మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థ యొక్క శోషరస వ్యవస్థ వివిధ ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. వ్యాధికారక కారకాల నుండి మీ శరీరాన్ని రక్షించడం, శరీర ద్రవ సమతుల్యతను కాపాడుకోవడం, జీర్ణవ్యవస్థ నుండి లిపిడ్లను గ్రహించడం మరియు సెల్యులార్ వ్యర్థాలను తొలగించడం వంటివి వీటిలో ఉన్నాయి. అడ్డంకులు, అనారోగ్యాలు లేదా అంటువ్యాధులు మీ శోషరస వ్యవస్థ పనితీరును ప్రభావితం చేయవచ్చు.

శోషరస వ్యవస్థ Lymphatic system

శోషరస వ్యవస్థ అనేది నాళాలు, నోడ్స్ మరియు కేశనాళికల యొక్క క్లిష్టమైన వ్యవస్థ, ఇది శరీరం అంతటా అదనపు ద్రవాన్ని సేకరించి రవాణా చేస్తుంది. శరీరం 500-600 శోషరస కణుపులను కలిగి ఉంటుంది. శోషరస ద్రవం, బాక్టీరియా , ఇతర జీవులు మరియు రోగనిరోధక వ్యవస్థ కణాలు చేరడం వల్ల ఈ నోడ్‌లు సంక్రమణకు ప్రతిస్పందనగా విస్తరిస్తాయి. రోగ నిరోధక వ్యవస్థ శోషరస వ్యవస్థను కలిగి ఉంటుంది. అంతేకాకుండా, అధిక కొవ్వు పదార్ధాలతో కొవ్వులు మరియు పోషకాలను శరీరం గ్రహించడంలో సహాయపడుతుంది.

శోషరస వ్యవస్థ ఏమి చేస్తుంది? What does the lymphatic system do?

శోషరస వ్యవస్థ అనేది అవయవాలు, కణజాలాలు మరియు నాళాల నెట్‌వర్క్, ఇది శోషరసాన్ని, రంగులేని, నీటి ద్రవాన్ని తిరిగి మీ ప్రసరణ వ్యవస్థలోకి (మీ రక్తప్రవాహంలో) తరలించడానికి మిళితం చేస్తుంది. ప్రతిరోజూ, మీ శరీరం యొక్క ధమనులు, కేశనాళికలు మరియు చిన్న ధమనుల రక్త నాళాలు దాదాపు 20 లీటర్ల ప్లాస్మాను రవాణా చేస్తాయి. శరీరం యొక్క కణాలు మరియు కణజాలాలకు పోషణ మరియు వ్యర్థాలను సేకరించిన తర్వాత సుమారు 17 లీటర్లు సిరల ద్వారా ప్రసరణకు తిరిగి వస్తాయి. మిగిలిన మూడు లీటర్లు కేశనాళికల ద్వారా మీ శరీరంలోని కణజాలాలలోకి ప్రవహిస్తాయి. శోషరస వ్యవస్థ మీ శరీర కణజాలం నుండి శోషరస అని పిలువబడే ఈ అదనపు ద్రవాన్ని సేకరిస్తుంది మరియు దానిని మీ రక్తప్రవాహానికి తిరిగి ఇచ్చే ముందు తీసుకువెళుతుంది.

శోషరస వ్యవస్థ యొక్క పనితీరు Function of the lymphatic system

శోషరస వ్యవస్థ యొక్క మూడు ముఖ్యమైన విధులు:

• ద్రవ సంతులనం Fluid balance

రక్త నాళాల ద్వారా తిరిగి వెళ్ళలేని కణజాలాల నుండి అదనపు ద్రవం మరియు ప్రోటీన్లు శోషరస వ్యవస్థ ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడతాయి. ద్రవం తరచుగా మధ్యంతర ప్రదేశాలలో సేకరిస్తుంది, ఇవి కణాల చుట్టూ ఉండే మైనస్‌క్యూల్ ఖాళీలు. ఈ ప్రాంతాలు చిన్న శోషరస కేశనాళికల ద్వారా శోషరస వ్యవస్థకు అనుసంధానించబడి ఉంటాయి. కణజాలంలోకి ప్రవేశించే ధమనుల రక్త కేశనాళికల నుండి దాదాపు 90 శాతం ప్లాస్మా సిరల రక్త కేశనాళికలు మరియు సిరల ద్వారా తిరిగి వస్తుంది. మిగిలిన 10 శాతం రవాణా చేయడానికి శోషరస వ్యవస్థ ఉపయోగించబడుతుంది. లింఫెడెమా, స్థానికీకరించిన వాపు, ద్రవం ప్రాసెసింగ్ సమస్యల వల్ల సంభవించవచ్చు.

• శోషణం Absorption

ప్రేగుల ఆరోగ్యానికి శోషరస వ్యవస్థ చాలా ముఖ్యమైనది. ఇది కొవ్వును తరలించడానికి, ఇన్ఫెక్షన్లతో పోరాడటానికి మరియు అదనపు ద్రవాన్ని తొలగించడానికి సహాయపడుతుంది. విల్లీ అని పిలువబడే వేళ్లను పోలి ఉండే చిన్న ప్రోట్రూషన్‌లు చిన్న ప్రేగులలోని పేగు పొరలో కొంత భాగాన్ని కలిగి ఉంటాయి. లాక్టీల్స్, లేదా మైక్రోస్కోపిక్ శోషరస కేశనాళికలు, ప్రతి విల్లస్‌లో కనిపిస్తాయి. ఇవి కొవ్వులు మరియు కొవ్వులో కరిగే విటమిన్లను తీసుకుంటాయి, ఇది కైల్ అనే మిల్కీ వైట్ ద్రవాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. శోషరస మరియు ఎమల్సిఫైడ్ కొవ్వులు, లేదా ఉచిత కొవ్వు ఆమ్లాలు రెండూ ఈ ద్రవంలో ఉంటాయి. ఇది సిరల రక్త ప్రసరణలోకి ప్రవేశించినప్పుడు, అది పరోక్షంగా పోషకాలను పంపిణీ చేస్తుంది. రక్తంలోని కేశనాళికలు ఇతర పోషకాలను నేరుగా గ్రహిస్తాయి.

• రోగనిరోధక వ్యవస్థ The immune system

అంటువ్యాధులు వంటి ప్రమాదకరమైన వ్యాధికారక కారకాలకు గురికాకుండా శరీరం యొక్క రక్షణ శోషరస కణుపుల యొక్క మూడవ విధి. శరీర రక్షణలో మొదటి వరుసలో ఇవి ఉంటాయి.

• చర్మం వంటి భౌతిక విభజనలు
• కడుపులోని ఆమ్ల విషయాలు వంటి విషపూరిత అడ్డంకులు
• శరీరం యొక్క “స్నేహపూర్వక” సూక్ష్మజీవులు

అయినప్పటికీ, ఈ అడ్డంకులు ఉన్నప్పటికీ, ఇన్ఫెక్షన్లు తరచుగా హోస్ట్‌లోకి చొరబడతాయి. శోషరస వ్యవస్థ, ఈ సందర్భంలో, రోగనిరోధక వ్యవస్థ తగిన విధంగా స్పందించడానికి అనుమతిస్తుంది.

శోషరస వ్యవస్థ సంక్రమణతో ఎలా పోరాడుతుంది? How does the lymphatic system fight infection?

లింఫోసైట్లు, తెల్ల రక్త కణాలు , శోషరస వ్యవస్థ ద్వారా సృష్టించబడతాయి. టి (T) కణాలు మరియు బి (B) కణాలు లింఫోసైట్‌ల యొక్క విభిన్న ఉప రకాలు. శోషరస వ్యవస్థ ద్వారా, అవి రెండూ కదులుతాయి. అవి శోషరస కణుపుల వద్దకు చేరుకున్నప్పుడు శోషరస ద్రవంలోని వైరస్లు, బ్యాక్టీరియా మరియు ఇతర విదేశీ కణాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.

పరిచయం తర్వాత, లింఫోసైట్లు ప్రతిరోధకాలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి మరియు శరీరం యొక్క రక్షణ యంత్రాంగాన్ని ప్రారంభిస్తాయి. వారు ఇప్పటికే గతంలో నిర్దిష్ట వ్యాధికారక సంబంధంలోకి వచ్చినట్లయితే, వారు జ్ఞాపకశక్తి నుండి ప్రతిరోధకాలను కూడా సృష్టించవచ్చు. శరీరం యొక్క అనుకూల రోగనిరోధక ప్రతిస్పందన శోషరస వ్యవస్థ మరియు లింఫోసైట్ పనితీరును కలిగి ఉంటుంది. నిర్దిష్ట అంటువ్యాధులకు ఈ ప్రతిచర్యలు ఖచ్చితమైనవి.

శోషరస వ్యవస్థ యొక్క అనాటమీ Anatomy of the lymphatic system

శోషరస వ్యవస్థ అనేక భాగాలను కలిగి ఉంటుంది. అవి వీటిని కలిగి ఉంటాయి:

• శోషరస Lymph

శోషరస ద్రవం అని కూడా పిలువబడే శోషరస అనేది కణాలు, కణజాలాలు (కానీ కేశనాళికలలోకి తిరిగి గ్రహించబడదు) మరియు ఇతర పదార్ధాల నుండి లీక్ అయ్యే అదనపు ద్రవం యొక్క మిశ్రమం. ప్రోటీన్లు, ఖనిజాలు , లిపిడ్లు, పోషకాలు, హాని కలిగించే కణాలు మరియు క్యాన్సర్ కణాలు ఇతర పదార్ధాలలో (బ్యాక్టీరియా, వైరస్లు మొదలైనవి) ఉన్నాయి. అంటువ్యాధులతో పోరాడే తెల్ల రక్త కణాలు శోషరస (లింఫోసైట్లు) ద్వారా రవాణా చేయబడతాయి.

• శోషరస నోడ్స్ Lymph nodes

శోషరస కణుపులు బీన్-ఆకారపు గ్రంథులు, ఇవి వాటి ద్వారా ఫిల్టర్ చేస్తున్నప్పుడు శోషరసాన్ని చూస్తాయి మరియు శుద్ధి చేస్తాయి. నోడ్స్ దెబ్బతిన్న మరియు క్యాన్సర్ కణాలను ఫిల్టర్ చేస్తాయి. ఇంకా, ద్రవంలోని సూక్ష్మక్రిములు మరియు ఇతర ప్రమాదకర మూలకాలతో పోరాడి తొలగించే లింఫోసైట్లు మరియు ఇతర రోగనిరోధక వ్యవస్థ కణాలు ఈ శోషరస కణుపులలో నిల్వ చేయబడతాయి.

మీ శరీరంలో, దాదాపు 600 శోషరస కణుపులు ఉన్నాయి. కొన్ని వివిక్త నోడ్‌లు, మరికొన్ని ఇంటర్‌కనెక్టడ్ గ్రూపింగ్‌ల గొలుసులు. మీ చంక, గజ్జ మరియు మెడ శోషరస కణుపులకు తెలిసిన ప్రదేశాలలో కొన్ని. శోషరస సిరలు శోషరస కణుపులను కలుస్తాయి.

• శోషరస నాళాలు Lymphatic vessels

కేశనాళికల నెట్‌వర్క్ (సూక్ష్మ నాళాలు) మరియు శోషరస నాళాలు అని పిలువబడే గొట్టాల యొక్క గణనీయమైన నెట్‌వర్క్ మీ శరీరం అంతటా కనిపిస్తాయి. కణజాలాల నుండి శోషరసాన్ని తీసుకువెళ్లడానికి వారు బాధ్యత వహిస్తారు. శోషరస నాళాలు అని పిలువబడే పెద్ద నాళాల వైపు కదులుతున్నప్పుడు, శోషరస నాళాలు శోషరసాన్ని (నోడ్స్ వద్ద) సేకరించడం మరియు ఫిల్టర్ చేయడం కొనసాగిస్తాయి. ఈ గొట్టాలు మీ సిరల మాదిరిగానే పనిచేస్తాయి. అవి నిస్సార పీడనంతో పని చేస్తాయి మరియు ద్రవం ఒక దిశలో ప్రవహించేలా అనేక కవాటాలను కలిగి ఉంటాయి.

• ఇతర శోషరస కణజాలాలు Other lymphatic tissues

శోషరస వ్యవస్థ శరీరం అంతటా కణాలు మరియు కణజాలాల నుండి స్రవించే అదనపు ద్రవాన్ని సేకరిస్తుంది మరియు శరీరం చుట్టూ మరోసారి ప్రసరించడానికి రక్తప్రవాహానికి బదిలీ చేస్తుంది.

• ప్లీహము Spleen

ఈ అతిపెద్ద శోషరస అవయవం మీ పక్కటెముకల క్రింద మరియు మీ ఎడమ వైపున మీ కడుపు పైన ఉంది. ప్లీహము రక్తాన్ని ఫిల్టర్ చేయడం మరియు నిల్వ చేయడంతో పాటు ఇన్ఫెక్షన్ లేదా అనారోగ్యాన్ని ఎదుర్కొనే తెల్ల రక్త కణాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది .

• థైమస్ Thymus

ఈ అవయవాన్ని ఛాతీ ఎగువ భాగంలో, రొమ్ము ఎముక క్రింద కనుగొనవచ్చు. ఇది ఒక నిర్దిష్ట రకం తెల్ల రక్త కణం పరిపక్వం చెందడానికి కారణమవుతుంది, ఇది దాడి చేసే వ్యాధికారక క్రిములకు వ్యతిరేకంగా రక్షిస్తుంది.

• అడెనాయిడ్ మరియు టాన్సిల్స్ Adenoid and tonsils

ఈ లింఫోయిడ్ అవయవాలు మీరు తినే ఆహారం మరియు మీరు పీల్చే గాలి నుండి వ్యాధికారక క్రిములను సంగ్రహిస్తాయి. బయటి ఆక్రమణదారులకు వ్యతిరేకంగా మీ శరీరం కలిగి ఉన్న రక్షణ యొక్క మొదటి లైన్ అవి.

• ఎముక మజ్జ Bone marrow

ఇది హిప్ మరియు బ్రెస్ట్‌బోన్‌లతో సహా అనేక ఎముకల లోపలి భాగంలో ఉండే మృదువైన, మెత్తటి కణజాలం. ఎముక మజ్జ ప్లేట్‌లెట్స్, ఎర్ర రక్త కణాలు మరియు తెల్ల రక్త కణాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

• పెయర్స్ పాచెస్ Peyer’s patches

శోషరస కణజాలం యొక్క ఈ చిన్న సమూహాలు మీ చిన్న ప్రేగు యొక్క శ్లేష్మ పొరలో ఉంటాయి. ఈ లింఫోయిడ్ కణాలు పేగు సూక్ష్మజీవులను పర్యవేక్షిస్తాయి మరియు వదిలించుకుంటాయి.

శోషరస వ్యవస్థకు సంబంధించిన సాధారణ సమస్యలు Common problems involving the lymphatic system

శోషరస వ్యవస్థతో అనేక సాధారణ సమస్యలు ఉన్నాయి, వాటిలో:

• ఇన్ఫెక్షన్
• వ్యాధి
• శోషరస గ్రంథులు లేదా శోషరస వ్యవస్థకు గాయం.

సంక్రమణకు సంబంధించినవి వీటిని కలిగి ఉంటాయి:

• గ్రంధి జ్వరం Glandular fever

ఇన్ఫెక్షియస్ మోనోన్యూక్లియోసిస్ అని పిలువబడే గ్రంధి జ్వరం చాలా మంది యువకులను, యువకులను మరియు కళాశాల విద్యార్థులను ప్రభావితం చేస్తుంది. జ్వరం, గొంతు నొప్పి , అలసట మరియు శోషరస గ్రంథులు విస్తరించడం కొన్ని లక్షణాలు.

• టాన్సిలిటిస్ Tonsillitis

టాన్సిల్స్లిటిస్ అనేది రెండు అండాకారపు ఆకారపు కణజాల ప్యాడ్‌ల వాపు, ఇవి గొంతు వెనుక భాగంలో ప్రతి వైపున ఒకటి ఉంటాయి. ఉబ్బిన టాన్సిల్స్, మెడ వైపులా లేత శోషరస కణుపులు, గొంతు నొప్పి మరియు మింగడంలో ఇబ్బంది ఇవన్నీ టాన్సిలిటిస్‌కు సూచికలు.

• క్రోన్’స్ వ్యాధి Tonsillitis

క్రోన్’స్ వ్యాధి అని పిలువబడే ఒక తాపజనక ప్రేగు పరిస్థితి గైసెమిక్ ఇండెక్స్ (GI) ట్రాక్ట్ యొక్క దీర్ఘకాలిక వాపుకు దారితీస్తుంది, ఇది కడుపు నుండి పాయువు వరకు నడుస్తుంది. ఇది తరచుగా ప్రేగు యొక్క లోతైన పొరలలోకి వ్యాపిస్తుంది మరియు వ్యక్తిని బట్టి జిఐ(GI) ట్రాక్ట్ యొక్క వివిధ భాగాలను ప్రభావితం చేస్తుంది.

వ్యాధితో సంబంధం ఉన్నవారు:

• హాడ్కిన్స్ వ్యాధి Hodgkin’s disease

ఒక రకమైన లింఫోమా హాడ్కిన్స్, దీనిని తరచుగా హాడ్కిన్స్ వ్యాధి అని పిలుస్తారు. లింఫోమా అని పిలువబడే ఒక రకమైన రక్త క్యాన్సర్ శోషరస వ్యవస్థలో ప్రారంభమవుతుంది. ఈ వ్యవస్థ మీ శరీరం అంతటా నాళాలు, నోడ్‌లు మరియు అవయవాల వెబ్‌ను కలిగి ఉంటుంది.

శోషరస వ్యవస్థను ప్రభావితం చేసే వ్యాధులు Diseases that affect the lymphatic system

శోషరస వ్యవస్థ యొక్క సిరలు, గ్రంథులు మరియు అవయవాలు వివిధ వ్యాధులకు గురవుతాయి. కొన్ని బాల్యంలో లేదా పుట్టుకకు ముందు అభివృద్ధి సమయంలో జరుగుతాయి. ఇతరులు అనారోగ్యం లేదా హాని కారణంగా ఉత్పన్నమవుతారు. కొన్ని సాధారణ శోషరస వ్యవస్థ వ్యాధులు మరియు పరిస్థితులు ఉన్నాయి

లింఫెడెమా Lymphedema

దెబ్బతిన్న శోషరస నాళాలు లేదా నోడ్స్ నుండి మచ్చ కణజాలం శోషరస వ్యవస్థలో అడ్డంకిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది, ఇది లింఫెడెమాకు దారితీస్తుంది. క్యాన్సర్‌ను తొలగించడానికి రేడియో ధార్మికత లేదా శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్న రోగుల నుండి శోషరస కణుపులు తొలగించబడినప్పుడు లింఫెడెమా తరచుగా గమనించబడుతుంది. మీ చేతులు మరియు కాళ్ళలో శోషరస ద్రవం చేరడం చాలా తరచుగా కనిపిస్తుంది. లింఫెడెమా చాలా మితమైన నుండి చాలా బాధాకరమైన, బలహీనపరిచే మరియు వికృతీకరణ వరకు ఉంటుంది. లైంఫెడెమా రోగులలో డీప్ స్కిన్ ఇన్ఫెక్షన్లు ప్రమాదకరం మరియు ప్రాణాంతకం కూడా కావచ్చు.

లిపెడెమా Lipedema

లిపెడెమా అని పిలువబడే రుగ్మత కారణంగా దిగువ శరీరంలో అవాంఛిత కొవ్వు పేరుకుపోతుంది. సాధారణంగా, పిరుదులు, తొడలు మరియు దూడలు లిపెడెమా ద్వారా ప్రభావితమవుతాయి. అంతేకాక, పై చేతులు ప్రభావితం కావచ్చు. చేతులు మరియు కాళ్ళు వ్యాధి బారిన పడవు.

నా శోషరస వ్యవస్థను ఎలా ఆరోగ్యంగా ఉంచుకోవాలి? How do I keep my lymphatic system healthy?

ఘనమైన మరియు ఆరోగ్యకరమైన శోషరస వ్యవస్థను నిర్వహణకు ఈ క్రింది విధానాలను పాటించవలసి ఉంటుంది:
* శుభ్రపరిచే సామాగ్రి లేదా పురుగుమందుల వంటి హానికరమైన రసాయనాలకు గురికాకుండా చూసుకోవాలి. ఈ పదార్థాలు మీ శరీరంలో పేరుకుపోతాయి, వ్యర్థాలను ఫిల్టర్ చేయడం మీ శరీరానికి మరింత కష్టతరం చేస్తుంది.
* శోషరస మీ శరీరం అంతటా స్వేచ్ఛగా ప్రసరించేలా చేయడానికి చాలా నీరు త్రాగడం ద్వారా హైడ్రేట్ గా ఉండండి.
* క్రమమైన వ్యాయామంతో కూడిన ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం మరియు జీవనశైలిని కొనసాగించండి.

చివరిగా.!

శోషరస వ్యవస్థ శరీర కణజాలంలో సేకరించిన అదనపు ద్రవం నుండి విదేశీ పదార్ధాలను తొలగిస్తుంది మరియు దానిని రక్తప్రవాహంలోకి తిరిగి పంపుతుంది. శోషరస వ్యవస్థ యొక్క వైఫల్యాలు ప్రాణాంతక సమస్యలు, వాపు మరియు సిరల పనిచేయకపోవడానికి దారితీస్తుంది. ఆరోగ్యకరమైన శోషరస వ్యవస్థను కలిగి ఉండటానికి, పోషకమైన ఆహారం మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని నిర్వహించండి. శోషరస వ్యవస్థ ఎముక మజ్జ, శోషరస గ్రంథులు, ప్లీహము, థైమస్ మరియు శోషరస సిరలు అంత్యంత కీలకమైన నాలుగు అవయవ భాగాలు అని గుర్తుంచుకోవాలి.

శోషరస వ్యవస్థ యొక్క మూడు ప్రాథమిక విధులలో ప్రప్రథమమైనది వ్యాధి కారక కరకాల నుంచి శరీరాన్ని కాపాడుతుంది. రోగనిరోధక వ్యవస్థ యొక్క శోషరస వ్యవస్థ వివిధ ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. వాటిలో ఒకటి శరీర ద్రవ సమతుల్యతను కాపాడుకోవడం, జీర్ణవ్యవస్థ నుండి లిపిడ్లను గ్రహించడం మరియు సెల్యులార్ వ్యర్థాలను తొలగించడం వంటివి చేస్తుంది. ఈ రెండూ శోషరస వ్యవస్థ నిర్వహించే మరో రెండు విధులు. మానవ శరీరంలో శోషరస వ్యవస్థ గొంతు, ఛాతీ, బొడ్డు మరియు గజ్జలు వంటి శరీరంలోని కొన్ని ప్రదేశాలలో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. అవి సాధారణంగా గొలుసులు లేదా సమూహాలలో ఉంటాయి. అన్నీ సిరలు మరియు ధమనులకు దగ్గరగా ఉంటాయి మరియు కొవ్వు కణజాలంలో పొందుపరచబడి ఉంటాయి.