మన శరీరంలోని ప్రతీ అవయవానికి శక్తినిచ్చేది రక్తం. అదెలా అంటే రక్తకణాలు ఆక్సిజన్తో పాటు శరీరంలోని ఏ అవయవానికి కావాల్సిన లవణాలను వాటికి అందిస్తూ.. అక్కడి నుంచి వ్యర్థాలను గుండెకు చేరవేసి శుద్ది చేస్తుంది. అయితే రక్తకణాలు ఈ పనిచేయడంలో సాయపడేవి మరికొన్ని కూడా ఉన్నాయి. వాటిలో సోడియం, పోటాషియమ్, మెగ్నీషియమ్ లాంటి లవణాలు కూడా ప్రతి అవయానికి ప్రయాణించి తిరిగివస్తుంటాయి. అయితే నీరు ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల మీ శరీరానికి అవసరమైన లవణాల సంఖ్య తగ్గి.. నీటి శాతం ఎక్కువైతే అది ప్రమాదకారకం అని మీకు తెలుసా.? అదేంటి నీరు ఎంత ఎక్కువగా తీసుకుంటూ అంత మంచిదని అరోగ్య నిపుణులు, వైద్యులు సూచిస్తున్నారు అన్న సందేహం వద్దు. అరోగ్య నిపుణులు చెప్పినట్లు నీరు అవసరం కానీ కాలాన్ని బట్టి.. శరీరానికి అవసరాన్ని బట్టి తీసుకోవడం ముఖ్యం.
ఇక నీటిని ఒకేసారి ఎక్కువమొత్తంలో కూడా తీసుకోరాదు. అది కూడా అనారోగ్యాలకు దారితీస్తుంది. వర్షంకాలం, చలికాలంలో రోజుకు మూడు లీటర్ల నీటిని తీసుకుంటే సరిపోతుంది. అయితే మీరు ఎండలో శ్రమించే వ్యక్తులు కాకపోతే చమట బయటకు రాని వ్యక్తులైతే మీరు అరలీటరు నీటిని తక్కువగా తాగినా నష్టంలేదని, ఇక వేసవిలో మాత్రం మూడు లీటర్లకు అర నుంచి లీటరు వరకు అధికంగా నీరు తీసుకోవడం మంచిదని అరోగ్య నిపుణులు చెబుతున్నారు. అలా కాకుండా ఎక్కువగా నీటిని తీసుకోవడం ద్వారా శరీర బరువు తగ్గుతుందని భావించేవారికి ఇది ఒక చేదువార్త. అధిక నీటిని తీసుకోవడం వల్ల అరోగ్య ప్రయోజనాలు అటుంచితే మీ అరోగ్యానికి అసలుకే మోసం చేకూరే ప్రమాదముంది. పరిస్థితి అలాగే కొనసాగితే మరణం కూడా సంభవించవచ్చునని తాజాగా అరోగ్య నిపుణులు వెల్లడిస్తున్న వాస్తవం ఇది.
నీటిని ఎక్కువగా తీసుకోవడంలో వల్ల శరీరంలోని లవణాలు పలుచబడి బయటకు రావడంతోనే ముప్పు వాటిల్లుతుంది. అయితే మిగతా లవణాల విషయాన్ని అటుంచితే రక్తంలో సోడియం గాఢత అసాధారణంగా తక్కువగా ఉంటే అది అనారోగ్యాలకు దారితీయవచ్చు. దీని ద్వారా ప్రమాదస్థాయి ఎక్కువ కూడా. ఏకంగా కోమా నుంచి మరణం సంభవించవచే అవకాశం కూడా ఉండవచ్చు. రక్తంలో సోడియం నిల్వల సాంధ్రత తగ్గిన పక్ష్ంలో దానినే హైపోనట్రేమియా అని అంటారు. సోడియం ఒక ఎలక్ట్రోలైట్, ఇది మీ కణాలతో పాటు వాటి చుట్టూ ఉన్న నీటి మొత్తాన్ని నియంత్రించడంలో సహాయపడుతుంది.
హైపోనాట్రేమియా సంభవించడానికి పలు కారణాలు ఉన్నాయి. అంతర్లీన వైద్య పరిస్థితి నుండి అధిక నీటిని తీసుకోవడం, ఒక్కసారే అతిగా నీటిని తాగడం వరకు పలు కారణాలు మీ శరీరంలోని సోడియం పలచబడటానికి కారణం అవుతాయి. ఇది జరిగినప్పుడు, మీ శరీరం నీటి స్థాయిలు పెరుగుతాయి, మీ కణాలు ఉబ్బడం ప్రారంభిస్తాయి. ఈ వాపు తేలికపాటి నుండి ప్రాణాపాయం వరకు అనేక ఆనారోగ్య సమస్యలను కారణంగా మారుతుంది. హైపోనట్రేమియా చికిత్స అంతర్లీన పరిస్థితిని పరిష్కరించే లక్ష్యంతో ఉంటుంది. హైపోనాట్రేమియా కారణాన్ని బట్టి, మీరు ఎంత త్రాగాలి అనేదానిని తగ్గించవలసి ఉంటుంది. హైపోనాట్రేమియా చికిత్సకు పలు సందర్భాల్లో ఇంట్రావీనస్ ఎలక్ట్రోలైట్ సొల్యూషన్స్, మందులు అవసరం కావచ్చు.
హైపోనట్రేమియా లక్షణాలు :
- వికారం, వాంతులు
- తలనొప్పి
- గందరగోళం
- శక్తి కోల్పోవడం, మగత, అలసట
- అశాంతి, చిరాకు
- కండరాల బలహీనత, దుస్సంకోచాలు లేదా తిమ్మిరి
- మూర్ఛలు
- కోమా
వైద్యుడిని ఎప్పుడు చూడాలి:
వికారం, వాంతులు, గందరగోళం, మూర్ఛ, స్పృహ కోల్పోవడం వంటి హైపోనాట్రేమియా తీవ్రమైన లక్షణాలు. ఇలాంటి సంకేతాలను ఎవరిలోనైనా కనిపిస్తే.. వారిని అత్యవసర వైద్య చికిత్స నిమిత్తం వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. మీకు హైపోనాట్రేమియా ప్రమాదం ఉందని.. మీరు తెలిపే లక్షణాలు, సంకేతాలాను బట్టి వైద్యుడు గుర్తించే అవకాశం ఉంటుంది. కాబట్టి సదరు వ్యక్తులు వారు ఎదుర్కోంటున్న లక్షణాలు వికారం, తలనొప్పి, తిమ్మిరి లేదా బలహీనతను వైద్యుడికి తప్పకుండా చెప్పాలి. ఈ సంకేతాలు, లక్షణాల పరిధి, వ్యవధిపై ఆధారపడి, మీ వైద్యుడు తక్షణ వైద్య సంరక్షణను కోరవచ్చు.
కారణాలు:
మానవుడి ప్రతీ ఒక్కరి శరీరంలో సోడియం కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది సాధారణ రక్తపోటును నిర్వహించడానికి సహాయపడుతుంది, మీ నరాలు, కండరాల పనికి మద్దతు ఇస్తుంది. మీ శరీరం ద్రవ సమతుల్యతను నియంత్రిస్తుంది. ఒక సాధారణ రక్త సోడియం స్థాయి లీటరుకు 135, 145 మిల్లీక్వివలెంట్స్ (mEq/L) మధ్య ఉంటుంది. మీ రక్తంలో సోడియం 135 mEq/L కంటే తక్కువగా ఉన్నప్పుడు హైపోనట్రేమియా సంభవిస్తుంది.
హైపోనట్రేమియాకు దారితీసే పలు పరిస్థితులు, జీవనశైలి కారకాలు ఇవే:
- కొన్ని ఔషధాలు మరీ ముఖ్యంగా మూత్ర విసర్జనకు వినియోగించే మాత్రలు, యాంటిడిప్రెసెంట్స్ మాత్రలు, పెయిన్ కిల్లర్స్ సోడియం సాంధ్రతపై, ఆరోగ్యకరమైన సాధారణ పరిధిలో సోడియం సాంద్రతను ఉంచే సాధారణ హార్మోన్ల మరియు మూత్రపిండాల ప్రక్రియలకు ఆటంకం కలిగిస్తాయి.
- గుండె, మూత్రపిండాలు, కాలేయ సంబంధిత సమస్యలు కూడా సోడియం నిల్వల పలుచబడటానికి కారణం. రక్తప్రసరణ గుండె ఆగిపోవడం, మూత్రపిండాలు, కాలేయాన్ని ప్రభావితం చేసే కొన్ని వ్యాధులు.. శరీరంలో ద్రవాలు పేరుకుపోవడానికి కారణంగా మారుతుంటాయి, ఇది మీ శరీరంలోని సోడియంను పలుచబర్చి దాని మొత్తం స్థాయిని తగ్గిస్తుంది.
- యాంటీ-డ్యూరెటిక్ హార్మోన్ (SIADH) సిండ్రోమ్ కూడా సోడియం నిల్వల తగ్గుదలకు కారణం. ఈ స్థితిలో, యాంటీ-డ్యూరెటిక్ హార్మోన్ (ADH) అధిక స్థాయిలో ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, దీని వలన మీ శరీరం మూత్ర విసర్జనను అడ్డుకుని దానిని నిల్వచేసుకుంటుంది.
- దీర్ఘకాలికంగా తీవ్రమైన వాంతులు, తీవ్ర అతిసారం, నిర్జలీకరణ: ఈ సమస్యలతో బాధపడుతున్న క్రమంలో ఇవి మీ శరీరం సోడియం వంటి ఎలక్ట్రోలైట్‌లను కోల్పోయేలా చేస్తుంది, ADH స్థాయిలను కూడా పెంచుతుంది.
- నీరు ఎక్కువగా తాగడం: అధిక మొత్తంలో నీరు త్రాగడం వలన మూత్రపిండాలు నీటిని విసర్జించే సామర్థ్యాన్ని అధికం చేయడం ద్వారా సోడియం తక్కువగా ఉంటుంది. మీరు చెమట ద్వారా సోడియంను కోల్పోతారు కాబట్టి, క్రీడాకారులలో ఈ సమస్య అధికంగా ఉండే అవకాశం ఉంది. వీరు ఎక్కువ నీరు త్రాగడం వల్ల రక్తంలోని సోడియం పలుచబడుతుంది.
- హార్మోన్ల మార్పులు: హార్మోన్ల మార్పులు కూడా సోడియం స్థాయిలు తగ్గడానికి కారణం కావచ్చు. ముఖ్యంగా అడ్రినల్ గ్రంధి లోపంతో బాధపడుతున్నవారిలో సోడియం, పొటాషియం, నీటి సమతుల్యతను కాపాడుకోవడానికి సహాయపడే హార్మోన్లను ఉత్పత్తి చేసే మీ అడ్రినల్ గ్రంధుల సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. తక్కువ స్థాయి థైరాయిడ్ హార్మోన్ కూడా తక్కువ రక్త-సోడియం స్థాయికి కారణమవుతుంది.
- వినోద ఔషధ ఎక్స్టసీ: ఈ యాంఫేటమిన్ హైపోనట్రేమియా తీవ్రమైన మరియు ప్రాణాంతకమైన కేసుల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
హైపోనట్రేమియా ప్రమాద కారకాలు:
- వయోజనులు: ఈ లోపం ముఖ్యంగా వయోజనులలో అధికంగా ఉత్పన్నమవుతుంది. వారిలో సోడియం సాంధ్రతను అలాగే ఉంచేందుకు సాయపడే హార్మోన్లు అంతగా పనిచేయకపోవడం కారణం. ఇందుకు వయస్సుతో వచ్చే పలు మార్పులు కారణం కావచ్చు. కొన్ని మందులు తీసుకోవడం, శరీరం సోడియం బ్యాలెన్స్‌ను మార్చే దీర్ఘకాలిక వ్యాధిని అభివృద్ధి చేసే సంభావ్యతతో సహా వృద్ధులు హైపోనాట్రేమియాకు మరింత దోహదపడే కారకాలను కలిగి ఉండవచ్చు.
- కొన్ని మందులు: హైపోనాట్రేమియా ప్రమాదాన్ని పెంచడంలో పలు మాత్రల పాత్ర కూడా ఉంది. థియాజైడ్ డైయూరిటిక్స్ అలాగే కొన్ని యాంటిడిప్రెసెంట్స్, పెయిన్ కిల్లర్స్ ఉన్నాయి. అదనంగా, వినోద ఔషధ ఎక్స్టసీ హైపోనాట్రేమియా ప్రాణాంతకంగా మర్చడంలోనూ దోహదపడుతుంది.
- అధిక నీటి విసర్జనం: మీ శరీరం నుంచి నీరు ఎక్కువగా విసర్జించడం కూడా సోడియం సాంధ్రత తగ్గుదలకు కారణం. మీ హైపోనాట్రేమియా ప్రమాదాన్ని పెంచే వైద్య పరిస్థితులు ముక్యంగా మూత్రపిండాల వ్యాధి, అనుచితమైన యాంటీ-డ్యూరెటిక్ హార్మోన్ (SIADH) సిండ్రోమ్, గుండె సంబంధిత రుగ్మతలు ఉండటం కూడా కారణం.
- తీవ్ర శారీరక వ్యాయామాలు: దేహదారుఢ్యం కోసం కొందరు యువత తీవ్రంగా శరీర వ్యాయామాలు చేస్తుంటారు. ఇక కొందరు కూలీలు, మాలీలు, హమాలీలు కూడా శారీరిక కార్యకలాపాలకు చేస్తుంటారు. అయితే వీరితో పాటు పలు పోటీలలో విజేతలుగా నిలిచేందుకు క్రీడాకారులు కూడా అధికంగా శారీరిక కార్యకలాపాలలో పాల్గొంటారు. ఇలాంటివారిలో ఎక్కువ నీరు త్రాగే వ్యక్తులు హైపోనాట్రేమియా ప్రమాదాకారకాలుగా మారుతుంటారు.
హైపోనాట్రేమియా సమస్యలు:
దీర్ఘకాలిక హైపోనాట్రేమియాలో, సోడియం స్థాయిలు దిగజారేందుకు క్రమంగా 48 గంటలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సమయం తీసుకోవచ్చు. ఈ తరుణంలో వారిలో హైపోనాట్రేమియా సంకేతాలు, లక్షణాలు సాధారణం కంటే మరింత తీవ్రంగా ఉంటాయి. తీవ్రమైన హైపోనాట్రేమియాలో, సోడియం స్థాయిలు వేగంగా పడిపోతాయి. దీని ఫలితంగా సదరు వ్యక్తులు ఏకంగా కోమాలోకి జారుకునే ప్రమాదం పోంచి ఉంది. ఒక్కోసారి ఈ ప్రమాదస్థాయి మరణానికి దారితీసే అవకాశాలు లేకపోలేదు. వేగంగా వీరు మెదడు వాపు వంటి సంభావ్య ప్రమాదకరమైన ప్రభావాలు ఏర్పడి ప్రాణాలను కోల్పోయే ప్రమాదముంది. రుతుక్రమం ఆగిన స్త్రీలు హైపోనాట్రేమియా సంబంధిత మెదడు దెబ్బతినే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది. ఇది సోడియం స్థాయిలను సమతుల్యం చేసే శరీర సామర్థ్యంపై మహిళల సెక్స్ హార్మోన్ల ప్రభావానికి సంబంధించినది కావచ్చు.
హైపోనట్రేమియాను నివారణ:
హైపోనట్రేమియాను నివారించడమే ఉత్తమని భావిస్తున్న క్రమంలో ఈ క్రింది చర్యలు తీసుకుని ముందుజాగ్రత్తగా వ్యవహరించవచ్చు:
- సంబంధిత వైద్య పరిస్థితులకు చికిత్స: అడ్రినల్ గ్రంధి లోపంతో తలెత్తే హైపోనాట్రేమియాకు దోహదపడే పరిస్థితులకు చికిత్స పొందడం తక్కువ రక్త సోడియంను నిరోధించడంలో సహాయపడుతుంది.
- మీరే చదువుకోండి. మీరు హైపోనాట్రేమియా ప్రమాదాన్ని పెంచే వైద్య పరిస్థితిని కలిగి ఉంటే లేదా మీరు మూత్రవిసర్జన మందులను తీసుకుంటే, తక్కువ రక్త సోడియం సంకేతాలు మరియు లక్షణాల గురించి తెలుసుకోండి. కొత్త మందుల ప్రమాదాల గురించి ఎల్లప్పుడూ మీ వైద్యునితో మాట్లాడండి.
- అధిక-తీవ్రత కార్యకలాపాల సమయంలో జాగ్రత్తలు తీసుకోండి. రేసులో చెమట పట్టడం వల్ల అథ్లెట్లు ఎంత ద్రవాన్ని కోల్పోతారో అంత మాత్రమే తాగాలి. దాహం సాధారణంగా మీకు ఎంత నీరు లేదా ఇతర ద్రవాలు అవసరమో తెలుసుకోవడానికి మంచి మార్గదర్శకం.
- డిమాండ్ కార్యకలాపాల సమయంలో క్రీడా పానీయాలు తాగడాన్ని పరిగణించండి. మారథాన్‌లు, ట్రయాథ్లాన్‌లు మరియు ఇతర డిమాండ్ కార్యకలాపాలు వంటి ఓర్పు ఈవెంట్‌లలో పాల్గొనేటప్పుడు ఎలక్ట్రోలైట్‌లను కలిగి ఉన్న స్పోర్ట్స్ పానీయాలతో నీటిని భర్తీ చేయడం గురించి మీ వైద్యుడిని అడగండి.
- మితంగా నీరు త్రాగాలి. నీరు త్రాగడం మీ ఆరోగ్యానికి చాలా ముఖ్యమైనది, కాబట్టి మీరు తగినంత ద్రవాలు త్రాగాలే కానీ అతి చేయవద్దు. మూత్రం రంగు సాధారణంగా మీకు ఎంత నీరు అవసరమో సూచించడానికి ఉత్తమ సూచన ఇస్తుంది. దాహం లేకుంటే మీ మూత్రం లేత పసుపు రంగులో ఉంటే, మీకు తగినంత నీరు వచ్చే అవకాశం ఉంది.
వ్యాధి నిర్ధారణ:
మీ వైద్యుడు మీ వైద్య చరిత్ర గురించి అడగడం, శారీరక పరీక్ష చేయడం ద్వారా వ్యాధిని నిర్థారణ చేయడం ప్రారంభిస్తారు. అయినప్పటికీ, హైపోనాట్రేమియా లక్షణాలు అనేక పరిస్థితులలో సంభవిస్తాయి. కాబట్టి, శారీరక పరీక్ష ఆధారంగా మాత్రమే పరిస్థితిని నిర్ధారించడం అసాధ్యం దీంతో మీ వైద్యుడు మీకు రక్త పరీక్ష, మూత్ర పరీక్ష చేసి..తక్కువ రక్త సోడియం నిర్ధారిస్తారు.
చికిత్స
హైపోనట్రేమియా చికిత్స సాధ్యమైనంత వరకు, అంతర్లీనంగా ఉన్న లోపాన్ని సరిదిద్దే లక్ష్యంగా సాగుతుంది. మీలో ఈ సమస్య ఉత్పన్నం అవ్వడానికి కారణం మీరు తీసుకునే ఆహారం కారణంగా తలెత్తిందా.? లేక అధిక నీరు త్రాగడం వల్ల ఏర్పడిందా.? లేక మూత్రవిసర్జన సరిగ్గా లేకపోవడం వల్ల కలిగిందా అన్నదానిపై వైద్యుడు దృష్టిసారిస్తారు. దీర్ఘకాలిక హైపోనాట్రేమియాతో ఉందని తెలితే, తాత్కాలికంగా ద్రవాలను తగ్గించాలని వైద్యుడు మీకు సిఫారసు చేయవచ్చు. మీ రక్తంలో సోడియం స్థాయిని పెంచడానికి మీ మూత్రవిసర్జనను కూడా సర్దుబాటు చేయమని వైద్యుడు సూచించవచ్చు.
మీకు తీవ్రమైన హైపోనాట్రేమియా ఉంటే, మరింత వేగవంతమైన చికిత్స అవసరమని నిర్థారించే మీ వైద్యుడు పలు ఎంపికలకు సిఫార్సు చేయవచ్చు. ఇంట్రావీనస్ ద్రవాలు. మీ రక్తంలో సోడియం స్థాయిలను నెమ్మదిగా పెంచడానికి మీ డాక్టర్ IV సోడియం ద్రావణాన్ని సిఫారసు చేయవచ్చు. దిద్దుబాటు చాలా వేగంగా ప్రమాదకరం కాబట్టి సోడియం స్థాయిలను తరచుగా పర్యవేక్షించడం కోసం ఆసుపత్రిలో ఉండాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. మందులు. తలనొప్పి, వికారం, మూర్ఛలు వంటి హైపోనాట్రేమియా సంకేతాలు, లక్షణాలను నిర్వహించడానికి మీరు మందులు తీసుకోవచ్చు.