. కానీ ఇతర పుష్పించే మొక్కల మాదిరిగా కాకుండా, నిశాగంధి చాలా అరుదుగా వికసిస్తుంది, అది కూడా రాత్రిపూట మాత్రమే వికసిస్తుంది మరియు తెల్లవారుజామున వాడిపోతుంది. ఈ పువ్వు రుమాటిజం, మధుమేహం, గుండె వైకల్యాలు, శ్వాసకోశ సమస్యలు, నిద్ర భంగం, జీర్ణ సమస్యలు, చర్మ సమస్యలు మరియు మరెన్నో చికిత్స మరియు నిర్వహణ కోసం విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుంది.
బ్రహ్మకమలం మొక్క వివరణ Nishagandhi Plant Description
బ్రహ్మ కమలం (నిషాగంధి) అనేది ఉష్ణమండల మూలానికి చెందిన కాక్టస్ జాతి. బ్రహ్మ కమలం ప్రధానంగా ఒక ఫంక్షనల్ ఎపిఫైటిక్ మొక్క, అనగా, ఇది సాధారణ భూసంబంధమైన మొక్కగా వృద్ధి చెందుతుంది లేదా యాంత్రిక నిర్మాణం కోసం మరొక మొక్కపై పెరుగుతుంది కానీ పోషకాల కోసం కాదు. ఇది పచ్చని నుండి నీలం-ఆకుపచ్చ రంగులో ఉండే వైనింగ్, స్థూపాకార కాండం, పక్కటెముకల వెంట ఊదా రంగులోకి మారుతుంది మరియు చిన్న వెన్నెముకలను కలిగి ఉంటుంది. రసవంతమైన కాండం మరియు జెల్ లాంటి నీటితో నిండిన కణజాలంతో కూడి ఉంటంది. కాక్టస్ కావడంతో, ఈ మొక్క యొక్క ఆకులు ట్రాన్స్పిరేషన్ కారణంగా నీటి నష్టాన్ని తగ్గించడానికి వెన్నుముకలుగా మారుతాయి.
పువ్వులు గోధుమ, నారింజ లేదా నిమ్మ పసుపు రంగులో ఉండే బయటి రేకులతో చాలా పెద్దవిగా ఉంటాయి మరియు లోపలి భాగం తెల్లగా, చదునుగా, తీవ్రమైన శిఖరంతో ఉంటాయి. పువ్వులు రాత్రి సమయంలో ఆరు గంటలు మాత్రమే వికసిస్తాయి మరియు తెల్లవారకముందే వాడిపోతాయి. బ్రహ్మ కమలం యొక్క పండ్లు గూస్బెర్రీ లాగా, అండాకార ఆకారంలో, గులాబీ నుండి నారింజ-ఎరుపు రంగుతో క్రమంగా తెల్లటి రంగులోకి మారుతాయి, అనేక వెంట్రుకల వంటి వెన్నుముకలతో ఉంటాయి. బ్రహ్మ కమలం ప్రధానంగా దక్షిణ మెక్సికోలోని ఎడారి మరియు పాక్షిక ఎడారి ప్రాంతాలు మరియు దక్షిణ అమెరికాలోని విస్తృత ప్రాంతాలకు చెందినది.
కాగా, ఈ మధ్యకాలంలో ఇది భారతదేశం మరియు చైనాతో సహా ఆగ్నేయాసియాలోని ఉష్ణమండల ప్రాంతాలలో విస్తృతంగా సాగు చేయబడుతోంది మరియు అన్యదేశ మొక్కలుగా కూడా పెరుగుతుంది. అయితే ఇది బ్రహ్మ కమలం కావడంతో దీని పుష్పాలు కేవలం రాత్రి పూట మాత్రమే వికసించడంతో దీనిని హిందువులు భగవంతుడి మొక్కగా పరిగణించారు. దీనిని తమ పెరట్లో పెంచుకోవడం దాని పుష్పాలను దేవుళ్లకు సమర్పించడం చేస్తున్నారు. ఇక బ్రహ్మ కమలం పుష్పలు, కాండంలో ఆధునిక వైద్యం నుంచి ఆయుర్వేద వైద్యం వరకు ఎన్నో గుణాలు ఉండటంతో దీనిని పెంచుకోవడంతో అటు స్వామి కార్యం, ఇటు స్వకార్యం రెండూ సమకూరినట్టే అని భావిస్తున్నారు.
బ్రహ్మ కమలం సాధారణ పేర్లు Nishagandhi Common Names
బ్రహ్మ కమలం మొక్కను ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో వివిధ పేర్లతో పిలుస్తారు. దాని సాధారణ పేర్లలో కొన్ని తీపి-సువాసన గల కాక్టస్, పెద్ద-పూల టార్చ్ తిస్టిల్, పెద్ద-పూల కాక్టస్, వనిల్లా కాక్టస్, పెద్ద వికసించే సెరియస్, లూనార్ ఫ్లవర్ మరియు ఆర్గానిల్లో ఉన్నాయి.
బ్రహ్మ కమలంలోని రసాయన భాగాలు Nishagandhi Chemical Constituents
బ్రహ్మ కమలం (నిశాగంధి) దాని అధ్భుత ఔషధ గుణాలకు పేరెన్నిక గన్నిది. దీని యొక్క ఫైటోకెమికల్ విశ్లేషణలో సపోనిన్లు, ఫినోలిక్ సమ్మేళనాలు, స్టెరాయిడ్లు, గ్లైకోసైడ్లు, టానిన్లు, టెర్పెనాయిడ్లు, స్టెరాల్స్, కొవ్వు ఆమ్లాలు, శ్లేష్మం, విటమిన్లు, ఖనిజాలతో పాటు ఫైబర్ ఉనికిని చూపించింది. బ్రహ్మ కమలం మొక్క శక్తివంతమైన యాంటీఆక్సిడెంట్, యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ, యాంటీ-ప్రొలిఫెరేటివ్, హెపాటోప్రొటెక్టివ్, యాంటీ-డయాబెటిక్, యాంటీ-హైపర్లిపిడెమిక్, యాంటీ బాక్టీరియల్, యాంటీ అల్సరోజెనిక్, న్యూరో ప్రొటెక్టివ్, హెపాటో ప్రొటెక్టివ్, మూత్రవిసర్జన మరియు గాయం నయం చేసే లక్షణాలను కలిగి ఉందని అనేక శాస్త్రీయ పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి.
బ్రహ్మ కమలం యొక్క ఆయుర్వేద సూచనలు Ayurvedic Indications Of Nishagandhi

ఆయుర్వేదం యొక్క సంపూర్ణ శాస్త్రం ఈ అన్యదేశ మొక్కను అనేక ఆయుర్వేద గ్రంథాలు, పత్రికలలో అనేక రుగ్మతలకు దీనిని వినియోగించవచ్చు అని పేర్కోన్నాయి.
అవి:
- హృదయ (గుండె సమస్యలకు చికిత్స చేస్తుంది)
- ప్రమేహ (మధుమేహాన్ని నిర్వహిస్తుంది)
- శ్వాషా (శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బందులను తగ్గిస్తుంది)
- కాంత్య (గొంతు నొప్పిని తగ్గిస్తుంది)
- దీపాన (జీర్ణశక్తిని పెంచుతుంది)
- పచన (జీర్ణానికి సహాయపడుతుంది)
- రోచన (ఆకలిని ప్రేరేపిస్తుంది)
- అనులోమన (శ్వాసను మెరుగుపరుస్తుంది)
- వామన (వికారం మరియు వాంతులు నిరోధిస్తుంది)
- జ్వర (జ్వరానికి ఉపయోగపడుతుంది)
- కసహార (దగ్గును తగ్గిస్తుంది)
- అమహార (అజీర్ణానికి చికిత్స చేస్తుంది)
- దహహర (మండే అనుభూతిని తగ్గిస్తుంది)
- మెహహార (మూత్రనాళ రుగ్మతలకు చికిత్స చేస్తుంది)
- త్రిప్తిఘ్నో (సూడో-సత్యాసనాన్ని తగ్గిస్తుంది)
- శోణితస్థాపన (రక్తస్రావం నిరోధిస్తుంది)
- కుస్థ (చర్మ రుగ్మతలకు చికిత్స చేస్తుంది)
- రక్తదోషహార (రక్త శుద్ధి)
- వ్రాన్ రోపణ (గాయాలను నయం చేస్తుంది)
- వర్ణ్య (ఛాయను మెరుగుపరుస్తుంది)
- క్రిమిహార (పేగు పురుగులను ఉపశమనం చేస్తుంది)
- క్రిచ్రా (బాధాకరమైన మూత్రవిసర్జనకు చికిత్స చేస్తుంది)
నిషాగంధి యొక్క ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు Health Benefits Of Nishagandhi
గుండె పనితీరును మెరుగుపరుస్తుంది Enhances Cardiac Functioning

బ్రహ్మకమలం గుండెపై సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపుతుందని కనుగొనబడింది. సహజ యాంటీఆక్సిడెంట్ మరియు కార్డియో-ప్రొటెక్టివ్ హెర్బ్ అయినందున, ఇది అనేక గుండె జబ్బులకు చికిత్స చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది హృదయ వ్యవస్థను సడలిస్తుంది, మనస్సును ప్రశాంతపరుస్తుంది, ఇది అరిథ్మియా మరియు దడతో బాధపడుతున్న రోగులకు చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. గుండె కండరాలను బలోపేతం చేయడంలో, రక్తంలో కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించడంలో మరియు లిపిడ్ నిర్మాణాన్ని నివారించడంలో కూడా ఇది ఉపయోగపడుతుంది, ఇది అథెరోస్క్లెరోసిస్, హార్ట్ బ్లాక్స్, గుండెపోటు, రక్తం గడ్డకట్టడం మొదలైన వాటి ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది.
మధుమేహాన్ని నిర్వహిస్తుంది Manages Diabetes
ఆయుర్వేదంలో మధుమేహ అని కూడా పిలువబడే మధుమేహం అనేది కఫ దోషాల తీవ్రతరం, ఇది సాధారణంగా అగ్ని (అంటే జీర్ణ అగ్ని) పనితీరును తగ్గించడం వల్ల శరీరంలో రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను పెంచుతుంది. బ్రహ్మకమలం పువ్వుల యొక్క అద్భుతమైన హైపోగ్లైసీమిక్ లక్షణం రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను తగ్గించడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. ఈ పూల సారాన్ని తీసుకోవడంలో β-ప్యాంక్రియాటిక్ కణాల నుండి ఇన్సులిన్ ఉత్పత్తి చురుకుగా మారుతుంది. ఇది పిండిని గ్లూకోజ్గా విభజించడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది, ఇది రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది.
రెమెడీస్ శ్వాసకోశ క్రమరాహిత్యాలు Remedies Respiratory Anomalies

బ్రహ్మకమలం అన్ని రకాల కఫాను తీవ్రతరం చేసే రుగ్మతలకు సమర్థవంతమైన మూలికా ఔషధం. సుగంధ పుష్పం మరియు రసమైన కాండంలోని క్రియాశీల పదార్ధాలలో ఎక్కువ భాగం ఆస్తమా, బ్రోన్కైటిస్, COPD, దగ్గు మరియు జలుబు లక్షణాల వంటి శ్వాసకోశ రుగ్మతలకు చికిత్స చేయడానికి అంతిమ నివారణను అందిస్తుంది. ఇది శ్వాసకోశం నుండి శ్లేష్మ నిక్షేపాలను తొలగించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు గొంతు నొప్పి, దగ్గు మరియు రద్దీ నుండి ఉపశమనాన్ని అందిస్తుంది.
జీర్ణక్రియను ప్రోత్సహిస్తుంది Promotes Digestion
శక్తివంతమైన కార్డియోటోనిక్ హెర్బ్ కాకుండా, నిషాగంధి అద్భుతమైన జీర్ణ లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది. ఫ్లవర్ ఎక్స్ట్రాక్ట్లోని యాంటీ ఫ్లాట్యులెంట్ ప్రాపర్టీ అలిమెంటరీ కెనాల్లో గ్యాస్ ఏర్పడటాన్ని తగ్గిస్తుంది, తద్వారా ఉబ్బరం, అపానవాయువు మరియు ఉదర విస్తరణను తగ్గిస్తుంది. హెర్బ్లో ఫైబర్ పుష్కలంగా ఉండటం వల్ల శరీరంలోని వ్యర్థాలను బయటకు పంపడం ద్వారా పెరిస్టాల్టిక్ కదలికను ప్రేరేపించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు తద్వారా మలబద్ధకం కోసం శక్తివంతమైన నివారణగా చేస్తుంది. అదనంగా, హెర్బ్ యొక్క యాంటాసిడ్ లక్షణం కడుపులో అధిక ఆమ్లాలు ఏర్పడకుండా నిరోధిస్తుంది, తద్వారా అజీర్ణం, పుండు, పొట్టలో పుండ్లు మరియు శరీరంలోని పోషకాలను బాగా గ్రహించడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.
నొప్పి మరియు వాపును తగ్గిస్తుంది Reduces Pain And Inflammation
బలమైన నొప్పి-ఉపశమన మరియు శోథ నిరోధక ప్రభావాల ఉనికికి ధన్యవాదాలు, ఆర్థరైటిస్, కండరాల నొప్పులు మొదలైన బాధాకరమైన పరిస్థితులలో ఉపశమనం అందించడానికి బ్రహ్మకమలం విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుంది. రుమటాయిడ్ ఆర్థరైటిస్ వల్ల వచ్చే నొప్పిని అమావాత అని కూడా పిలుస్తారు, దీనిని సాధారణంగా సంభవిస్తుంది. కీళ్లలో విషపదార్థాలు పేరుకుపోవడం మరియు వాత దోషాలను తగ్గించడం, ఈ సుగంధ పుష్ప సారాన్ని కలిగి ఉన్న సూత్రీకరణలను ఉపయోగించడం ద్వారా ఉపశమనం పొందవచ్చు.
బ్రహ్మ కమలం మోతాదు Nishagandhi Dosage
బ్రహ్మకమలం యొక్క ప్రభావవంతమైన చికిత్సా మోతాదు వయస్సు, శరీర బలం, ఆకలిపై ప్రభావాలు, తీవ్రత మరియు రోగి యొక్క స్థితిని బట్టి వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి మారవచ్చు. అతను లేదా ఆమె రోగి యొక్క సూచనలను మూల్యాంకనం చేసి నిర్దిష్ట కాలానికి సమర్థవంతమైన మోతాదును సూచించే విధంగా ఆయుర్వేద వైద్యుడు లేదా అభ్యాసకుడిని సంప్రదించడం ఖచ్చితంగా సిఫార్సు చేయబడింది.
నిషాగంధి సైడ్ ఎఫెక్ట్స్ Nishagandhi Side Effects

అయినప్పటికీ, నిషాగంధి అసంఖ్యాకమైన ఆరోగ్య ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంది, కొన్నిసార్లు దీనిని అధిక పరిమాణంలో తీసుకోవడం వల్ల గ్యాస్ట్రిక్ చికాకు, వేగవంతమైన మరియు అస్థిరమైన హృదయ స్పందన, కార్డియో స్పామ్ లేదా ఛాతీలో సంకోచం వంటి అనుభూతిని కలిగిస్తుంది. ఇది కొంచెం మతిమరుపు, భ్రాంతులు మరియు సాధారణ మానసిక గందరగోళానికి కూడా కారణం కావచ్చు.
ముందుజాగ్రత్తలు Precautions to take Nishagandhi
గర్భధారణ మరియు చనుబాలివ్వడం కాలంలో ఈ హెర్బ్ యొక్క ఉపయోగం గురించి తగినంత సమాచారం లేనందున, గర్భిణీ స్త్రీలు మరియు పాలిచ్చే తల్లులు చికిత్స చేసే వైద్యుని నుండి ముందస్తు అనుమతి లేకుండా నిషాగంధి సూత్రీకరణలను తీసుకోవద్దని ఖచ్చితంగా సలహా ఇస్తారు.
చివరిగా.!
అవసరమైన పోషకాలు మరియు నమ్మశక్యం కాని చికిత్సా లక్షణాలతో నిండిన బ్రహ్మకమలం (నిషాగంధి) చాలా ఆరోగ్య క్రమరాహిత్యాలకు సంపూర్ణ నివారణిగా పనిచేస్తుంది. గుండె ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించడం నుండి, జీర్ణశక్తిని పెంపొందించడం, ఇన్ఫెక్షన్లను ఎదుర్కోవడం, శ్వాసకోశ క్రమరాహిత్యాలకు చికిత్స చేయడం, శ్వాసకోశ విధులను సులభతరం చేయడం వంటి వాటన్నింటినీ బ్రహ్మకమలం చేస్తుంది. ఈ మూలికా సారాన్ని సరైన మోతాదులో తీసుకుని దానితో స్నానం చేయడం ద్వారా బ్రహ్మకమలం అరోగ్య ప్రయోజనాలను అందుకోవచ్చు మరియు దుష్ప్రభావాలను కూడా దూరం పెట్టవచ్చు.

బ్రహ్మకమలం పుష్పం మంచి నిద్రకు దోహదపడుతుందని అధ్యయనాలు పేర్కొంటున్నాయి. ఎందుకంటే ఈ పుష్పం నిద్రను ప్రేరేపించే లక్షణాలతో ముడిపడి ఉంది. ఈ బ్రహ్మ కమలం యొక్క సువాసన నాడీ వ్యవస్థపై శాంతించే ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంటుంది, దీంతో ఇది విశ్రాంతికి సహాయం చేయడంతో పాటు నిద్ర నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది. బ్రహ్మకమలం పుష్పం వల్ల చర్మ ప్రయోజనాలు చేకూరుతాయా అంటే కూడా ఔననే సమాధానాలే వినిపిస్తున్నాయి. ఎందుకంటే బ్రహ్మకమలం యొక్క సుగంధ సారం కొన్నిసార్లు చర్మ సంరక్షణలో దాని ఓదార్పు లక్షణాల కోసం ఉపయోగించబడుతుంది. చర్మంపై శాంతపరిచే ప్రభావాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఇది చర్మ సంరక్షణ ఉత్పత్తులలో చొప్పించబడవచ్చు.
బ్రహ్మకమలం పుష్పాన్ని ఆరోగ్య దినచర్యలో చేర్చుకోవడం ఎలా అంటే ఈ పుష్పాలను వాటి సుగంధ ప్రభావం కోసం మీ నివాస స్థలంలో ఉంచడం ద్వారా మీరు బ్రహ్మకమలం యొక్క ప్రయోజనాలను ఆస్వాదించవచ్చు. కొంతమంది విశ్రాంతిని ప్రోత్సహించడానికి ప్రశాంతమైన టీలు లేదా కషాయాలను తయారు చేయడానికి బ్రహ్మ కమలం రేకులను ఉపయోగిస్తారు. బ్రహ్మ కమలం అరోమాథెరపీ ఉపయోగిస్తారని ఈ మధ్యకాలంలో వెల్లడైంది. ఈ పుష్పం ఆధునిక ఔషధ గుణాలు, ఆయుర్వేద చికిత్సా లక్షణాలను పరిశీలించిన క్రమంలో ఈ పుష్పం అరోమా థెరపీ కోసం వినియోగిస్తారని తేలింది.
బ్రహ్మకమలం యొక్క సుగంధ ప్రొఫైల్ అరోమాథెరపీకి అనుకూలంగా ఉంటుంది. మెత్తగాపాడిన సువాసనను పీల్చడం ప్రశాంతమైన ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంటుందని నమ్ముతారు, ఇది సడలింపు మరియు ఒత్తిడి ఉపశమనం కోసం తైలమర్ధన పద్ధతులకు సంభావ్య అదనంగా ఉంటుంది. ఈ మొక్కకు ఏవైనా దుష్ప్రభావాలు ఉన్నాయా అంటే బ్రహ్మ కమలం సాధారణంగా సురక్షితమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది, బ్రహ్మకమలం చెప్పుకోదగ్గ నివేదించబడిన దుష్ప్రభావాలు లేవు. అయినప్పటికీ, వ్యక్తిగత ప్రతిచర్యలు మారవచ్చు. ఈ పుష్పాన్ని మీ దినచర్యలో చేర్చుకునే ముందు ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణులను సంప్రదించడం మంచిది, ప్రత్యేకించి మీకు మొక్కలు, వాటి పుష్పాలతో అలెర్జీలు ఉంటే వారి సలహాలు తప్పనిసరి.